Amerika’da rüzgâr

esmiş olsa…

 

Necdet Buluz

 

Başlığımız açalım:

Dünya devi Amerika’da herhangi bir konuda rüzgâr esmiş olsa, dünyanın her tarafında ağaçlar devriliyor.

Amerika’da bugünlerde en önemli sorun olarak artan enflasyon birinci sırada. İkinci sırada sağlık konusu geliyor. 3.sırada iklim değişikliği, 4.sıarada ise şiddet yer alıyor.

Dikkat edilecek olursa sorunlarımız aynı. Ancak çapı değişik. Biz, bugün Amerika’da yapılan bir anketten bazı alıntılar yaptık. Kendimizle karşılaştırdığımızda konuyu daha rahat anlayabiliriz.

Amerika’da yapılan geniş kapsamlı bir anket halkın öncelikli sorunlarını gözler önüne serdi. Listenin birinci sırasında beklendiği gibi enflasyon var, hem de açık ara farkla. Buffalo’daki saldırıyla bir kez daha gündeme gelen ülkedeki silahlı şiddet ise Amerikalılara göre en öncelikli dördüncü sorun. Salgının en fazla etkisini gösterdiği dönemlerde anketlerin zirvesinde yer alan COVID ise bu sefer listenin sonunda kendine yer buldu.

“Bütün Amerikalıların enflasyon konusunu çok ciddiye aldığımı bilmelerini istiyorum. Bu benim en önemli iç politika önceliğim.”

Başkan Joe Biden geçtiğimiz günlerde bu sözlerle enflasyonla mücadeleye verdiği öneme vurgu yapmıştı.

Bu cümleleri sarf etmesinin nedeni Amerikalıların da aslında enflasyonu en önemli sorun olarak değerlendirmesi.

Pew Research’ün anketi de bunu ortaya koyuyor.

Amerikalıların yüzde 70’ine göre ülkenin en önemli sorunu enflasyon.

Nisan ayında 8,5’den 8,3’e düşse de son on yılların rekor seviyesindeki enflasyon ankette açık ara birinci sırada.

Moody’s Analytics’in araştırmasına göre Amerika’da ortalama bir evin aylık harcaması geçen yıla kıyasla 341 dolar yükselmiş durumda.

ABD Merkez Bankası (FED), enflasyonla mücadele çerçevesinde Mayıs ayında 50 baz puanla son 22 en büyük faiz artışını gerçekleştirdi ve banka önümüzdeki dönemde de bu politikasına devam edeceğinin mesajını veriyor.

Ama FED eleştirilerin hedefinde, eleştirenlerden biri de eski başkanı Ben Bernanke.

Bernanke, FED’in enflasyona yanıt vermede geç kaldığını ve bunun hata olduğunu belirtiyor.

Listenin ikinci sırasında, Amerikalılara göre en önemli ikinci sorun sağlık giderlerinin karşılanabilmesi.

Halkın yüzde 55’i buna dikkat çekiyor. Birinci sıradaki enflasyonla ikinci sıradaki sorun arasındaki fark 15 puan.

Şiddet suçundan endişe edenlerin oranıysa yüzde 54’le listede üçüncü sırada.

Buffalo’da 10 kişinin hayatını kaybettiği saldırıyla bir kez daha gündeme gelen ülkedeki silahlı şiddet, halkın yüzde 51’i tarafından en önemli sorun olarak değerlendiriliyor.

Silahlı şiddet listede dördüncü sırada.

Son dönemde Başkan Joe Biden’ın azalma yaşandığını söylediği federal bütçe açığını en önemli sorun olarak niteleyenler de yüzde 51 oranında.

Başkan Biden’ın Beyaz Saray’da göreve başlarken büyük önem verdiği iklim değişikliğiyle mücadeleye Amerikalılar en önemli sorunların ilk sıralarında yer vermiyor.

Biden, iklim değişikliğiyle mücadele çerçevesinde eski Dışişleri Bakanı John Kerry’i bu konuda temsilci bile atamıştı. Amerikalılar’ın yüzde 42’sine göre bu konu hala önemli bir sorun.

Ülkedeki eğitim kalitesinin yetersiz olduğunu düşünen ve bunu çok önemli bir sorun olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 39’la listede 6. sırada.

Son dönemde güney sınırından yasadışı geçişlerdeki artış ülke gündeminin üst sıralarında. Ama bu konu Amerika’nın en önemli sorunları listesinin ilk sıralarında değil. Yasa dışı göçmenliği önemli sorun olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 38’de kalıyor.

Buffalo’daki saldırıda 10 siyahın yaşamını yitirmesiyle bir kez daha gündeme gelen ırkçılık tartışmaları da listede kendine yer buldu. Ankete göre Amerikalılar’ın yüzde 35’i ırkçılığı önemli sorun olarak niteliyor, konu; listenin 8. sırasında.

Biden yönetimi partiler üstü şekilde Kongre’den 1 trilyon dolarlık altyapı paketi geçirmişti.

Pew Research’ün anketine göre Amerikalılar’ın yüzde 30’u ülkenin altyapısından endişeli.

Ülkede işsizlik salgın öncesi dönemlere gerilemiş durumda. Belki de bu nedenle bu konuda endişeli olanların oranı yüzde 23’te kalıyor.

Ve salgının etkisini şiddetli biçimde gösterdiği dönemlerde en önemli sorunlar anketlerinin zirvesinde olan COVID şimdiyse ancak listenin sonunda, 11. sırada yer buldu.

Corona virüsünü önemli sorun olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 20’den de az, yüzde 19.

Bunda vaka sayılarının geçmiş dönemlere kıyasla önemli oranda azalması ve kısıtlamaların nerdeyse tamamının kaldırılması önemli etken.

Listenin zirvesindeki enflasyonun önümüzdeki dönemdeki seyri ülkenin siyasi kaderini belirleyecek gibi.

Kasım’daki Kongre ve valilik seçimleri, ardından 2024 yılındaki başkanlık seçimlerinin sonuçları doğrudan enflasyon rakamıyla bağlantılı olacak.

İşte bu nedenle Biden da enflasyonu en önemli iç politika önceliği yapmış durumda.