Çankaya Gazetesi
Her 3 kanser
vakasından
3’ü sigaradan…
Necdet Buluz
Sigaranın sağlığımızı yakından ilgilendirdiği bir kez daha görüldü. Uzmanlar, kanser vakalarının sigara ile bağlantıları açıklayıp “ Her 3 kanser vakasından 3 tanesi sigaradan kaynaklanıyor” diyor. Özellikle akciğer kanserlerine sigara davetiye çıkarıyor.
Başta sigara olmak üzere tütün ürünlerinin kullanımı, her yıl 8 milyondan fazla kişinin ölümüne sebep oluyor. İçerdiği nikotin nedeni ile oldukça bağımlılık yapıcı bir özellik taşıyan tütün kullanımı, solunum yolu hastalıkları ve kardiyovasküler hastalıkların yanı sıra başta akciğer kanseri olmak üzere 20’den fazla kanser türü için önemli bir risk faktörü oluşturuyor.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Muharrem Tokmak, akciğer kanseri hastalarının yüzde 80-90’ında sigara öyküsünün bulunduğunu ve sigara kullananlarda, kullanmayanlara kıyasla kanser riskinin 10-30 kat arttığını belirtti.
Her bir sigarada vücut için zehirli, zarar verici, kanser yapıcı ya da kanserin ortaya çıkmasına neden olabilecek 4 binden fazla kimyasal madde içeriyor ve bu kimyasalların en az 81 tanesi kanserojen nitelik taşıyor. Sigara, başta akciğer kanseri olmak üzere, gırtlak, ağız boşluğu, yutak, yemek borusu, mide, kalın bağırsak, pankreas, böbrek, mesane, meme, prostat ve rahim ağzı kanserlerinin oluşumunda etkin rol oynuyor.
Tüm kanserlerinin yüzde 30’unun, kanser kaynaklı ölümlerin yüzde 50’sinin, akciğer kanserlerinin yüzde 90’ının nedeninin sigara kullanımı olduğu biliniyor. Türkiye’de yaklaşık 17 milyon kişinin sigara kullandığını ve her yıl 100 bin kişinin tütün kullanımı kaynaklı hastalıklardan dolayı hayatını kaybettiğini söyleyen Dr. Tokmak şu uyarılarda bulundu:
“Sigara dumanından en fazla etkilenen organların başında akciğerler geliyor. Sigara dumanı içerisinde bulunan zararlı kimyasallar, akciğer dokusuna zarar vererek solunum sistemi ile ilişkili ciddi hastalıkların görülme riskini artırıyor. Akciğer kanserinin de en önemli nedenlerinden biri olan sigara, içmeyenlere kıyasla kanser riskini 10 ila 30 kat arasında artırıyor. Pasif içicilerde ise akciğer kanseri riski, içmeyenlere oranla 3 kat fazla oluyor. Ayrıca kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) en önemli sebebinin de sigara içimi olduğu ve sigaranın astım, akciğer sönmesi, tüberküloz, interstisyel akciğer hastalığına yakalanma riskini de artırdığının unutulmaması gerekiyor.”
Akciğer kanseri hastalarının yüzde 80-90’ında sigara öyküsünün bulunduğunu belirten Tokmak, “Özellikle 20 yıl süre ile günde 1 paket sigara içiminden sonra risk belirgin şekilde artıyor. Bazı kanser türlerinde önceden fark edilen belirtiler erken tanıya götürebiliyor ancak akciğer kanserinde durum her zaman bu şekilde gerçekleşmiyor. Belirtilerin ortaya çıkışı birkaç yıl sürerek, kanser sinsice ilerleyebiliyor. Çoğunlukla doktora başvuracak kadar şikâyet ve belirti verdiğinde ise geç kalınmış ya da ileri evre akciğer kanseri ile karşı karşıya kalınmış olunuyor” diye konuştu.
Sigarayı bırakmanın faydalarının neredeyse anında görüldüğünü belirten Uzman Dr. Muharrem Tokmak, sigarayı bırakmanın sağlık açısından faydalarını sıraladı:
Sadece 20 dakika sonra kalp atış hızı düşüyor.
• 8 saat sonra kandaki oksijen seviyesi normale dönüyor ve kalp krizi geçirme riski azalmaya başlıyor.
• 12 saat içinde kandaki karbonmonoksit seviyesi normale dönüyor.
• 48 saat sonra kandaki nikotin düzeyi azalıyor, tat ve koku alma duyularının etkinliği artıyor.
• 2-12 hafta içinde kan dolaşımı düzeliyor ve akciğer fonksiyonları artıyor.
• 1-9 ay içerisinde öksürük ve nefes darlığı azalıyor.
• 12 ay sonra koroner kalp hastalığına yakalanma riski yarı yarıya azalıyor.
• 12-36 ay sonra mesane kanseri riski yüzde 50 azalıyor.
• 5 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski, yemek borusu ve ağız boşluğu kanserlerine yakalanma riski yüzde 50 azalıyor.
• 5-15 yıl içinde inme riski, sigara içmeyen birinin seviyesine iniyor.
• 10 yıl içinde akciğer kanseri nedeni ile ölüm oranı, sigara içen birinin yaklaşık yarısı kadar oluyor.
• 15 yıl içinde kalp hastalığına yakalanma riski, sigara içmeyen birininki kadar oluyor.
| YanıtlaYönlendir |
