İşin tadı kaçtı…

İşin tadı kaçtı…

Necdet Buluz

Rusya 15 Nisan- 1 Haziran 2021 arası Türkiye’ye uçuşları durdu. Bu, Rusya’dan gelecek olan turistlerin gelmeyeceği anlamını taşıyor. Sonu belli olmayan bir bekleyişi içine girdik.

Rusya, 45 gün daha Türkiye’de vaka sayılarının düşmeyeceğini öngörüyor. Oysa pandemide genelde saatlik, günlük ve haftalık izlenerek çıkarımlar yapılıyor. 1,5 ayı önceden kestirmek pek mümkün değil. Bununla birlikte 4,5 milyon vakanın olduğu ve halkının önemli bir kısmının aşılanmak istemediği “Rusya’nın bu gerekçesi akıllara bu kararın altında başka nedenler var mı?” Sorusunu getiriyor. Türkiye’nin Ukrayna-Rusya krizindeki çabası Rusları pek memnun etmiş sayılmaz.

Bu durumda kala kala Ukrayna ile Doğu Avrupa’nın bazı ülkeleri sezon başındaki pazarlar olacak. Ancak onların hepsinin toplamı bile Rusya potansiyeli etmiyor. Ve bu sezonun sürdürülebilmesi için yeterli bir kapasite değil. Birçok otel bu nedenle açılışını hazirana öteleyebilir.

Bilindiği gibi bu sezon Ukrayna’dan da Türkiye’ye turist akını bekleniyordu. Her ne kadar Ukrayna yetkilileri teşvik edici sözler söyleyip Ukraynalılara “Seyahatlerinizi Türkiye’ye yapın” diyorlarsa da sezonun Ukrayna ile ayağa kalkamayacağı da ifade ediliyor.

Ator verilerine göre 533.200 kişi bu dönem için Türkiye rezervasyonu yaptırarak Tur operatörlerine 354 milyon Avro ödediler. Tur operatörleri bu kaynak ile seyahatin ana kalemlerinin rezervasyonlarını yaptırarak ürünü hazırladı. Bu bağlamda bahsi geçen para şu anda birçok kaleme dağıtılmış ve ödenmiş durumda.

Turları iptal olan misafirlerin paralarını geri almak istemeleri gayet normal olmakla birlikte bunu geri ödeyebilecek kaynak şu an itibarı kurumuş durumda. Bu yüzden tur operatörleri bu misafirleri – fiyat farkına rağmen- daha ileriki dönemlere ikna etmeye çalışacak ya da başka bir destinasyon alternatifi sunmak zorunda kalacaklardır. Bu da tur operatörlerini çok zor duruma sokacaktır.

Peki, Rusya’nın gerçek niyeti ne? Şimdi bu soruya yanıt bulmaya çalışalım.

Turizm sektörü dün yeni bir şok haberle allak bullak oldu. Rusya Başbakan Yardımcısı Tatjana Golikova 15 Nisan- 31 Mayıs döneminde Türkiye’ye uçuşları kısıtlama kararı aldı. Aslında kısıtlama değil bir nevi kapatma kararı bu. Zira sadece Türkiye’de çalışan Rus personelin gidiş gelişine İstanbul üzerinden izin verilecek ve Moskova-İstanbul seferleri haftada 2 uçuş yapılabilecek. Bu karar Mayıs sonu tekrar gözden geçirilecek ve anlaşılan o ki uygun görmezlerse devam ettirilecek. Bizimle birlikte serbest olan tek ülke olan Tanzanya-Zanzibar uçuşları da durduruluyor.

15 Nisan günü için verilen karar 12 Nisan da açıklanınca aylar öncesinden yapılan bütün planlar alt üst oldu. Otel rezervasyonları, uçaklar ve çoğu önden ödenmiş her türlü planlama böylelikle hiçe sayıldı. Rus tur operatörleri birliği bu dönem için zararı yapılmış 533.000 rezervasyon üzerinden 354 milyon Euro olarak açıkladı. Yani her bir turist yaklaşık 664 Euro ödeme gerçekleştirmiş.

Bu, sadece rezervasyonu yapılmış olanlar kısmı, bir de önümüzdeki günlerde yapılması beklenen yüzbinlerce rezervasyon vardı.

Nisan ayı itibarı ile Antalya’ya günlük ortalama 30 uçak ile 7 bin Rus misafir gelmeye başlamıştı.

2019 yılında sadece mayıs ayında Antalya’ya yaklaşık 1 milyon Rus misafir gelmişti. Sektör bu turistlerle az da olsa ayağa kalkmaya çalışmıştı. Bunun bile yetersiz olduğunu görmüştük.

Bunun mayıs ayındaki Rus Resmi Tatili ile daha artarak devam edebileceği ve neredeyse başka hiçbir seçeneği olmayan Rus turistlerin öncelikle Türkiye’yi tercih edecekleri öngörülüyordu.

Yani bu yasak bize 15 Nisan-1 Haziran döneminde en az 500.000 Rus turist kaybına mal olacak. Buna yeni yeni canlanmaya başlayan Dalaman, İzmir ve Bodrum ile İstanbul ve hatta az da olsa Mardin uçuşlarını da eklersek sayının bahsettiğimden çok daha fazla olabileceğini öngörebiliriz.

Özetleyelim:

1 Haziran’dan sonra Rusya’nın nasıl bir karar alacağını bilmiyoruz. Ters kararlar da çıkabilir. Hazırlıklı olmalıyız. Rusya’nın gelişmelere göre pozisyon alabileceğini düşünüyoruz. Siyasi etkenler olabilir.

“Bu işin tadı kaçtı” dersek yanılmış mı oluruz?

necdetbuluz@gmail.com