Kaçak

emlakçılığın

önü

kapanıyor mu ?…

Necdet Buluz

Türkiye’de kaçak emlakçılık giderek büyüyordu. Alınan tedbirlerle kaçak emlakçılığın önü kapanacak. Bundan böyle emlakçının gayrimenkulü satması veya kiralaması işlemle­ri resmiyet kazanacak. Böylece kaçak vergi de kontrol altına alınacak.

Taşınmaz Ticareti Hakkın­da Yönetmelikte 31 Ağus­tos 2023 tarihinde yapılan değişiklikle, ilan platformlarına getirilen, ilan verenin kimlik bilgi­lerini ve ilan verme yetkisini doğ­rulama yükümlülüğü kapsamın­da Ticaret Bakanlığı tarafından kurulan Elektronik İlan Doğrula­ma Sistemi (EİDS) yakın zaman­da uygulanmaya başlayacak.

T.C. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Ge­nel Müdürlüğü Sektörel Ticaret ve Taşınır Rehni Dairesi Başka­nı Erdem Karaman, kimliği belli olmayan ilan portalları üyelikleri, manipülatif fiyat artışları, sahte ilanlar, tüketici mağduriyeti, ilan­lardaki bilgi kirliliği gibi sorunla­rın çözülmesi amacıyla Elektro­nik İlan Doğrulama Sisteminin oluşturulduğunu belirtti. Teknik çalışmaların tamamlanmasının devamında EİDS’yi yakın zaman­da uygulamaya geçirmeyi plan­ladıklarını ifade eden Karaman, toplantının sistemi geliştirmeye katkı sağlayacağını ifade etti.

Kasım 2023’te kimlik ve yetki doğrulamalarıyla ilgili düzenle­menin sektör hayatına girdiğini ve ilk uyum gösteren platformun Sahibinden.com olduğunu ifade eden Sahibinden.com Mevzuat ve Rekabet Uyum Başkanı Der­ya Genç, bu konuda Ticaret Ba­kanlığından beklentilerinin, her mecraya aynı düzenlemelerin uygulanması yönünde olduğunu belirtti. Genç, ayrıca, EİDS uy­gulaması için bir pilot süreç be­lirlenerek ortaya çıkabilecek so­runların kayıt altına alınması ve çözüme yönelik sektör temsilci­leriyle görüş alışverişinde bulu­nulması yönünde beklentileri ol­duğunu dile getirdi.

Emlakjet Müşteri Deneyimi Direktörü Cansu Demir ise, Elektronik İlan Doğrulama Sis­temi’ne ilan girişi ve sistemin aktif ilan, pasif ilan ve süresi do­lan ilan panellerine ilişkin bilgi­ler verdi. Ayrıca taşınmaz sahip­lerinin, e-devlet üzerinden ilan izni vermesine ilişkin basın bül­teni, haber ve kamu spotları, TV ve dijital mecralarda yayın ya­pılması gerekliliğine dair görü­şünü dile getirdi. Konuşmaların ardından yetkililer katılımcıla­rın sorularını yanıtladı.

İzmir Ticaret Odası Meclis Üyesi ve Gayrimenkul Faaliyet­leri Komitesi Üyesi Adnan Boz­bay, Taşınmaz Ticareti Bilgi Sis­temi (TTBS) ve Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) sis­temlerinin emlakçıları ve sek­tördeki portalları düzenleyen çalışmalar olduğunu söyleyerek, söz konusu sistemlerle sektörün zapturapt altına alınacağını ifa­de etti.

Taşınmaz ticareti yapa­cak kişilerin tüm bilgileri TTBS sistemine girildiğini, İzmir Ti­caret Odası’na kayıtlı 2 bin üye ve Emlakçılar Odası’na kayıtlı 3 bin 500 üyenin sistemde yer al­dığını belirten Bozbay, Türkiye genelinde ise 66 bin kayıtlı em­lakçının sistemde yer aldığını söyledi. Kaçak olanları ise tes­pit ettirip kapattırdıklarına işa­ret eden Bozbay, “Emlak tica­reti yapmak için gerekli olan 5 kriteri sağlayan emlak firmala­rı TTBS’ye girmek durumunda. Öte yandan sistemin ikinci aya­ğı olan EİDS sistemi ile de gayri­menkul kayıtları ve mal sahiple­ri kayıt altına alınıyor.

Burada da emlak portalları sisteme dahil olacak. Türkiye’de faaliyet gös­teren 4 portal Zingat, Hepsi Em­lak, Emlak Jet ve Sahibinden. com sisteme girdi. Emlakçıların mal sahibi tarafından yetkilen­dirilmesi gerekiyordu. Bundan böyle emlakçının gayrimenkulü satması veya kiralaması işlemle­ri resmiyet kazanacak. Em­lakçıların yanıltıcı işlemleri son bulacak, emlak fiyatlarını mal sahibinin bilgisi dışında değiş­tiremeyecek, fahiş fiyat politika­sının önüne geçilebilecek.

Dev­lette ciddi bir istatistik olacak. Devletin emlakta yaşanan ver­gi kaybının önüne geçilebilecek. Korsan site kurup emlak pazar­lamaya çalışanlar da kapanacak. Sisteme uymayanlara büyük ce­zai şartlar uygulanacak. Bugü­ne kadar emlak dijital dünyasına dönük kurallar yoktu. Eylül ayın­da EİDS sistemi deneme çalış­maları başlayacak ve yıl sonuna kadar sürecek” bilgisini verdi.

İzmir Emlakçılar Odası Baş­kanı Mesut Güleroğlu, yürürlü­ğe giren Taşınmaz Ticaret Yö­netmeliği’ne ek olarak EİDS uygulamasının getirileceğini söyleyerek, Elektronik İlan Doğ­rulaması Sistemi ile artık kaçak emlakçıların, Ticaret Bakanlı­ğı’ndan yetki almayan emlak ofislerinin hiçbir şekilde emlak portallarına ilan giremeyeceğini belirtti. Güleroğlu, “Yani kaçak emlakçılığın önü kapanıyor bu­rada. Asıl mevzu bu. Bütün por­tallar bakanlık ile birlikte çalış­malarını yapıyorlar.

Ocak ayın­da sistem yürürlüğe girecek. Tapu Kadasto, Ticaret Bakanlığı ve portallar omuz omuza çalışı­yor. Bir yazılım oluşturuyorlar ve birbirleri ile update ediyor­lar. Bir başkasından evin satılık veya kiralık olduğunu öğrenen­ler portallara ilan veremeyecek. Eskiden sahte ilanlar vardı, ar­tık ocak ayından sonra ortadan kalkacak bu durum. Sahibinden olan ilanlarda da, mülk sahibi­nin 1. derece yakını mülkün ki­ralık ya da satılık ilanını vere­bilecek.

Onun haricinde kimse ilanın satışı ile ilgili çalışmasını yapamayacak. İzmir’de bin 500- 2 bine yakın ilanın ortadan kal­kacağını tahmin ediyoruz. Bu çalışmanın bir an önce bitirilip yasanın yürürlüğe girmesini is­tiyoruz. Bizler de sıkıntı yaşıyo­ruz arada kalıyoruz. Bunun ver­gisel boyutu da var. Herkes evi­nin gerçek değerinden vergisini ödeyecek” dedi.