GIDA FİYATLARI EKİMDE YÜZDE 6,8 ARTTI

-İKTİDARIN “İNDİRİM YAPIN” ÇAĞRILARINA RAĞMEN GIDA FİYATLARI HIZLA ARTMAYA DEVAM EDİYOR. EKİMDE BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 6,8 OLAN GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞ SON BİR YILLIK DÖNEMDE İSE YÜZDE 108,2’Yİ BULDU.

-GIDA FİYATLARINDA YILIN İLK ON AYLIK DÖNEMİNDE YÜZDE 84,8 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI.

-SEÇİMDEN SONRA “AKILDIŞI” İLAN EDİLEN POLİTİKALARIN FATURASINA YOKSULLAR ÖDEMEYE DEVAM EDİYOR. TÜRKİYE’NİN İÇİNDE BULUNDUĞU YÜKSEK ENFLASYON SÜRECİNE GİRDİĞİ EYLÜL 2021’DE 100 LİRAYA SATIN ALINAN BİR GIDA SEPETİ İÇİN BU YIL EKİM AYINDA VATANDAŞLAR 619 LİRA ÖDEMEK ZORUNDA KALDILAR.

Gıda fiyatlarında seçimden sonra başlayan yüksek oranlı artış trendi, iktidarın
marketlere indirim yapmaya çağırmasına rağmen ekim ayında da yüksek bir hızda
devam etti. Ekimde gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 6,8 oranında artarken,
yılın ilk dokuz aylık dönemindeki fiyat artışı yüzde 85’e yaklaştı. Gıdadaki yıllık
enflasyon da yüzde 108,2 olarak hesaplandı.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR, fiyatlarını
Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel
gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin
Ekim 2023 sonuçlarını açıkladı.
YOKSULARIN HARCAMASININ YÜZDE 35,8’İ GIDA
TÜİK’in en son açıkladığı tüketim harcamalarıyla ilgili istatistiklere göre en
zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 16,6’sını gıda için ayırırken,
en yoksul yüzde 20’lik kesimin tüketim harcamalarından gıdaya ayırdığı pay yüzde 35,8’e kadar çıkıyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında Türkiye’de son 40 aydır yaşanan
kesintisiz artış en fazla toplumun sabit gelirli yoksul kesimlerini olumsuz etkiliyor.
AÇLIK RİSKİ ARTIYOR
Yanlış ekonomik ve tarım politikalarının gıda fiyatlarında tetiklediği artış,
ülkedeki açlık ve yoksulluk riskini giderek daha da büyütüyor. İktidarın, ancak
seçimden sonra zımnen “akıl dışı” ilan ettiği yanlış para ve kur politikasının faturasını
yoksullar ödemeye devam ediyor.
Türkiye’nin, bu yanlış politikalarla yıllarca sürecek bugünkü enflasyon
sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 519 oranında
arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için
vatandaşlar bu yıl ekim ayında 619 lira ödemek zorunda kaldılar.

2022 yılında yüzde 179,3’e kadar yükselen gıda fiyatlarındaki yıllık enflasyon
bu yıl haziran ayına kadar baz etkisiyle, diğer bir ifadeyle bir önceki yılın aynı
aylarında gıda fiyatlarında yaşanan artışın bu yılın aynı ayındaki artıştan yüksek
olması nedeniyle düşüş eğilimindeydi. Ancak bu yıl temmuz ayından başlayarak aylık
artışlar yeniden önceki yılın aynı ayındaki artış oranının üzerinde seyretmeye ve
dolayısıyla da yıllık enflasyon yeniden yükselmeye başladı. Haziranda yüzde 80,5’e
indikten sonra temmuzda yüzde 92,2’ye çıkan gıdadaki yıllık enflasyon, ağustosta

yeniden yüzde 100’ün üzerine yükselmişti. Eylülde yüzde 107,1’e çıktı, ekimde ise
yüzde 108,2 oldu.

AYLIK FİYAT ARTIŞI
Ekimde, meyve dışındaki tüm harcama gruplarında fiyatlar bir önceki aya göre
arttı. Et, süt ürünleri, sebze, bakliyat gibi gıda maddelerinde önceki aya göre önemli
artışlar yaşandı. Sadece meyve fiyatları önceki aya göre az da olsa azaldı.

Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları ekimde bir önceki aya göre ortalama yüzde
1,7 oranında artarken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 6,3 oranında artış
yaşandı. Et ve balık fiyatlarında yılbaşından bu yana yaşanan artış yüzde 121,4 oldu.
Ekimde önceki aya göre süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu harcamaları yüzde 6,3
oranında artarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 4,6 olarak gerçekleşti.
Meyve fiyatlarının yüzde 2,6 oranında gerilediği ekimde sebze fiyatlarında, bir
önceki aya göre ortalama yüzde 26,6 oranında artış kaydedildi.
Ekimde bakliyat fiyatları yüzde 10,2 artarken, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve
benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarındaki artış eğilimi ise
yüzde 3,9’la hızlanarak devam etti.
Vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda
maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için ekimde, bir önceki aya
göre yüzde 6,8 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı.
Gıda fiyatları son dört ayda (temmuz, ağustos, eylül ve ekim) toplam yüzde 39
oranında artış kaydetti.

ON AYLIK DEĞİŞİM
Gıda fiyatlarında yılın ilk dokuz aylık döneminde ise yüzde 84,8 oranında artış
yaşandı. Böylece seyyanen zam nedeniyle değişik maaş ve ücret seviyesine değişik
oranlarda yansımış olan bu yıl temmuz ayında yılın ikinci yarısı için yapılan ücret ve
maaş zamları, gıda fiyat artışı karşısında eridi. Yılın ikinci yarısında yüzde 25 zamla
yetinmek zorunda kalan emeklilerin satın alma gücündeki erime ise çok daha ağır
oldu.
YILLIK DEĞİŞİM
Bu yıl ekimde geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna
fiyatlarında yüzde 59,4, et-balık fiyatlarında 148,1, süt ve süt ürünleri ile yumurta
fiyatlarında yüzde 62,7 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde
78,7 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 120,1, sebze fiyatları ise yüzde 244,5
oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 59, diğer gıda fiyatları ise
yüzde 58,4 oranında zamlandı.
Döviz kuru ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki yıllık
artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceğine işaret
ediyor.
YILLIK ORTALAMA ARTIŞ
Kasım 2022- Ekim 2023 aylarını kapsayan son bir yıllık dönemdeki ortalama
gıda fiyatları, Kasım 2021-Ekim 2022 dönemindeki ortalama fiyatlara göre yüzde
108,6 oranında artış gösterdi.