Tam kapanma ama…

Necdet Buluz

Tam kapanma başladı. Geç de olsa bu konuda atılmış olan bu adımı olumlu bulduğumuzu ve desteklediğimizi belirtelim.

Eğer tam kapanma başlarda yapılmış olsaydı, bugün biz de Avrupa ülkelerinin bulunduğu noktalarda olurduk. Pandemi konusunda sıkıntılar sürüyor. Bu da özellikle turizme darbe vurdu. Rusya’nın virüsteki yükselişi öne sürerek Türkiye’ye uçak saferlerini iptal etmesi bunun en somut örneği olarak gösterliyor.

Şimdi kafalardaki soru şu:

“Bizi yönetenler tam kapanma kararı aldı ama iş yerleri kapalı olan, çalışamayanlar ne yapacak? Nasıl geçinecek?”

Kapanan bazı işyerlerine bin lira da nakdi destek veriliyor. Yiyecek, içecek sektörlerinde faaliyet gösteren işyerlerinde mart ayı itibarıyla ücretsiz izne ayrılan çalışanlara nisan ve mayıs aylarında günlük 50 lira ödenecek. Bunların dışında esnaf ile bu işyerlerinde çalışanlara yönelik herhangi bir yeni paket açıklanmadı.

Bu paketin yeterli olmadığı görülüyor. Sektör temsilcileri de acil önlemlerin alınmasını istedi. Özellikle turizm sektörü neredeyse çökme noktasına gelmiş bulunuyor. Bu nedenle turizmciler de kendilerine destek sağlanması gerektiğine vurgu yapıyor.

Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) 12 talebin yer aldığı dosyayı yeni Ticaret Bakanı Mehmet Muş’a sundu. TESK, duruma göre taleplerini yeni bir mektup ile Cumhurbaşkanlığı’na da iletecek.

Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır ve Ali Can Polat imzalı habere göre, dosyada yer alan temel talepler şöyle:

“Esnaf ve sanatkârların gelir vergisi, stopaj vb. gibi tüm vergilerden muaf olması. Elektrik, su, doğalgaz gibi enerji girdilerinin geçici olarak devlet tarafından finanse edilmesi. Tüm meslek dallarında sıkıntı yaşayan esnaf ve sanatkârlar ile yanlarında çalışanlara ekonomik destek verilmesi. Tüm meslek dallarında sıkıntı yaşayan esnaf ve sanatkârlar ile yanlarında çalışanların SGK primlerinin devlet tarafından karşılanması. Ticari araçların kullandığı akaryakıt fiyatlarında KDV ve ÖTV indirimine gidilmesi. Esnaf ve sanatkârların borçlarının süresiz ve faizsiz olarak ertelenmesi.”

Tam kapanma ile Alışveriş Merkezleri de (AVM) kapatılıyor. 17 Mayıs tarihine kadar kapalı kalacak olan AVM’lerin dövizle alınmış kredi borçları olduğunu söyleyen Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hüseyin Alkaş, “Bu dönemde ya kredilerimizin bir yıl faizsiz ertelenmesini ya da kiraların TL’ye döndüğü zamanki kurdan TL’ye çevrilmesini talep ediyoruz” dedi.

Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer de restoranların paket servis ile kirasını karşılama şansı olmadığını, yapılandırılmış vergi borçları ve kredilerin 6 ay ertelenmesi gerektiğini belirtip içinde bulundukları sıkıntılı durumu anlatmaya çalışıyor.

Çeşitli kesimlerden de tam kapanma konusunda eleştiriler art arda geliyor.

Gazeteci arkadaşımız Habertürk Yazarı Negahan Alçı da konu ile ilgili yazdığı yazıda “Böyle tam kapanma olur mu?” diyor. Yazdıkları kısaca şöyle:

“Böyle ‘tam kapanma’ olur mu?

Bu koşullar altında eve kapatılan esnaf ne yapacak? Finansal bir rahatlatma adımının da bu kapanmayla beraber gelmesi, dün yazdığım gibi tüm kredi borçlarının otomatik olarak ertelenmesi gerekmez mi?

Tam kapanma gıda ve ilaç dışındaki alanların kapanması demek. Perşembe akşamından itibaren uygulanacak olan kısmi kapanmanın kapsamının genişlemesinden ibaret.

Bence bu şekilde uzun istisna listeleri ile yalnızca süreç uzuyor.

Kapanacaksak hakikaten kapanalım ve bu kabustan bir an önce kurtulalım.

43 maddelik istisna listesine haşere ilaçlama şirketleri girdi ama okullar giremedi. Bravo bize!

İşin acı yanı şu: Bu ülkede okulların özellikle ilkokulların pandemi sürecinde son kapanması gereken yerler olduğunu bir türlü anlatamadık. Bütün itibarlı uluslararası kuruluşların raporlarını hatırlattık, bilimsel verileri ortaya koyduk ama sonuç değişmedi.

Hakkını yemeyeyim, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk dünyayı takip eden iyi bir eğitimci. Tek başına ciddi bir mücadele verdi ama olmadı. Kimsenin önceliği çocuklar değil… Bırakın ilkokulları bu kez kreşleri bile kapattılar!”

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz