Milyarlarca
Dolar yurt
dışına çıkıyor…
Necdet B.SİVASLI
Üretim olmayınca pahalılık önlenemiyor. Bu yıl Kurban Bayramı nedeni ile kurbanlıklar iki, hatta üç katına çıktı. Çokları kurban kesemedi.
Kurbanlıkların yükselmesi et fiyatlarını da artırdı. Etlerin de tadı kalmadı. Kasap reyonları adeta kuyumcu reyonuna döndü. Dışarıdan et ithalatı artarken milyarlarca dolar da yurt dışına çıkıyor. Giderek daha da fakirleşiyoruz.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, hayvancılığımızın son durumu konusunda açıklamalarda bulundu. Bu yıl hayvancılığın iki katına çıktığını belirten Bayraktar, “Özellikle bayram öncesinde et fiyatlarında meydana gelen değişimler, kurbanlık fiyatları arasındaki makasın açılmasına neden olurken, kurban almak isteyen vatandaşlarımıza ise kafa karışıklığı yaşatıyor” diye konuştu.
Bayraktar, konu ile ilgili olarak şunları söyledi:
“Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan kesilen kurbanlık hayvan sayılarına bakıldığında ülkemizde 2020 yılında 963 bin büyükbaş, 2 milyon 800 bin küçükbaş; 2021 yılında 987 bin büyükbaş, 2 milyon 700 bin küçükbaş; 2022 yılında 872 bin büyükbaş, 2 milyon 600 bin küçükbaş; 2023 yılında ise 847 bin büyükbaş, 2 milyon 800 bin küçükbaş hayvan kesildi. Ülkemizde alım gücünün azalması ve kurbanlık fiyatlarındaki ciddi artışlar nedeniyle bu yıl büyükbaş kesimlerinde geçen yıla göre en az yüzde 20, küçükbaş kesimlerinde ise en az yüzde 10 civarında bir azalış olacağını tahmin ediyoruz. Son yıllardaki kurban satışlarını da göz önünde tuttuğumuzda bu yıl yaklaşık olarak 680 bin büyükbaş ve 2 milyon 500 bin küçükbaş hayvan olmak üzere toplamda 3 milyon 180 bin kurbanlık hayvan kesileceğini öngörüyoruz.”
Kurbanlık hayvan fiyatlarının illere göre farklılık gösterdiğinin altını çizen Bayraktar, şunları söyledi:
“Ziraat Odalarımızdan aldığımız verilere göre ülkemizde ortalama fiyatların; hayvan başına büyükbaşta 75 bin lira ile 250 bin lira, küçükbaşta ise 8 bin lira ile 25 bin lira arasında değişeceği görülüyor. Ülke ortalamasına bakıldığında büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 248 lira, küçükbaş canlı kilogram fiyatlarının ise 244 lira olduğu görülüyor. Fiyatlar, geçen yıla göre, büyükbaşta yüzde 68.8, küçükbaşta ise yüzde 88.4 oranında arttı. Ortalama fiyat canlı kilogram başına büyükbaşta 147 liradan 248 liraya, küçükbaşta ise 130 liradan 244 liraya çıktı.
Vakıf ve derneklerin yurtdışında kurban kesimine ilişkin görüşlerini de paylaşan Bayraktar, şunları söyledi:
“Geçmiş yıllarda vakıf ve derneklerin yurtiçi ile yurtdışı vekâlet ücretleri hemen hemen aynıyken bu makas son 3 yıldır giderek açıldı, 2024 yılında yüzde 173’e kadar yükseldi. Vakıf ve derneklerin yurtdışı fiyatlarını ülke içi fiyatlarına göre daha düşük tutması birçok vatandaşın ucuz diye oralara yönelmesine neden oluyor, bu da iç pazarda yetiştiricilerimizin satışlarını olumsuz etkiliyor. Ülke içindeki ve dışındaki muhtaç Müslümanlara yapılacak her kuruş yardımın daima destekçisiyiz. Ancak şunu da unutmamız gerekir. Kurban kesimini yurt içinde yapıp, elde edilen eti soğuk zincirde yurt dışındaki Müslümanlara gönderirsek üreticilerimizi ve hayvancılığımızı korumuş oluruz. Tüm dernek ve vakıflardan bu hassasiyete uyarak Müslüman kardeşlerimiz için aracılık yapmalarını bekliyoruz. Geçtiğimiz dönemde damızlık hayvanların kesime gitmesiyle birlikte besiye alınan hayvan sayısındaki azalışın et fiyatlarını artırdığını dile getiren Bayraktar, “Geçen yıl 239 lira olan ortalama dana karkas fiyatı bu yıl yüzde 45.9 oranında artarak 348 liraya, 345 lira olan kuzu karkas fiyatı yüzde 89.8 oranında artarak 408 liraya yükseldi. Geçen yıl tonunu 7 bin 230 liraya aldıkları besi yemi bu yıl yüzde 41 artışla 10 bin 188 lira, 5 bin 746 liraya aldıkları kuru yonca otu yüzde 24.5 artışla 7 bin 153 lira oldu. Mazot fiyatları ise geçen yıla göre yüzde 109 artarak 20 liradan 41 liraya yükseldi. Geçen yıl Kars’tan Ankara’ya 28 bin liraya giden nakliye aracı bu yıl 47 bin liraya, İstanbul’a 38 bin liraya giden araç 58 bin liraya, Bursa ve İzmir’e 40 bin liraya giden araç 60 bin liraya gidiyor. Kurban satıcıları 15 gün kaldıkları sürede Ankara’da 12 bin lira ile 25 bin lira, Bursa’da 25 bin lira ile 50 bin lira, İzmir’de 25 bin lira ile 65 bin lira, İstanbul’da ise 50 bin lira ile 120 bin lira arasında çadır kirası ödüyor. Belediye başkanları bu konuda hassasiyet göstermelidir. Gelin üreticimizin elinden tutalım, onlara destek olalım. Hayvan satış yerlerinden mümkünse ücret almayın ya da cüzi bir fiyattan kiralayın. Diğer taraftan dernek ve vakıflara yatırılan paraların kurban kesiminde kullanılması ve bunların iyi bir şekilde denetlenmesi çok önemlidir. Vekâleten kurban kesmeyi taahhüt eden bu kuruluşların, bu dönemde ne kadar hayvanı nereden aldığı, hangi şartlarda ve nerelerde ne kadar kurbanlık kestiği, vekâleti veren kurban sahibinin vekâletinin yerine getirilip getirilmediği yetkili kurumlar tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmelidir. Aksi takdirde hem hayır işlemeyi düşünen vatandaşlarımızın hem de üreticilerimizin mağduriyeti söz konusu olabilecektir. Ayrıca dernek ve vakıflar kâr amacıyla hareket etmemeli, toplu alımlarda üreticinin hakkını koruyacak fiyat politikası uygulamalıdır.”
YanıtlaYönlendir |