“Avrupa’da Türkiye reklamı
yapılmıyor…”
Necdet Buluz
Türkiye’nin Kültür ve turizm alanında bugüne kadar beklenen tanıtımların yapılmadığını sıkça dile getirenlerin başında yer alıyoruz. Nitekim, Kurlu Başkanı Kadir Uğur da yaptığı açıklamada “Avrupa’da Türkiye reklamı yapılamıyor” dedi.
Uğur Rusya ve Ukrayna’dan gelmesi beklenen turistlerin eksikliklerini Avrupa’dan kapatılabileceğini de belirtti.
Bentour Yönetim Kurulu Başkanı Kadir Uğur, 2022 sezonuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle bu ülkelerde ciddi kayıplar yaşanacağını kaydeden Uğur, gerekli adımların atılması durumunda kaybın önemli bir kısmının Avrupa ülkelerinden telafi edilebileceğini kaydetti.
Pandeminin ilk senesinde de kötümser olmadıklarını, Türkiye operasyonlarını kesmediklerini belirten Kadir Uğur “O sene karında kararında açık olan otellere müşterilerimizi götürdük. Bunda tabi SunExpress THY’nin büyük katkısı oldu. THY’ye uçuşları açmaları yönünde baskı uyguladık ve 11 Haziran geldiğinde, Avrupa’da hiçbir uçak uçmazken, THY uçuşları açtı ve biz devam ettik. 2021 yılında ise oldukça iyi bir yıl geçirdik.” dedi.
Turizmcinin kötümser değil iyimser olması gerektiğini kaydeden tecrübeli turizmci, “Muhakkak bir çıkış yolu buluyoruz. 70’lerde kolera vardı, darbeler oldu yine turist getirmeye devam ettik. Şu anki durum batı turizmi için çıkış yolu. Tabi Rusya’nın Türk turizmine büyük katkısı oldu. Pek çok otel Rusya pazarı sayesinde yapıldı. Fakat bana “Rus turist mi, batılı turist mi?” diye sorarsan cevabım batılı turist olur. Çünkü Rus turist yazın dolu aylarda gelir, kışın gelmez. Ama batıdaki yüksek yaş ortalaması kış turizminin de canlı olmasını sağlıyor. Oranın soğuk havasından Akdeniz’in güzel iklimine kaçıyorlar. Antalya’ya kışın ilk charter uçuşunu yaptırdım. Yıl 86 veya 87 idi…” ifadelerini kullandı.
Rus turistin gelmemesinin Türk turizmini yıkmayacağını belki de bir şans doğacağını ve daha fazla Batılı turistin geleceğini belirten Kadir Uğur, “Tarlanız var, tarlayı ektin ama gübresini vermedin. Verim alabilir misin? Alamazsın. Ama gübresini verirsen verim alırsın. Turizmin gübresi de reklamdır, gündemde kalmaktır. Rusya-Ukrayna barış görüşmelerine ev sahipliği yaptığımız için gündemdeyiz. Siyasi olarak olumsuz bir şey de yok ülkede ama reklamımız yok. Bunu yaparsak, biz batılı turist ile Rus turist kaybının bir kısmını kapatabiliriz.” şeklinde konuştu.
Kadir Uğur,“Kültür ve Turizm Baklanı Mehmet Nuri Ersoy’un Turizm Geliştirme Ajansının (TGA), tüm pazarlarda yoğun bir reklam ve tanıtım kampanyası yürüttüğünü açıkladı. Dünyada şu anda en çok reklamı yapan ülkenin Türkiye olduğunu bildirdi” ifadeleri ile ilgili olarak ise şunları söyledi:
“İspatı olmayan reklamlar. Ben görmüyorum, sen görmüyorsun, halk görmüyor. Kim görüyor bu reklamları? Benim için Türkiye’nin görünür olduğu, bizi yukarıya tırmandıran reklam reklamdır. Biz sosyal medyanın da her tarafında varız ve Türkiye reklamı göremiyoruz. Mesela bu bilboardlardan falan vazgeçmemeliyiz. Yaşlı kesimi sosyal medya reklamları ile ikna edemezsiniz. O genç nesil için ki onlar da bize değil, Ibiza’ya gidiyor. Türkiye’nin müşterisi orta yaş ve üzeri insanlar. Bu nedenle mevcut durumu fırsata çevirerek, iyi bir tanıtımla açığın yüzde 50’sini Avrupa ülkelerinden telafi edebiliriz.
Tabi sadece Rusya pazarı çalışan oteller var. Onları Avrupa’da tanıtmak seneler alır. Ama otelinde milliyet çeşitliliği olan otellerdeki Rus kapasitesini Avrupa rahat rahat doldurur. Yani pazar çeşitliliği sağlayan oteller mevcut durumda daha şanslılar. Ben hep söylüyorum otelcilere tek pazara bağlanmayın. Çünkü bizim oteller öyle 50-100 oda değil ki, 500-600-800 oda… Böyle bir oteli tek tur operatörüne veya tek pazara bağlarsan (Thomas Cook örneğinde olduğu gibi) birkaç sene bocalarsın.”
Kadir Uğur, 2022 satışlarının nasıl gittiği ile ilgili soruya ise “Biz 2019 rakamlarını aştık. Çok iyi de gidiyor. Bu yıl Türkiye’ye 150 bine yakın misafir getiririz. Diğer ülkelerde İspanya, özellikle de Yunanistan çok iyi gidiyor. Mısır zaten kış sezonunda misafir alıyor.” yanıtını verdi.
Pandemi döneminde devletten destek almadıklarını ifade eden Bentour Yönetim Kurulu Başkanı Kadir Uğur, uçak şirketi olan üç tur operatörüne 30’ar milyon euro destek sağlandığını hatırlattı. Konuyla ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy ile konuştuğunu ve ‘Biz de destek verin’ dediğini belirten Uğur, devamında şu bilgileri verdi:
“yayın kuruluşları ile barıştırdık ve bir daha Türkiye aleyhinde yazmadılar…”
Bentour’un Almanya , İsviçre, Hollanda ve Avusturya olmak üzere 4 ülkede faaliyet gösterdiğini hatırlatan Uğur, “Avrupa’da yükselen enflasyonun tatil satışlarını etkileyip etkilemeyeceği” şeklindeki soruya ise, “Etkilemeyecek diye düşünüyorum. Çünkü pandemide millet çok para harcayamadı; tatile gidemedi, alışveriş yapamadı, restorana, sinemaya, tiyatroya gidemedi… İnsanlarda para var. Oradaki yüzde 5-10 enflasyon o kadar etkilemez.” dedi.
Bakanlığın “Her şeyi ben bilirim” politikasından vazgeçmesi ve turizmcilerle toplantı/çalıştay yapması gerektiğinin altını çizen Kadir Uğur’ungörüşleri kısaca şöyle:
“ Bakan Ersoy Ziraat Bankasından 3 milyon euro kredi kullanabileceğimizi, söyledi. Ancak kredi şartlarını görünce vazgeçtik. Yüzde 3 faiz, kefalet, garanti mektubu… Sonra İsviçre hükümeti yüzde 0,8 ile 8 milyon euro kredi verdi bize. O krediyi de pek kullanmadık, çünkü müşteri getirmeyi kesmedik… Aynı yıl (2020), Alman basını Alman TV kanallarını ve gazetelerini Türkiye’ye getirdik, Türkiye’yi bu Tur operatörlerini toplayıp fikrimizi sorması, sonrasında kendi politikasını ortaya koyması lazım. Böyle bir şey yok. Bundan önceki bakanların hepsi turizmcileri dinliyordu. ‘Bakan Ersoy nasıl olsa işi biliyor, bizimle de iletişimde’ derken alakamız kalmadı. Diğer bakanlara işi öğretiyorduk ve makul buldukları şeyleri yapıyorlardı. Türkiye önceden tur operatörleri ile birlikte reklam yapıyordu, o kesildi. O kesilince tur operatörleri de reklamlarını kestiler. Yoksa otomatikman Türkiye’nin reklamı çıkıyordu. Yarısı tur operatörlerinden, yarısı devletten çıkıyordu. Biz hiçbir zaman yaptığımız işten zarar etmek istemiyoruz. Davul-tokmak meselsi değil. Batan Türk şirketlerinin piyasaya verdiği zarar çok büyük. Neden kaynaklandı bu? Hırstan. Bir milyon kişi getireceğim, 2 milyon kişi getireceğim hırsından. İddiaya girelim 1 milyon kişiyi ben de getireyim seneye. Ama gelen müşterinin cebine harçlık koyarsam. 1000 lira masrafım olan müşteriyi 900 liraya getirirsem 1 milyon yaparım ama ertesi sene batarım. 54 senedir turizmin içindeyim, kimseye borcum yoktur. Biz emin adımlarla gidiyoruz. Gelen parayı hemen ayırırız; bu otelcinin, bu uçakçının parası diye. Marjımız brüt yüzde 5,4. Ama işte, batan arkadaşların çoğu yüzde 3,4 brüt ciro ile çalışıyordu. Burada bir ticaret yapıyoruz. Kar etmeden çalışmak soytarılık olur.”
Krizlerle karşılaşan Türk turizminin ortaya çıkardığı/bulduğu çözüm mekanizmalarını terk ettiğini, şimdi o mekanizmaların rakip destinasyonlar tarafından kullanıldığını ifade eden Kadir Uğur, Mısır’ın charter uçuşlarına verdiği yakıt desteğini de buna örnek olarak gösterdi. Uğur, benzer şekilde rakip destinasyonların reklama da katkıda bulunduğunu belirtti.