Kuş gribi yeniden
hortladı…
Necdet Buluz
Coronavirüs belası bitmeden şimdi de kuş gribi vakaları korku ve endişe yaratmaya başladı. Geçtiğimiz yıllarda baş gösteren ve birçok kanatlı hayvanın telef olmasına neden olan kuş gribi bulaşıcılığı nedeni ile insan ölümlerine bile neden olmuştu.
Çin’de başlayan ve Avrupa ülkelerine yayılan yeni kuş gribi vakaları tehlikeli seyirde ilerliyor. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı (TVHB) Ali Eroğlu, bu konuda yaptığı açıklamada Türkiye’nin de risk taşıdığını ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nda bir Kuş Gribi Koordinasyon Kurulu oluşturulacağını açıkladı.
Çin’de Koronavirüs salgının patlak verdiği Hubey’in komşu eyaleti Hunan’da başlayan kuş gribi (H5N1) salgını Avrupa’ya da sıçradı. Avrupa, Koronavirüs salgınının ardından şimdi de kuş gribine karşı alarm durumuna geçti.
Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE), Polonya’nın kümes hayvanı çiftliklerinde çok sayıda yüksek patojenik H5N1 kuş gribi salgını bildirdiğini duyurdu. Ülkenin doğu kesiminde dördü hindi çiftliklerinde ve biri tavuk çiftliğinde olmak üzere 5 vaka kaydedildi. Vakalardan bir diğeri ise ülkenin batısındaki hindi ve kaz çiftliğinde kayıtlara geçti.
Kuş gribi virüsü, son birkaç hafta içinde Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda ve Danimarka dahil olmak üzere Avrupa’da yayılıyorken Japonya’da kuş gribi salgını Fukuoka Eyaleti’ndeki bir tavuk çiftliğine sıçradı.
Bu yıl tümü Kagawa Eyaleti’nde bulunan 8 farklı çiftlikte patlak veren salgının ilk kez başka bir bölgede görülmesi endişeye neden oldu.
İngiltere’de kümes hayvanlarının bulunduğu bir yerde, yüksek derecede bulaşıcı kuş gribi salgını kayıtlara geçti. Salgın, İngiltere’nin ülke çapında “Kuş Gribi Önleme Bölgesi” ilan etmesinden bir haftadan kısa bir süre sonra geldi. Ülkede çiftliklere ve kuş bakıcılarına biyogüvenlik önlemlerini sıkılaştırmaları talimatı verildi.
Konuyu Sputnik’e değerlendiren Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, Türkiye’nin coğrafi olarak göçmen kuşların güzergâhında bulunduğunu ve bu açıdan risk taşıdığını söyledi.
Özetle bu konuda biz de riskli ülke konumundayız.
Yeni bir salgının kapımızda olmadığını ancak dikkatli olmanın faydalı olacağının altını çizen Eroğlu, “Sonuçta hastalık zoonotik bir hastalık ve insanlara bulaşma riski var. Sars, Mers, Kovid-19 gibi hayvanlardan insanlara geçen bir hastalık ama insandan insana bulaşması noktasında bilimsel bir tespit yok. Belirtilerine gelince her viral hastalıkta olduğu gibi yüksek ateş, halsizlik, öksürük gibi semptomlar yaşanabiliyor” dedi.
“İnsanlara geçmesi haline ölüm oranı yüzde 50 civarında” diye devam eden Eroğlu, alınması gereken önlemleri şöyle anlattı:
“Bu oran Sars’da yüzde 10, Kovid-19’da ise yüzde 2 civarında. Tarım ve Orman Bakanlığı ile geçtiğimiz günlerde konuya ilişkin yaptığımız toplantıda ülkemizde ilk olarak 2005 yılında görülen ve 2015 yılında tekrarlayan kuş gribi için hazırlanan acil eylem planı üzerinde duruldu. Plan dahilinde kurulacak ekipler detaylıca ele alındı. Bu kapsamda da bir koordinasyon kurulu oluşturulacak ve bu doğrultuda uygulama planı hazırlanacak. Bu koordinasyon kurulunda kimlerin yer alacağı ve önlemler konusu detaylı bir şekilde masaya yatırıldı. Burada özellikle işletmelere ve köy tavukçularına önemli görevler düşüyor. Devlet kuş gribinde zarar görenlere, hayvanları telef olanlara tazminat ödemektedir. Hızlı yayılan ve mutasyona uğrayan bir virüs kuş gribi. Bu sebeple erken teşhis ve erken müdahale çok önemli. Hayvanlarda bir hastalanma ya da ölüm söz konusu olduğu zaman en yakın Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerine başvurulması gerekiyor ki erken önlem alınsın ve karantina tedbirleri uygulansın.”
Özetleyelim.
Daha fazla sıkıntı çekmeden erken önlem alınmalı ve özellikle Doğu Güneydoğu ve İç Anadolu bölgelerinde geniş çaplı çalışma başlatılmalıdır. Kanatlı hayvanların bulunduğu bölgeler de ilaçlanmalı ve kontrol altına alınmalıdır.
Daha da açıkçası, hastalığın gelmesini ve yayılmasını beklemeyelim.