Çankaya Gazetesi
Necdet Buluz
Rusya, Ukrayna’da çok sayıda asker kaybına uğradı. Savaşı da ısrarla sürdürüyor. Şimdi ise Suriyeli savaşçıları paralı asker olarak savaşa sokmanın hesaplarını yapıyor.
Suriyeli savaşçıların Ukrayna’da ne kadar etkili olacağı bilinmiyor; ancak şehirleri kuşatmak veya artan kayıpları telafi etmek için daha fazla kuvvete ihtiyaç duyulursa bu savaşçılardan faydalanılabileceği düşünülüyor.
Suriye’de uzun süredir devam eden iç savaşta isyancıların yenilgiye uğratılmasında rol oynadığı için Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in övgüyle söz ettiği Suriyeli general Süheyl El Hasan’ın tümeni, Ukrayna’da Rus birliklerinin yanında savaşmak için görevlendirildi.
Associated Press haber ajansına göre şimdiye kadar az sayıda Suriyeli savaşçı cephe hattında konuşlandırılmadan önce askeri eğitim almak için Rusya’ya gitti. Kremlin yetkilileri savaşın başlarında Ortadoğu’dan 16 binden fazla başvuru olduğunu belirtiyordu. Amerikalı yetkililer ve Suriye’yi gözlemleyen aktivistler, henüz Ukrayna’daki savaşa katılmak için bölgeden giden savaşçıların sayısının çok olmadığı görüşünde.
Ancak uzmanlar, Rusya’nın savaşı bir sonraki aşamaya taşıyarak ülkenin doğusuna tam kapsamlı bir saldırı başlatması durumunda bu sayının artabileceğini söylüyor.
Özellikle Putin’in Suriye’deki Rus ordusunun komutanı General Alexander Dvornikov’u Ukrayna’daki birliklerin başına atamasından sonra, Suriye’den gelen savaşçıların gelecek haftalarda Ukrayna’da konuşlandırılması olasılığının daha fazla olduğu sanılıyor.
Suriye ordusundan iltica ederek Türkiye’ye kaçan askeri uzman Ahmad Hamada, Rusya’nın Ukrayna’da daha büyük bir savaşa hazırlandığı ve Suriyeli savaşçıların da bunun parçası olacağı görüşünde.
Suriyeli gözlemciler ve aktivistler de Rusya’nın Suriyeli savaşçıları Ukrayna’da çarpışmaları için aktif şekilde görevlendirmekte olduğunu belirtiyor.
Merkezi İngiltere’de bulunan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin başkanı Rami Abdurrahman, şimdiye kadar yaklaşık 40 bin kişinin Rusya tarafında yer almak üzere kaydolduğunu, bunların 22 bininin Rus ordusuna ve yaklaşık 18 bininin ise paralı askerlerden oluşan özel Wagner Grubu’na yazıldığını söylüyor.
Abdurrahman, Suriyeli komutan Süheyl El Hasan’ın tümeninin yaklaşık 700 üyesinin Rus güçlerinin yanında savaşmak için geçen haftalarda Suriye’den ayrıldığını söyledi. Rakamlar bağımsız olarak doğrulanamadı.
Abdurrahman ayrıca Rusya tarafından eğitilen 5. Tümen’den, Beşar Esat’ın iktidardaki Baas partisinin silahlı kanadı olan Baas Tugayları’ndan ve Suriye’deki Filistinli mültecilerden oluşan Filistin Kudüs Tugayı’ndan savaşçıların da Rusya’nın yanında Ukrayna Savaşı’na katılmak için gönüllü olduklarını kaydetti.
Abdurrahman, Rusya’nın deneyimli savaşçılar aradığını ve eğitimsiz kimseyi istemediğini belirtti.
5. Tümen ve Kudüs Tugayı’ndan yüzlerce savaşçı, asker toplama çabalarına öncülük eden Suriye’nin batısındaki Hmeymim üssünde Ukrayna’da çarpışacak savaşçılara katılmak üzere kaydoldu.
Mart ayının sonlarında, yıllarca IŞİD’e karşı çarpışan “IŞİD Avcıları” olarak bilinen, Rusya tarafından eğitilmiş bir bölük, 23-49 yaş arası erkekleri elemelere katılmaya davet eden bir ilan yayınladı. İlanda testi geçen ve uygun bulunanların daha sonra çağırılacağı belirtildi.
Suriye çölünde IŞİD’in faaliyetlerini izleyen aktivistlerin kurduğu Suwayda24 grubundan Rayan Maarouf’a göre, şimdiye kadar güneydeki Süveyda eyaletinde yaklaşık 100 erkek Rusya yanında savaşmak için isimlerini kaydettirdi. Maarouf bu kişilere aylık 600 dolardan az olmayan bir gelir sözü verildiğini belirtti. Bu aylık, Suriye’de yaygın işsizlik ve para birimindeki değer kaybı nedeniyle büyük bir miktar.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby Nisan ayı başında, Wagner Grubu’nun Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde konuşlandırmak üzere çoğunlukla Ortadoğu’dan savaşçılar toplamaya çalıştığına dair işaretler olduğunu söylemişti. Ancak Kirby, bu savaşçıların sayısı hakkında “belirli bir bilgi” olmadığını kaydetmişti.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Orgeneral Frank McKenzie de Mart ayı başlarında Senato Silahlı Kuvvetler Komisyonu’na şu ana kadar Suriye’den Ukrayna’ya geçmeye çalışanların “çok küçük gruplar” olduğunu bildirmişti.
Suriyeliler ve Suriye’deki Filistinli yetkililer Ukrayna’ya savaşçılarının gittiği iddialarını ciddiye almıyor görünüyor. Suriye hükümetinin Ukrayna’ya savaşçı göndermesinin cephede birçok rakibine avantaj sağlayacağının farkında olduğu sanılıyor.
Rusya, Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana Suriye’deki operasyonlarını ve İdlib’de IŞİD veya muhalifleri hedef alan hava saldırılarının sayısını azaltmış durumda.
Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW) raporunda, bu durumun Türkiye, IŞİD, El Kaide ve Suriyeli muhalif gruplar gibi rejim karşıtı aktörlere avantaj sağlayabileceğini belirtiyor.
