Süt üretimi dibe

vurdu…

 

Necdet B.SİVASLI

 

Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (ASHİB) Başkanı Ali Can Yamanyılmaz, sütünü satamayan çiftçilerin yem maliyetini karşılayamadığı için ineklerini kesime göndermeye başladığını, önlem alınmazsa bir süt krizinin gündemde olduğunu kaydetti.

Yüksek üretim kapasitesine ve depolama imkanlarına sahip firmaların çiftçilerden aldıkları sütleri peynir ve tereyağına dönüştürdüğünü, ancak bu durumun da sürdürülebilir olmadığını anlatan Yamanyılmaz, “Ülkemizde koronavirüs salgını nedeniyle gıda yardımı yapılacak dar gelirli vatandaşlarımıza özellikle süt ve süt ürünlerinin dağıtılması gerekiyor” diye konuştu.

Birlik üyeleri de yaşanan duruma ilişkin görüşlerini ortak açıklama yoluyla paylaştı. Ketre Süt Ürünleri firma sahibi Fahri Ketre, “Günlük 5-6 ton olan yoğurt, ayran ve peynir üretimimizi üç tona kadar düşürdük. Birkaç güne kalmaz bir tona kadar ineceğiz. Sütünü alamayacağımı söylediğim köylüler, ineklerini kasaplara satmaktan başka çareleri olmadığını ifade ediyorlar” dedi.

Yücel Yonca Süt Ürünleri firma sahibi İsmail Yücel, Adana bölgesinde süt tozu fabrikası bulunmadığı için hem köylülerin, hem de üretici şirketlerin günlük sütleri değerlendirmekte zorlandığını, KOBİ ölçüsünde çalışan şirketlerin aldıkları sütlerden yaptıkları peynirlerin depolara kaldırıldığını ve artık depolarda da yer kalmadığını söyledi. Yücel, ivedilikle valiliklerin ve belediyelerin yerel üreticilerin stokladığı ürünleri satın alıp, halka dağıtması gerektiğini, bu sayede stok maliyeti ve nakit döngüsünün sağlanabileceğini, uzan vadede ise Çukurova yöresinde süt tozu tesisi kurulmasına ihtiyaç olduğunu belirtti. Yörüksüt Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Öz de, marketlerin ortalama 80-90 gün vadeli ödeme yapmasından dolayı ödemeler dengesinin bozulduğunu söyledi. Adana Sütçüler ve Yoğurtçular Esnaf Odası Başkanı Memduh Özalp, köylünün sütü satacak kimse bulamadığı için hayvanlarını değerinden çok düşük fiyatlarla kasaplara sattığını, böyle devam ederse ilerleyen zamanlarda ülke genelinde süt krizinin baş göstereceğini, içecek süt bulmakta zorlanılacağını söyledi.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, mart ayında üretici ve market fiyat farkının 5.7 kata kadar ulaştığını bildirerek, “Üretici fiyatlarında büyük bir düşüş var ancak bu düşüş tüketici fiyatlarına yansımıyor” diye konuştu. Ürün bazında örnekler sunan Bayraktar, Kovid-19 sürecinde tedariğin aksamaması için tarım danışma kurulu oluşturulmasını önerdi. Bayraktar ayrıca, “Üreticilerimizin Ziraat Bankası başta olmak üzere bankalara ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları, faizleri silinerek uzun vadeli olarak ertelenmelidir. Üreticilerimizin elektrik, sulama ücretleri ve sosyal güvenlik prim borçlarının ertelenmesi sağlanmalıdır. Koronavirüs salgını nedeniyle ithalatta yaşanan kısıtlama, mevsim itibarıyla gübre kullanımının artması ve kur fiyatlarındaki artışlara bağlı olarak üre gübresi fiyatlarında ocak ayından bugüne yüzde 17.2 oranında artış yaşanmıştır. Gübre fiyatları biran önce makul seviyelere çekilmeli, denetimler artırılmalıdır” dedi.