Amerika, Ukrayna’yı
kaşıyor…
Necdet Buluz
Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimi fırsata çevirmeye çalışan Amerika, Ukrayna’ya destek vererek bölgeyi kaşımayı sürdürüyor. Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın arabuluculuk önerisi ise iki ülke tarafından da benimsenmiş görünüyor.
ABD’nin çok okunan gazetelerinden Wall Street Journal, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim ile ilgili dikkat çekici bir gelişmeyi okurlarına duyurdu.
Wall Street Journal, Moskova-Kiev hattında gerilim tırmanırken ABD Başkanı Joe Biden’ın Estonya, Letonya ve Litvanya’ya Ukrayna’ya silah gönderme konusunda yeşil ışık yaktığını yazdı.
ABD’li yetkililere dayandırılan haberde, Washington yönetiminin NATO üyesi üç ülkeye silah ve askeri teçhizat desteği yapmasına izin verdiği belirtildi. Bu onay ile birlikte Estonya, Letonya ve Litvanya, Javelin tanksavar ve Stinger hava savunma sistemlerini Kiev hükümetinin kullanımına alabilecek.
Öte yandan ABD’nin Ukrayna’ya tamiratı doğu Avrupa ülkesinde gerçekleşen ve normalde Afganistan’a gönderilmek üzere hazırlanan beş adet Rus yapımı Mi-17 nakil helikopterinin de Ukrayna’ya tesis edileceği de kaydedildi.
ABD Kongresi’nin bu konuda bilgilendirildiği de belirtildi. Wall Street Journal’a konuşan bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, “ABD ve müttefikleri ve partnerleri birlikte Ukrayna’ya güvenlik desteği sağlamak için bir arada” açıklamasını yaptı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilime İngiltere’den ABD’ye AB’den Türkiye de dahil olurken İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan kaynaklar dikkat çekici açıklamalarda bulundu.
Ukrayna’yı işgal edeceğine dair iddiaların ayyuka çıkmasıyla birlikte bölgede gerilim tırmanırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın planına desteğin arttığına dair açıklamalar gelmeye başladı…
İngiltere merkezli haber ajansı Reuters’a konuşan Türk kaynaklar, Ankara’nın Rusya ve Ukrayna’yı bir araya getirerek tansiyonu azaltma Rusya’nın çabalarına desteğin arttığını aktardı. Ankara’nın Kasım ayında gündeme getirdiği ve AGİT Minsk Grubu’nun toplantısına ev sahipliği yapmayı gündemine aldığı plan ile ilgili olarak açıklama yapan Türk yetkililer, “Rusya ve Ukrayna, Türkiye’nin arabuluculuğuna ısınmaya başladı” açıklamasını yaptı.
Şubat ayında Ukrayna’ya gideceğini açıklayan Erdoğan’ın Rus ve Ukraynalı liderleri bir araya getirmeye çabaladığı da aktarıldı. İsmini açıklamayan Türk yetkili Ankara’nın ev sahipliğinde gerçekleşecek görüşmede Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde yaşanan gerilimin masaya yatırılacağını söyledi.
İstanbul’da gerçekleşecek ve henüz net bir tarihi belli olmayan görüşmede Rusya, Ukrayna, Minsk grubundan ve Donbas’tan temsilcilerin hazır bulunması bekleniyor. Taraflar arasında görüşmelerin “sık sık” devam ettiği de kaydedildi.
Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov da RIA haber ajansına konuştu. Peskov, “Henüz böyle bir toplantı hazırlığı yok” dedi. Peskov, “Sadece Ukrayna’ya silah sevkiyatı ve Ukrayna’nın Minsk Anlaşmasını yerine getirmemesi var” yorumunu yaptı.
Türkiye’nin iki ülkeyle de yakın ilişkisi bulunuyor. Fakat Ankara ve Moskova, başta Suriye ve Libya olmak üzere birçok konuda masanın karşı tarafında oturuyor. Geçmişte Türkiye’nin arabuluculuğunu istediğini belirten Ukrayna da bir süre öne Türk yapımı İHA satın alarak gündeme gelmiş ve bu insansız hava araçlarının bu yıl lokal bazda üretilmesi konusunda anlaşmıştı.
Her şey 2014 yılında Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan gerilimle başladı…
Rusya, Ukrayna’ya bağlı Kırım’ı ilhak etti. Tansiyonun yüksek olduğu dönemde Batı ülkeleri Rusya’ya yaptırım kararı alırken, Rusya-Ukrayna sınırındaki Donetsk’te de Moskova’nın desteğiyle Rus ayrılıkçılar Ukrayna ordusu ile savaşa başladı.
Bölgede Rus ayrılıkçıların etkisi ve kontrolü devam ederken Ukrayna aradan geçen 8 yıldır topraklarını geri almaya çalışıyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğine dair iddialar ise uydu görüntülerinde Rusya-Ukrayna sınırına Moskova’nın asker ve mühimmat gönderdiğinin tespit edilmesi sonrasında iyice arttı. Rusya iddiaları yalanlarken, Avrupa Birliği ve ABD’de böyle bir hamle gelmesi durumunda Rusya’ya çok sert yaptırımlar uygulanacağını açıkladı.