Necdet Buluz

Covid-19 salgınından sonra dünya turizme odaklandı. 2022 sezonunun da bir raporu yayınlandı.

Bugün bu rapordan bazı bölümleri sizlerle paylaşırken, yurt içinde geçen sezon seyahate çıkanların sayısı ile sağlık turizmi adı altında Türkiye’ye gelebileceği tahmin edilen göçmenler konusunda alınan tedbirlere değineceğiz.

ABD merkezli küresel online rezervasyon portalı Expedia’nın yaptığı araştırmaya göre, iki yıl süren koronavirüs kaynaklı kısıtlamalarının ardından seyahatçiler 2022’de yeniden yola çıkmaya hazır.

Araştırmaya göre insanlar, seyahate ve kişisel zamana her zamankinden daha fazla değer veriyor. Katılımcıların yüzde 78’i, daha çok kısa geziler yapmakla ilgileniyor.

Yüzde 81’lik kesim önümüzdeki 6 ay içinde aile ve arkadaşlarıyla en az bir tatil yapmayı planladığını belirtirken, Bunların yüzde 54’ü seyahatte daha önce olduğundan daha fazla para harcayacağını ifade ediyor.

Araştırmaya katılan Z ve Y kuşağına mensup bireylerin yüzde 50’si uluslararası bir seyahate çıkma ihtimalinin yüksek olduğunu ya da zaten bir uluslararası seyahat rezervasyonu yaptırdığını belirtiyor. Daha yüksek yaşlardaki katılımcılar ise Omicron varyantı nedeniyle seyahat konusunda hala tereddüt yaşıyor.

Daha sorumlu ve dikkatli seyahate odaklanan katılımcılar, esnek seyahat seçeneklerini de önceliklerinin başına yazıyor. Katılımcılar yüzde 80 oranında “esnek ücret büyük fark yaratıyor” derken, sürdürülebilir seyahatlerin popülaritesi de artıyor. 

Çalışma ayrıca, seyahatçilerin yüzde 93’ünün seyahatlerini turizm endüstrisinde yaşanan personel eksikliğine göre planlayacağını ortaya koydu. Yüzde 43’lük kesim ise, eksik personelle hizmet veren turizm çalışanlarının üzerinde en az yük oluşturacak şekilde planlama yapacağını belirtti.

TÜİK’in açıkladığı verilere göre, Temmuz – Eylül dönemini kapsayan üçüncü çeyrekte yurt içinde ikamet eden 18 milyon 786 bin kişi seyahate çıktı. Seyahate çıkanların bir ve daha fazla geceleme kaydı ile ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 6,4 artarak 23 milyon 121 bine ulaştı. Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 227 milyon 455 bin geceleme yaptı. Ortalama geceleme sayısı 9,8 oldu.

Yerli turistlerin yurt içinde yaptıkları seyahat harcamaları 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 58 artarak 29.8 milyon TL olarak gerçekleşti.

Harcamaların yüzde 89,1’ini 26 milyar 559 milyon 725 bin TL ile kişisel harcamalar, yüzde 10,9’unu ise 3 milyar 243 milyon 711 bin TL ile paket tur harcamaları oluşturdu. Seyahat başına yapılan ortalama harcama ise bin 289 TL oldu.

En fazla paya yüzde 32,4 ile yeme ve içme alırken onu yüzde 23,1 ile ulaştırma harcamaları ve yüzde 15,3 ile konaklama harcamaları takip etti. Bu harcama türlerinin geçen yılın aynı dönemine göre değişim oranları incelendiğinde ise yeme ve içme harcamalarında yüzde 41, ulaştırma harcamalarında yüzde 37,8 ve konaklama harcamalarında ise yüzde 63,6’lık artış görüldü.

Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 139 milyon 316 bin geceleme sayısı ile en çok “arkadaş veya akraba evinde” kaldı. Konaklama türlerine göre geceleme sayısında ikinci sırada 50 milyon 790 bin geceleme ile “kendi evi” yer alırken, “otel”  18 milyon 626 bin geceleme sayısı ile üçüncü sırada yer aldı.

Türkiye spor, estetik ve ekoturizm gibi yüksek potansiyele sahip alanlarda geliştirilen yeni modellerle sağlık turizmi gelirlerini artırıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2021’in 10 aylık döneminde tedavi amacıyla Türkiye’yi ziyaret eden turist sayısı 370 bini aştı. Saç ekiminden diş ve tüp bebek tedavisine kadar uzanan çok sayıda alanda bir başvuru merkezine dönüşen Türkiye, bu süreçte 705 milyon dolar sağlık turizmi geliri elde etti. Sağlık turizmi kapsamında verilen hizmetlerin genişletilmesi ve kalite çıtasının yükseltilmesine yönelik çok sayıda düzenleme yapıldığını belirten İncir Travel Agency CEO’su Fedakar Günsili, “Sağlık ve Ticaret Bakanlıklarının işbirliğinde yabancı turistlere vize kolaylığı sunmak amacıyla imzalanan Sağlık Vizesi İşbirliği Protokolü kapsamında Hizmet İhracatçıları Birliği bünyesinde uygulamaya konulan Etiket Vize (Online Vize Başvurusu) Uygulaması, bu yönde atılan en önemli adımlardan biri oldu. Bu sistemle vize işlemleri yalnızca Uluslararası Sağlık Turizmi Yetki Belgesi’ne sahip kuruluşlar tarafından daha hızlı ve güvenli şekilde yapabilecek. Böylece tedavi amacıyla ülkemize gelmek isteyen ancak vize işlemlerinin zorluklarını yaşayan yabancı turistlere büyük bir kolaylık sağlanacak” dedi.

Etiket Vize Uygulaması ile sağlık turistlerinin vize işlemlerinin tek merkezden dijital olarak yönetilmeye başlandığına dikkat çeken Fedakar Günsili, “Vize işlemlerinin yalnızca Hizmet İhracatçıları Birliği tarafından yetkilendirilen kurumlar tarafından yapılmasıyla sağlık vizesinde suiistimallerin önüne geçilecek. Tedavi amacıyla ülkemize gelen sağlık turistleri sistemli bir şekilde kayıt altına alınacak. Sağlık vizesi alarak tedavi dışında farklı amaçlarla Türkiye’ye gelen kaçak göçmenlerin önüne geçilebilecek. Böylece ulusal güvenliğimiz için tehlike yaratan kontrolsüz girişler engellenecek” ifadelerinde bulundu.

Etiket Vize Uygulaması’nı sağlık turistlerinin Türkiye’deki sağlık tesislerinde en kaliteli hizmete güvenle ulaşmasının ilk adımı olarak değerlendiren İncir Travel Agency CEO’su Fedakar Günsili, “Türkiye’nin sağlık turizminde cazibe merkezi haline dönüşmesinin yolu Ar-Ge ve inovasyondan geçiyor. Yeni uygulama sağlık turistlerinin vize işlemleri sırasında yaşadıkları mağduriyetleri sonlandırarak sağlık turizminin gelişiminin önündeki engelleri ortadan kaldıracak. Sağlık turizminde kayıtlara geçen turist başı harcama tutarının  10 bin dolar olduğu tahmin ediliyor. Geciken vize işlemleri nedeniyle tercihini başka ülkelerden yana kullanan sağlık turistlerini de ülkemize kazandırarak Türkiye ekonomisine katma değer getireceğiz” diye belirtti.