TBMM’NİN GÜNDEMİ ÇAY İDİ
CHP çay için TBMM’nin devreye girmesini istedi, AKP ve MHP reddetti
Haber:Hayati Akbaş
ANKARA-CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu ile çay bölgesindeki Artvin
Milletvekili Uğur Bayraktutan ve Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya’nın hazırlayıp
TBMM Başkanlığına verdiği Araştırma Önergesi, AKP ve MHP milletvekillerinin karşı
oyları ile reddedildi. Geçtiğimiz ay Bekaroğlu ve arkadaşlarının hazırlayıp TBMM’ye
sunduğu Çay Kanunu Teklifi, AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedilmişti.
Önerge üzerine CHP, İYİ Parti ve HDP temsilcileri lehte konuşma yaparken, MHP
söz almadı. Rize milletvekillerinden hiçbiri söz almazken, AKP adına konuşan
Trabzon Milletvekili Bahar Ayvazoğlu, çayda hiçbir sorun olmadığını, çay üreticilerinin
halinden memnun olduğunu söyledi.

Çay tarımının artık insanların geçimini sağlamaktan uzaklaştığı ve buna bağlı
olarak çay bölgesinden batıdaki metropollere olan göçün devam ettiği belirtilen
Araştırma Önergesi hakkında TBMM Genel Kurulunda lehte ve aleyhte konuşmalar
yapıldı. CHP, İYİ Parti ve HDP temsilcileri önergeye destek verirken MHP’den hiç
kimse önerge üzerine konuşma yapmadı. Rize milletvekillerinden hiçbiri çay
araştırma önergesi üzerinde konuşma yapmazken, AKP adına konuşan Trabzon
Milletvekili Bahar Ayvazoğlu, çayda hiçbir sorun olmadığını ve çay üreticilerinin
halinden memnun olduğunu söyledi.
Rize il nüfusunun 2000 yılında 365.938 olduğu, nüfusun azalma eğilimi
gösterdiği ve bugün 347.582 olduğu belirtilen önergede, çay bölgesindeki diğer il ve
ilçelerdeki nüfus hareketlerinin de bölgeden batıya doğru göçün varlığını ortaya
koyduğu vurgulandı. Liberalleşme rüzgârları estirildiği dönemde Özal Hükümetince
1984 yılında çıkarılan 3092 sayılı yasa ile çay işleme ve satışının özel sektöre
açıldığı hatırlatılan Önergede, “Bu tarihten itibaren çay tarımındaki sorunların arttığı
ve görünür hale geldiği” ifade edildi. Özel sektörün dünya çay piyasalarına açılmak
yerine ÇAYKUR’un iç pazarını ele geçirmeye odaklandığı için çay üreticilerinin alın
terinin karşılığını almalarının zorlaştığı belirtilen önergede, bölge ekonomisine katkısı
29 milyar TL civarında olan çay sektörünün plansız, düzensiz ve denetimsiz şekilde
yürüdüğü, bunun sonucu olarak sektörün tüm bileşenlerinin mutsuz olduğu
vurgulandı.
Çay üreticisi 200 bin ailenin (Yaklaşık 1,5 milyon nüfus) yaşadığı bölgede
barınabilmelerinin sağlanması için çay tarımının sorunlarının tespiti, alınacak
tedbirlerin ve izlenecek politikaların belirlenebilmesi için TBMM’de Araştırma
Komisyonu kurulması öngörülen Önerge, sayısal çoğunluğu elinde bulunduran AKP’li
ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile reddedildi. Geçtiğimiz ay CHP milletvekilleri
Mehmet Bekaroğlu, Uğur Bayraktutan, Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya ve Giresun
Milletvekili Necati Tığlı’nın imzalarıyla TBMM’ye sunulan Çay Kanunu Teklifi, AKP ve
MHP oylarıyla reddedilmişti. Çay Kanunu teklifinde; devletin açıkladığı yaş çay
fiyatının ‘taban fiyat’ olması ve bu fiyatın altında yaş çay alınması yasaklanıyordu ve
2016’dan bu yana artırılmayan destekleme bedelinin taban fiyatın %10’undan az
olmaması öngörülüyordu.