Barış için müzakere

çağrısı…

 

Necdet Buluz

 

 

Yaklaşık 9 aydır devam eden savaş Ukrayna’da büyük yıkıma neden oldu. Rusya, Ukrayna kentlerini hedef alan hava saldırılarını son haftalarda daha da artırmış durumda. Ülkenin enerji altyapısına yönelik yoğun Rus saldırıları nedeniyle Ukrayna genelinde elektrik kesintileri yaşanıyor.

 

Son olarak başkent Kiev ve çevresindeki Chernihiv, Cherkasy, Zhytomir, Sumy, Poltava ve Harkiv’de elektrik kesintileri oldu. Moskova, Ukrayna kentlerine hava saldırılarının Kırım’da yönelik Ukrayna saldırıları nedeniyle arttığını açıklamıştı. Ukrayna tarafı ise Kırım’daki saldırılarla ilgisi olmadığını iddia ediyor.

Ukrayna’da çatışmalar yaklaşık 1000 kilometrelik bir cephe hattında devam ederken, savaşı sona erdirmek için müzakere kapısının kapanmaması için çağrılar geliyor.

 

Ancak Ukrayna lideri Zelenskiy, Moskova’nın aldığı Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinin yanı sıra Zaporojye ve Herson bölgelerinin de Rusya’nın bir parçası sayan karardan sonra, Putin görevdeyken Rusya ile görüşmeyeceklerini açıklamıştı. Hatta Ukrayna lideri, Putin ile müzakere yapmayacağına dair bir kararname de yayınlamıştı. Ancak müzakere kapısını Kiev’in tamamen kapatması birçok Batı ülkesi tarafından da eleştirilmeye devam ediyor. Hatta bu ay başında Zelenskiy, bazı ülkelerin Kiev’i Moskova ile uzlaşmaya zorladığını belirtmişti.

 

Son günlerde Moskova’dan “Ukrayna ile müzakerelere hazırız” mesajları gelmesi dikkat çekti. Rusya lideri Putin de bu konuda yaptıkları açıklamalarla müzakere sinyali verdi. Ukrayna yönetimi ise “Moskova’nın barış anlaşması istemediğini, çatışma bölgelerinde durumu zorlaşan orduyu bahar aylarına kadar daha kapsamlı bir saldırı için reorganize edebilmek için ateşkes ilan ederek zaman kazanmak istediğini” iddia ederek müzakere masası kurulmasını istemiyor.

Ancak bu kez Ukrayna’nın en çok güvendiği ABD’den Kiev’in hoşuna gitmeyecek bir çağrı geldi. Washington Post (WP) gazetesi, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Zelenskiy’i Rusya ile müzakerelere kapıyı kapatmamaya, “Putin başkanken müzakere yapmama” tutumundan bir an önce vazgeçmeye çağırdığını yazdı. Haberde Biden’in bu tutumun nedeninin Ukrayna’yı Rusya ile müzakerelere zorlama arzusu değil, ‘Kiev’in diğer ülkelerden aldığı desteği koruma girişimi’ anlamına geldiği ifade edilse de ABD’nin bu çağrısı müzakerelere kapı açmamakta inat etmesi halinde Ukrayna’ya silah desteğinin azalabileceği tehdidini de içinde barındırıyor. ABD’li yetkililerin Zelenskiy’nin Putin ile müzakere etmeyi kesin bir dille reddetmesinin Avrupa, Afrika ve Latin Amerika’daki bazı ülkelerde, savaşın kendi ekonomileri üzerindeki etkisi konusunda endişelere yol açtığını belirttiklerinin kaydedildiği habere göre ABD’li yetkililer, “bazı ortaklarımız için ‘Ukrayna yorgunluğu’ gerçek bir sorun halini aldı” şeklinde görüşlerini dile getirdiler.

 

 

Bir grup eski dünya lideri de geçen hafta yaptıkları açıklamada, Ukrayna’daki kanlı savaşın ancak diplomasi yoluyla sona erebileceğini duyurdu. The Elders olarak bilinen grup, savaşan her iki taraf için de tam bir zafer elde etmenin imkansız olduğunu ve aylarca süren çatışmayı sona erdirmek için diyalog kurmaları gerektiğini söyledi.

 

Gruba başkanlık eden eski İrlanda cumhurbaşkanı Mary Robinson, Nelson Mandela tarafından kurulan The Elders adlı grubun üyesi eski liderlerin, birkaç ay önce Kiev’e yaptıkları ziyarette Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e diplomasinin önemine vurgu yapan mesajlarını ilettiklerini açıkladı. Robinson, “Her iki tarafı askeri yığınağı artırmak ve Ukrayna’daki halka daha fazla yıkım yaşatmak yerine, savaşın nasıl sona ereceği hakkında daha fazla düşünmeye teşvik etmemiz gerekiyor” dedi.

 

The Elders, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini “Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin açık bir ihlali ve dünya barışını ve güvenliğini istikrarsızlaştırma tehdidinde bulunan haksız bir saldırganlık eylemi” olarak nitelendirerek kınamıştı.