NECDET BULUZ

Dikkat edilecek olursa son yıllarda Türkiye’de iç ve dışta sorun üzerine sorun yaşanıyor. Ancak, sanki hiçbir konuda hiç sorun yaşanmıyormuş gibi davranıyoruz. Çoğu zaman da bu ağır sorunları bile dikkate almayanlar var. Çokları da bizi yönetenlere yaranabilmek için “Her şeyin altından kalkabiliriz, hiçbir şeyi sorun etmeyin” şeklinde geçiştirme yapıyorlar.
Gerçekleri saklamak, görmemek, ciddiye almamak pahalıya mal oluyor. Bunu hiçbir zaman akıldan çıkarmayalım. Bizi yönetenleri de yanıltmamak gerekiyor.
Bu sorunlardan birisi de turizmdir. Konu ile ilgili çok yazdık, yine de önemsediğimiz için yazmayı sürdüreceğiz.
Geçenlerde Bodrum’da Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (BOYD) Başkanı Serdar Karcılıoğlu, 2016 yılı turizm sezonuyla ilgili bir değerlendirme toplantısı düzenledi., “Turizm başlamadan 200 bin kişi işsiz kaldı, alınan tedbirlerin arttırılması gerekir. Son 30 yılın en büyük krizini yaşayacağız” diyerek de uyarılarda bulundu.
Biz, her zaman şunu vurgulamaya çalışıyoruz:
Sektörlerin sıkıntısını da çıkış yollarını da sektörün bizzat içinde bulunanlar daha iyi bilir ve analiz ederler. Hangi konuda olursa olsun, sektörün içinde gelenleri dinlemek, önlemleri buna göre almak doğru olanı yapmak demektir.
Karcılıoğlu, kriz içindeki turizm sektöründe bazılarının yalan yanlış söylemlerle yetkilileri yanıltmaya çalıştığını da söylüyor. Bazı turizmcilerin de “pembe tablo” çizdiğinden yakınıyor. “Türkiye’de turizm sektörü son 30 yılın en büyük faciasını yaşayacak. Her gün televizyon ve gazeteleri açtığınızda “turizmciyim” diye dolaşan bir sürü insanın bu konuda hatalı söylemler içinde olduğunu, ortalığı güllük gülistanlık göstermeye çalıştıklarını görüyorsunuz, neredeyse çıldırma noktasına geliyorsunuz.”diyor.
Kendisini dinleyelim mi?
“Gerçekleri kimselerden saklayamazsınız. Son otuz yılın en büyük krizi ile karşı karşıyayız. Başta ABD olmak üzere Avrupa ülkelerinin büyük bir bölümü otuz yıldır ilk kez vatandaşlarına ‘Türkiye’ye gitmeyin’ uyarısı yaptı. Hiç kimse ümide kapılmasın, daha sezon başlamadan turizm sektöründe tam 200 bin kişi işsiz kaldı. Bazı tesisler de tasarruf tedbirleri ile krizi atlatmaya çalışırken bazılarının pembe tabloya bakarak paralarını turizme yatırmayı düşündükleri duyumunu alıyoruz. Kimse bu hataya düşmesin, yatırdıkları paraları alamazlar. Türkiye’de yaşanan Suriye krizi komşumuz Yunanistan ile İspanya’ya yaradı şimdiden yataklarını doldurmuş durumdalar. Bu krizi bu yıl aşsak bile krizden çıkmak en az 3- 4 yıl sürer, çünkü tur operatörleri çektikleri uçakları başka ülkelere en az beşer yıllık anlaşma yaparak yönlendiriyor. Geri gelmeleri beş yılı bulur, bu gerçekleri bilerek devlet daha köklü, daha detaylı ve bilinçli tedbirler almalı, bu uyarılarımızı ciddiye almayanlar gerçek başa geldiğinde anlayacaklar ama bu kez de iş işten geçmiş olacak. Yıllardır yaşanan krizlerde, yaptığımız uyarılarla, haklı olmaktan bıktık, umarım bu kez turizm profesyonelleri bizleri ciddiye alır.”
Turizmde Rusya pazarının kapanması, Avrupalı turistin de “Terör endişesi” ile rezervasyonlarını iptal yoluna gitmesi gerçek anlamda turizmcileri kara karar düşündürüyor. Önümüzde bir çıkmaz var. Açık nasıl kapanacak? Bunun endişesi de giderek artıyor.
Bazı sektör temsilcileri başta Hindistan olmak üzere diğer üçüncü ülkelerden gelecek turistlerle açığın kapanması yolunda iyimser bir hava içine giriyorlar ama bu o kadar kolay mı? İşte BOYD Başkanı Serdar Karcılıoğlu bu konuyu da gündeme taşıyor ve “Hindistan pazarı hayal” diyor. Kendisini dinleyelim:
“Türkiye zaten son 20 yılda ortalama yüzde 55-60 yatak dolululuğu ile sezonu kapatıyor. Yani her yıl yüzde 40 açığımız var. Hindistan pazarında bu kadar turist vardı da şimdiye kadar neden oradan doldurmadınız? İngiliz Almanı buraya gelmezken bu kriz ortamında Hintli turistin geleceğini sananlar feci şekilde yanılıyor veya birilerini de yanıltıyorlar.”
Geçenlerde turizm ile ilgili yazdığımız bir yazıda Hükümet tarafından açıklanan “Eylem Planı” konusuna değinmiştik. Bu eylem planında eksikliklerin olduğu, olumlu bulunmasına rağmen yetersizliği tartışma konusu olmuştu.
BOYD Başkanı Karcılığı da Eylem Planı’nı olumlu buluyor. Ancak, daha önce bizim de değindiğimiz gibi acele edildiğini vurgulamadan geçemiyor. Karcılıoğlu “Önümüzdeki sezon çok dikkatli hareket etmek durumundayız. “Profesyoneller olarak bize düşen görevler bu yılı tasarruf önlemleri ile gidermek olacaktır” diyor.
Sektörde şu anda 200 bin turizm çalışanının işsiz olduğunu ve sayının daha da artacağını, o nedenle bunların görülmesinin lazım geldiğini söyleyen BOYD Başkanı Karcılıoğlu, turizm acil önlem planında, turizm çalışanlarıyla ilgili bir maddenin bulunmadığını vurguladı ve Bodrum’da bazı otellerin ‘Otel Açmama Kararı’ aldıklarını da açıkladı.
Turizmcilerin en büyük sıkıntılarından birisi de yüksek ecrimisİllerdir. Hükümetin Eylem Planı’nda ecrimisillerin ertelenmesi de bulunuyor. Karcılıoğlu, bunu da yetersiz bulduklarını söylüyor ve ‘‘Hangi ecrimisili erteleyeceksiniz? 2016 Yılı için tahakkuk edeni mi, yoksa 2015 Yılı için borçlu olunan ecrimisili mi? Ben, ertelemenin hepsini kapsamasını öneriyorum. İhracatçıların bir limiti yok! Döviz girdisi sağlayan tesisler için de bu uygulama uygulanmalı ve Bodrum ile Güney Ege’de, yerli müşteriye ağırlık veren tesislerin döviz girdi baremlerinin de düşürülüp, cirosuna göre prim almasının sağlanması lazım” diyerek bu konudaki görüşlerini de yansıtıyor.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz