Depremde riskli
bölgeler…
Necdet Buluz
Depremlerle iç içe yaşadığımız bir gerçek. Özellikle riskli bölgeler için uyarılar yapılıyor. İstanbul’da beklenen depremle ilgili risk taşıyan bölgelerin haritaları çıkarıldı.
11 ilde büyük yıkım getiren ve 50 binden fazla kişinin öldüğü Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından olası İstanbul depremi için uyarılar yapılmaya devam ediyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı ve Şehir Plancısı Buğra Gökce, sosyal medya hesabından İstanbul depremine ilişkin veriler paylaştı. Gökce’nin açıklamaları şöyle:
“Olası bir depremde İstanbul’da hasar görmesi beklenen tahmini bina sayısı 207 bin. Bu binaların yüzde 30’u 1980 öncesi, yüzde 40’ı 1980-2000 arası, yüzde 30’u 2000 sonrası inşa edilmiş” diye yazdı. Gökçe, şunları kaydetti: “Olası bir depremde İstanbul’da hasar görmesi beklenen tahmini bina sayısı 207 bin. Bu binaların yüzde 30’u 1980 öncesi, yüzde 40’ı 1980-2000 arası, yüzde 30’u 2000 sonrası inşa edilmiş. Hasar görmesi beklenen her 3 binadan biri 2000 sonrası yapılmış durumda. Proje kapsamında İstanbul genelinde 4 ayrı safhayı tüm paydaşlarımız ile dirsek temasında sürdürdük. Vatandaşlarımızın ilgisi ve katılımıyla, Hızlı Tarama ile Bina Tespit, ‘İstanbulYenileniyor’ programlarını yürüttük. İstanbul genelinde yapı stoğu verileri incelendiğinde, hasar görmesi olası 207 bin binanın yüzde 95’ini oluşturan 196 bin 227 binanın Avrupa yakasında olduğu gözükmektedir. Bu da önemli bir veri. İTÜ ile yaptığımız işbirliği kapsamında riskli binaların en yoğun olduğu 3 ilçenin Esenyurt, Büyükçekmece ve Küçükçekmece olduğu gözüküyor. İstanbul’un deprem direncini arttırmak için tüm batı koridoru ve yoğun yapılaşma olan bölgelerde özel bir ilgiye ihtiyaç olduğu görülüyor.”
En fazla İstanbul’u etkilemesi beklenen olası Marmara depremiyle ilgili deprem uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan da bir açıklama yaptı. Deprem Marmara’nın Trakya kıyılarına yakın olacağını söyleyen Prof. Dr. Ercan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti: “18 milyonluk İstanbul’un 8 milyonu deprem sakıncası yüzde 35 olan Anadolu Yakası’nda. Yüzde 65 deprem çekincesi olan Trakya yakasında 10 milyon kişi yaşıyor. Deprem Marmara’nın Trakya kıyılarına yakın olacak.”
Bir deprem uyarısı da İzmir’e geldi.
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, AA muhabirine AFAD’ın 81 il için 2021’de yayınladığı İl Afet Risk Azaltma Planları çerçevesinde İzmir’in afetlerden en az zararla çıkmak için 227 eylemi gerçekleştirmesi gerektiğini, bu eylemlerin zamanında tamamlanması halinde İzmir’in 2030’da tüm afetlere hazır olacağını ifade etti. 30 Ekim 2020’deki Seferihisar merkez üslü depreminin ardından bölgedeki faylarda stres birikiminin gerçekleşmeye başladığını bildiren Sözbilir, İzmir’de özellikle 2000 yılı öncesi yapılan binaların riskli olduğunu, kentsel dönüşüm çalışmalarının ise yavaş ilerlediğini dile getirdi. Sözbilir, Seferihisar ve Balçova’da yapı stoku envanterinin çıkartıldığını, Bayraklı, Konak, Bornova gibi ilçelerde de yeni çıkartılmaya başlandığını, bina performans analizi açısından ise daha gerilerde olunduğuna işaret etti. İzmir il sınırlarında 17 diri fay tespit edildiğini, bunlardan 5’inin tekrarlama aralığı, geçmiş dönemlerde ürettiği deprem sayısı ve en son ne zaman kırıldığına ilişkin bilgiler bulunduğunu anlatan Sözbilir, şöyle konuştu: “Tuzla Fayının yaklaşık 2 bin yıldır kırılmadığı ortaya çıktı. Bu fayın deprem tekrarlama aralığı da 2 bin yıl civarında. Bu fayın yakın gelecekte kırılma olasılığı var. Birkaç gün önce bir sürü deprem oldu Buca’da. Bu depremlerin hepsi bu fayla ilişkili, bu fayın kuzeydoğu ucunda gerçekleşiyor. Fay bir şekilde sistemi zorlamaya başlamış durumda. Bu, yarın deprem olacak anlamına gelmiyor ama gelecekte bu fayın kırılacağı şu anki bilimsel veriler ışığında biliniyor.”