CHP’Lİ YÜCEER, MUHTARLARIN SORUNLARINI MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI

“MUHTARLARIMIZIN CİDDİ EKONOMİK VE SOSYAL PROBLEMLERİ VAR”

CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. Candan Yüceer, muhtarların sorunlarını Meclis gündemine taşıdı. Dr. Yüceer, “Görev ve sorumlulukları her geçen gün artan ancak yetkileri fazlaca sınırlı olan muhtarlarımızın ciddi ekonomik ve sosyal problemleri bulunmaktadır. Bir an önce muhtarlarımızın görev, yetki, sorumluluk ve sosyal haklarını kapsayan bir kanun oluşturulmalıdır” dedi.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) PM Üyesi, Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, muhtarların yaşadıkları sorunları TBMM gündemine taşıdı. Dr. Yüceer, “Köy ve mahallerin gerçek temsilcileri, demokrasimizin temel taşı, yerel yönetimlerin kurucu unsuru olan muhtarlarımızın sorunlarını Meclis’te tüm boyutlarıyla araştırılmalı, çözüm yolları bulunmalıdır” dedi.

Muhtarlığın demokrasi zincirinin ilk halkası ve vatandaşla devlet arasında ilişki kuran en önemli kurum olduğuna değinen Dr. Yüceer, önergesinde şunları kaydetti:

EKONOMİK VE SOSYAL PROBLEMLER: Muhtarlar, bir siyasi partisi çatısı olmaksızın direkt olarak halk tarafından seçildiği için diğer kamu yöneticilerinden ayrılmaktadır. Bu nedenle seçilmiş kişiler olarak atanmışlara göre daha bağımsız bir pozisyona sahip olmalarına rağmen bu pozisyonun gereklerini yerine getirmek için gerekli olan yetki ve olanaklardan mahrumdurlar. Görev ve sorumlulukları her geçen gün artan ancak yetkileri fazlaca sınırlı olan muhtarlarımızın ciddi ekonomik ve sosyal problemleri bulunmaktadır.

KANUN OLUŞTURULMALI: Demokrasimizin temel taşı olan muhtarlarımızın bütüncül bir kanunu bulunmamaktadır. Bugünkü mevzuatta 82 değişik kanunda ve 354 maddede “muhtar” kelimesi geçmektedir. Bu dağınık, bütüncül olmayan yapı birçok sorunu beraberinde getirmektedir. Bir an önce muhtarlarımızın görev, yetki, sorumluluk ve sosyal haklarını kapsayan bir kanun oluşturulmalıdır.

BİRLEŞİK OY PUSULASI: Milletvekili seçimlerinde olduğu gibi, muhtarlık seçimlerinde de birleşik oy pusulası esası getirilmeli bu konuda muhtarlarımızın yaşadığı mağduriyet giderilmelidir.

MUHTARLIK EVİ: Türkiye’de nerede bir muhtarımız görev yapıyorsa, orada bir “Muhtarlık Evi” olmalıdır. “Muhtarlık Evi” imar planlarında açıkça yer almalı, seçimi kazanan muhtarla, seçimi kaybeden muhtar arasındaki görev devir-teslimi “Muhtarlık Evi”nde yapılmalıdır.

YARDIMCI BÜRO PERSONELİ: Merkezde belediyelere, kırsalda ise il özel idarelerine muhtarlıklara bir yardımcı büro personeli tahsis etme zorunluluğu getirilmelidir. Yardımcı büro personelinin aylıkları tahsis eden kurum tarafından karşılanmalıdır.

KÖY TÜZEL KİŞİLİKLERİ: Kaldırılan Köy Tüzel Kişilikleri yeniden inşa edilmelidir. Böylece mahalleye dönüştürülerek belediye bürokrasisine boğulan ve ileride yüksek emlak vergisi, elektrik ve su parası ödemek zorunda kalacak olan köylülerimizin mağduriyetine son verilmelidir. Köy tüzel kişiliğine ait taşınmazlar da muhtarlıklara iade edilmelidir.

MUHTARLIK BÜTÇESİ: Bütçesi olmayan bir kamu alanı güçsüz ve amaçsızdır. Muhtar seçimle geldiğine göre seçmenine, yani mahallesine karşı sorumlulukları vardır. Örneğin yoksul bir aileye acil yardım gibi… Muhtarlık kurumunu güçlü kılmanın yolu, onu denetlenebilir bir bütçeye sahip kılmaktan geçer. Bu aynı zamanda demokrasinin güçlenmesini ve güçlü bir dayanışma kültürünün oluşmasını sağlar. Unutulmamalıdır ki, güçlü Türkiye, güçlü bir yerel demokrasi ile mümkündür. Muhtarlık bütçesinin geliri konutlardan alınan emlak vergisinin belli bir oranının, muhtarlık bütçesi olarak muhtarlıklara tahsis edilmesiyle karşılanmalıdır.

SOSYAL YARDIMLAR MUHTARLAR ARACILIĞYLA: Muhtarlar kendi sorumluluk alanlarında bulunan yerlerde kimin ya da hangi ailelerin yardıma muhtaç olduğunu en iyi bilen kişilerdir. Sosyal yardımları en objektif, tarafsız dağıtacak olan muhtarlardır. Dolayısıyla sosyal yardımlar muhtarlıklar aracılığı ile yapılmalıdır. Unutmamalıdır ki, “Hükümete ulaşmak zor” ama muhtara ulaşmak çok kolaydır.

BELEDİYE MECLİSLERİNDE TEMSİL: Seçildikleri mahallelerde görev yapan muhtarlarımız, çoğu kez belediye meclislerinde kendi mahalleleriyle ilgili alınan kararlardan haberdar olmamaktadırlar. Oysa muhtarların seçimle geldiği mahalle halkına karşı sorumluluğu vardır. Kendi mahalleleriyle ilgili bir karar alınması söz konusu olduğunda, muhtarlarımız o belediye meclisi toplantısına mutlaka katılmalı ve o toplantıda söz ve karar sahibi olmalıdır.

KAMU KURUMU SAYILMALI: Belediye Kanunu’nun 75. maddesinde “Belediyeler, belediye meclisi kararıyla kamu kuruluşları ile ortak proje geliştirebilir” ifadesi bulunmaktadır. Ancak Belediye Kanunu’nun bu maddesinde muhtarlıklar, kamu kurumu olarak sayılmamaktadır. Dolayısıyla muhtarlıklar isteseler de belediyeler ile ortak proje geliştirememektedirler. Muhtarlıklarımızın kamu kurumu sayılması ve belediyelerle birlikte ortak proje geliştirebilmeleri sağlanmalıdır.

TÜRKİYE MUHTARLAR BİRLİĞİ KURULMALI: Öte yandan yerel yönetimlerle ilgili olarak ülkemizde “Türkiye Belediyeler Birliği” bulunmasına rağmen “Türkiye Muhtarlar Birliği” bulunmamaktadır. Demokrasimizin temel taşlarından olan muhtarlarımızın Türkiye genelinde örgütlenmelerinin yolu açılmalı ve “Türkiye Muhtarlar Birliği” kurulmalıdır.

KADIN MUHTAR ORANI SADECE 2,14: Ayrıca, toplumsal cinsiyet sorunu diğer kamu kurumlarında olduğu gibi muhtarlık kurumunda da karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde hizmet veren kadın sayısı oldukça azdır. Türkiye’de 30.005’i mahalle, 18.152’si köy olmak üzere toplam 50.157 muhtar bulunmaktadır. Kadın muhtarların sayısı ise genel muhtarların sayısının sadece yüzde 2,14’ünü oluşturmaktadır. 2014-2019 arası dönemde yüzde 1,30 oran ile muhtar sayısı 685 iken bu sayı 2019-2023 döneminde 963’ü mahalle, 108’i köy olmak üzere toplam 1.071’e yükselmiştir. Her ne kadar son seçimlerde kadın muhtarlarımızın sayısı önceki dönemlere göre atmış olsa bile 50.157 muhtardan sadece 1.071’inin kadın olması yetersizdir. Kadın muhtarlarımızın sayısını arttırmaya yönelik destekleyici politikalar geliştirilmesi gerektiği açıkça ortadadır.