ÜNLÜ UYGUR RESSAM Prof.GAZİ AHMED
YAHYA AKSOY
Dünyaca ünlü Uygur ressam,can dostum Prof.Gazi Amed aramızdan ayrıldı. Bu acı haber ta Urimçi’den Ankara’ya ve dünyanın her yanına ulaştı. Ailesi, Sevenleri,sanat dünyası yasta.
İnsanlık bir büyük sanat ustasına veda etti. Unutulmaz eserleri,sakin, olgun ve üstün yetenekleri ile her zaman hatırlanacak, saygın, seçkin ,özgün ve özel bir insan olarak dünya resim sanatına imzasını atmış olan prof. Gazi Ahmed, tüm güçlükleri aşarak evrensel boyutlara ulaşmış ve sanat yeteğini kanıtlayarak, dünya resim tarihinde unutulmaz yerini almıştır. Gönüllerde ve eserlerde hep yaşayacaktır. Ruhu şad olsun.
Ünlü Uygur ressam Prof.Gazi Ahmed,1935 yılında ÇHC Sincan Uygur Özerk Bölges’nin Kaşgar şehrinde doğdu. Urumçi Sincan Enstitüsü’nün Sanat Bölümü’nü bitirdi. Daha sonra mezun olduğu okulda öğretmenlik, okutmanlık yaptı.1986 yılında ise Prof.oldu.Öğretmenliğinin yanısıra ,profesyonel resim çalışmaları ve çeşitli sanat etkinliklerine katıldı.
Yaptığı resim çalışmalarını 1992 yılından itibaren Paris’te sürdüren Gazi Ahmed, Paris dönüşünde,Uygur folklorunu resim sanatı ile ifade eden çok sayıda ünlü yağlı boya tablodan oluşan eserlerini, Türkiye’de ilk kez 1994 yılı 15-21 Haziran tarihlerinde , o tarihlerde TC.Kültür Bakanlığı HAGEM Genel Müdürü Yahya Aksoy’un himayesinde, Ankara Kızılay Atatürk Bulvarı üzerinde bulunan SHÇEK Sanat Galerisi’nde sergiledi.
Çok sayıda ressamın ve izleyicinin büyük ilgi ve takdiri ile karşılanan ressam Gazi Ahmed resim sergisi,ÇHC Ankara Büyükelçisi’nin de hazır bulunduğu törende, dönemin Kültür Bakanlığı Müsteşarı sayın Prof.Dr. Emre Kongar tarafından anlamlı bir konuşma ile açıldı. Uygur kültürünü çok yönlü ifade eden ünlü bir tablosu ‘da Kültür Bakanlığı arşivi için satın alındı. Daha sonra eserleri İstanbul’da sergilenen ressam Gazi Ahmed, ülkemizden unutulmaz anılarla Urumçi’ye uğurlandı. Hiçbir zaman unutmadı ve unutulmadı.
Tarihi İpek yolu araştırmaları için 1992 yılında gittiğim Sincan UygurÖzerkBölgesi’nde,Urumçi Devlet Üniversitesi ve Ressamlar Akademisi’nde görevli çok sayıda öğretim üyesi ve ressamla sohbetlerimiz oldu. Unutulmaz anılarım arasında özel ve seçkin bir yeri bulunan bu ziyarette, ressam Prof. Gazi Ahmed ile oğlu ressam Yarkun Gazi ve diğer ressamlarla tanışarak, Uygurlarda “kök meşrebi”- nevrûz geleneğini ve Uygurların halk kültürünü ve diğer tarihi geleneklerini yansıtan yağlı boya tabloları hayranlıkla, sevgiyle ve takdirle inceleme olanağı bulmuştum. Resim sanatının ,yerel değerleri evrensel boyutlara açmasına tanık olmuştuk.
1993 yılından itibaren Türkiye’de nevrûz kutlama afişlerinde ve broşürlerinde yaygın bir şekilde kullanılan “Çağdaş Uygur resminde nevrûz” tablosu,ünlü Uygur ressam Abdülkerim Nasreddin’e aittir. Tüvalde yemeni ve üzerinde dans eden uygur erkek ve kadın yağlı boya tablosu ünlü uygur ressam Yarkun Gazi’ye aittir. Üç yarışmacı ve bir hakemden oluşan Uygurların at üzerinde yarışlarını anlatan “post kapma-buzkaşi” geleneğini anlatan yağlı boya tablo ünlü ressam Gazi Ahmed’e aittir.
Bu ünlü ressamlara ve diğerlerine ait yüzlerce tablo,Uygurların kültür mirası olarak,tarihe, kültüre, sanata ışık tutmakta ve Urumçi Ressamlar Akademisi Başkanı olarak,ükesinde ve dışında yıllardır üstün hizmetleri ile dünya resim tarihine damgasını vuran Prof.Gazi Ahmed’i sonsuzluğa uğurlarken, ağlayarak ama özlemle ve gururla selamlamaktalar.
Urumçi’de sonsuzluğa uğurlanan ünlü Uygur ressam Prof.Gazi Ahmed’i ,şahsım ve tüm sanat severler adına, Türkiye’den gönül dolusu rahmet dileklerimiz, sevgiler ve selamlarımızla selamlayarak uğurluyoruz. Unutulmayacaktır.Aillesinin , sanat dünyasının ve tüm Uygur kardeşlerimizin acılarını paylaşıyoruz.
YAHYA AKSOY