“Ortadoğu turizmi
bitme noktasına
geldi…”
Necdet Buluz
Her ne kadar iyimserlik olsa da otelcilik sektörünün bu sezon da sıkıntıları var olduğu dile getiriliyor.
Kayıt dışı turizm ve satın alınan evlerin özellikle Araplara pazarlanmasının Ortadoğu turizmine büyük darbe vurduğu söyleniyor. Yapılan konaklamaların da emniyete bildirilmediğine dikkat çekiliyor. Konuya ilişkin bilgi veren kaynaklar “Her bütçeye göre ev var, kaçak tur da yapılıyor” diyor.
Bir konu daha var:
Yine bir sektör temsilcinin uyarısı:
“Vergi yok, kira yok. Rehber masrafı yok. 30 dolara Bursa turu satılıyor.”
Nereden bakılacak olursa olsun sıkıntı büyük. Vergi veren, SGK primi ve kira ödeyen, rehber çalıştıran Ortadoğu acenteleri yatarken kaçak iş yapanların piyasayı ele geçirmiş olması büyük sıkıntı değil de nedir?
Şimdi tüm bu gelişmeleri alt alta koyup topladığımızda “Ortadoğu turizminin bitme noktasına geldiğini söylersek yanlış mı yapmış oluruz?
Özetleyelim:
Ortada kayıt dışı bir turizm var. Kısa zaman içinde bunun önlenmesi gerekiyor.
Türkiye turizminde ‘kayıt dışı’ turizm giderek daha fazla dillendirilmeye başlandı. Antalya ve Ege’de yerleşik yabancıların evlerini tatil amaçlı kiraladıklarına ilişkin haberler sektörde tartışılmaya devam ederken, şimdi de Ortadoğu turizmi için benzer bir tartışma başladı. Airbnb üzerinden Ortadoğu pazarında oluşan yeni sistem, otellerden seyahat acentelerine ve yeme-içme mekanlarına kadar hizmet sektörünün her ayağını etkiliyor.
Konuyla ilgili olarak bilgi veren Heysem Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Ayman Maslamani; gerek Türkiye’de ev alan Arapların gerekse Türk vatandaşlarının evlerini Airbnb üzerinden pazarlayarak kaçak konaklama hizmeti vermesi nedeniyle Ortadoğu turizminin bitme noktasına geldiğini kaydetti.
Arap müşterilerin Airbnb üzerinden rezervasyon yaparak bu evlerde kayıt dışı olarak kaldığını ifade eden Ayman Maslamani, “Arap misafirler 3+1, 4+1 evler kiralayarak kalıyor. İstanbul’dan Trabzon’a, Bodrum’dan Antalya’ya kadar her yerde durum bu. Airbnb üzerinden oluşan bu kayıt dışı konaklama nedeniyle oteller misafirlerinin yüzde 20’sini kaybetti.” diye konuştu.
Vergi veren, SGK primi ve kira ödeyen, rehber çalıştıran Ortadoğu acenteleri yatarken kaçak iş yapanların piyasayı ele geçirdiğini kaydeden Maslamani “Araplar satın aldıkları evleri tatil amaçlı kiralıyor. Türk vatandaşları da aynı şekilde. Müşterileri havalimanından minibüsle alıyorlar. Eğer ev doluysa bir gün otelde konaklatıp sonra misafirleri bu evlere yerleştiriyorlar. Onlar da bu evlerde 15 gün, bir ay konaklıyor. Yapılan konaklamalar emniyete bildirilmiyor, vergi verilmiyor. Her şey kaçak.” ifadelerini kullandı.
İşletme ruhsatı olmayan evlerde yapılan bu konaklamalarda ayrıca kaçak turlar da yapıldığına dikkat çeken Heysem Travel Yönetim Kurulu Başkanı Ayman Maslamani, “Bu turlarda kullanılan rehberler de kaçak rehber. Yani başından sonuna hanutçuluk üzerine kurulu bir sistem var. Şu anda Boğaz hattında otellerin doluluğu yüzde 30-40’larda. Çünkü her bütçeye göre ev var. Mesela 5 yıldızlı otelde kalıp 5 bin euro harcayacak üst gelir grubuna mensup kişi gidip 1000 dolara lüks bir evde kalıyor. Alım gücü daha düşük olanlar geceliği 40-50 dolarlık evlerde kalıyor. Kimseye faydası olmayan kaçak bir turizm ortaya çıktı.” dedi.
Başını alıp giden kayıt dışı turizme karşı hiçbir önlem almadığını anlatan Maslamani “Güçleri ancak kaçak çalışmayan, vergi veren, kokartlı rehber çalıştıran acentelere yetiyor. Bursa turu eskiden 100 dolardı, şimdi kaçak 30 dolara Bursa turu satıyorlar. Biz bu fiyata Bursa satamayız. Ama onlar satıyor. Çünkü vergi yok, kira yok, rehber masrafı yok… Neye satarsa kar.” şeklinde konuştu.