Mısır ile ilişkilerde
Libya pürüzü…
Necdet Buluz
Türkiye’nin bir süredir başlattığı, komşu ülkelerle iyi ilişkiler tesis etme hamlelerinden Mısır ayağında işler yolunda gitmiyor.
El Arabiya’ya konuşan Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şukri, Mısır ile Türkiye arasındaki diyaloğun Ankara’nın Libya politikalarını değiştirmeye dair hiçbir işaret göstermemesi nedeniyle durduğunu söyledi.
Sputnik’in aktardığı habere göre, geçen yıl Mısır ile Türkiye arasında ikili düzeyde ve bölgesel bağlamda ilişkileri normalleştirmek için gerekli adımları tartışmak üzere istişare turları düzenlendiğini hatırlatan Şukri, “Ancak diyalog Türkiye’nin Libya’daki uygulamalarında bir değişiklik olmaması nedeniyle iki turdan sonra durdu” dedi.
Mısır-Türkiye ilişkileri, 2013’te Muhammed Mursi’nin başında olduğu Müslüman Kardeşler (İhvan) hükümetinin halk ayaklanmasını müteakip ordu tarafından devrilmesi üzerine Ankara’nın Sisi yönetimine karşı Müslüman Kardeşler’i açıkça desteklemeye devam etmesi nedeniyle bozulmuştu.
2021’in başından bu yana Türkiye-Mısır ilişkileri düzelme kaydetmişti. 14 Nisan’da Ankara’da gazetecilere konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ‘iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin başladığından, karşılıklı ziyaret ve görüşmelerin yapılabileceğinden’ söz etti.
Ancak, dışişleri bakan yardımcılarının yaptığı görüşmelerin ardından ilişkilerde göreli iyileşmeye rağmen ilerleme yavaş oldu ve iki ülke henüz karşılıklı büyükelçi atama konusunda anlaşmaya varmadı.
Libya’da Ankara Trablus merkezli, Abdulhamid Dibeybe’nin başbakanlığındaki Libya Ulusal Birlik Hükümeti’ni, Kahire ise Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi’nin başbakan atadığı Fethi Başağa hükümetini tanıyor.
Ankara ile Trablus’un Kasım 2019 tarihli Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası’nın devamını ekimde Hidrokarbonlar Alanında Mutabakat Muhtırası ile getirmesini, hem Yunanistan hem de Mısır ‘yasadışı’ diye niteleyerek tanımadı, Avrupa Birliği de eleştirdi.
2020’de Münhasır Ekonomik Bölge sınırlandırılmasına ilişkin anlaşma imzalamış bulunan Yunanistan ile Mısır, yeni Ankara-Trablus anlaşmasına tepki olarak dayanışmayı yeniden sıkılaştırdı.
Yunan gazetesi Kathimerini, anlaşma için “Hukuk dışı Türkiye-Libya mutabakat muhtırasının tamamlayıcısının imzalanmasıyla, Ankara, Girit’in güneyinde sondaj ve araştırma gerçekleştirme çabası aracılığıyla, Yunanistan’ın egemenlik haklarının fiili olarak sorgulanmasının yolunu açtı” diye yazdı.
“Atina’nın Türkiye’nin bir sismik araştırma gemisini Girit’in güneyine göndermesini olası gördüğü, böyle bir durumda Yunanistan’ın da gözetleme amacıyla savaş gemilerini bölgeye gönderebileceği ve Mısır’ın deniz kuvvetleri ya da tatbikat aracılığıyla bölgede varlık gösterebileceğini” belirten Kathimerini, “Yunanistan’ın Girit’in güneyinde karasularını 12 mile çıkarmaya yönelik hazırlıklarını” aktardı.