Çankaya Gazetesi
Enflasyon, bildiğiniz
gibi…
Necdet Buluz
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Değişen bir şey var o da enflasyon rakamlarının giderek tavan yapması.
Temmuzda TÜFE aylık yüzde 1,80 artışla, mevcut 2003 yılı bazlı 18 yıllık endeks tarihinin rekorunu kırdı. Alınan kararlarla enflasyon düşürülemediğine göre demek ki yanlış bir reçete uygulanıyor.
Konu hakkında daha önce yazmış ve uzmanların görüşlerini de paylaşmıştık. Bu koşullar altında pahalılığı ve ardından gelen enflasyonu aşağılara indirmek mümkün görünmüyor.
Her zaman olduğu gibi biz yine Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’in resmim rakamlarından yola çıkarak konuya ışık tutmaya çalışacağız
Temmuz ayı enflasyonunda 2003-2015 ortalaması yüzde 0,03, 2016-2021 ortalaması yüzde 0,93 olmuştu.
Haziran’da yüzde 17,53 olan yıllık tüketici enflasyonu, Temmuz’da beklentileri aşarak yüzde 18,95’e yükseldi. Yıllık enflasyonda son 26 ayın, aylık enflasyonda ise 18 yıllık veri tarihinin zirvesi görüldü.
Tüketici fiyat endeksinde (TÜFE) 2021 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 1,80, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 10,41, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,95 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,15 artış gerçekleşti.
Yıllık enflasyonda son 26 ayın, aylık enflasyonda ise 18 yıllık veri tarihinin zirvesi görüldü. Dikkat edilecek olursa memur ve emekli maaşlarına bugünlerde yapılacak zam görüşmeleri var. Sanırız artan enflasyon rakamları bu görüşmelerde göz önünde bulundurulur.
Böylece, yüzde 19 seviyesindeki Merkez Bankası (TCMB) politika faizi ile tüketici enflasyonu arasındaki makas 0,05 puana kadar geriledi.
Yıllık en düşük artış yüzde 1,80 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 4,41 ile haberleşme, yüzde 8,54 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 10,61 ile eğitim oldu.
Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 24,92 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 24,62 ile ulaştırma ve yüzde 22,70 ile ev eşyası oldu.
Aylık düşüş gösteren ana gruplar yüzde 2,13 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 0,06 ile ev eşyası oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Temmuz ayında en az artış gösteren diğer ana gruplar yüzde 0,02 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 0,12 ile haberleşme, yüzde 0,13 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 0,41 ile sağlık oldu.
Buna karşılık, 2021 yılı Temmuz ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 5,07 ile konut, yüzde 2,77 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 2,72 ile lokanta ve oteller oldu.
Temmuz 2021’de, endekste kapsanan 415 maddeden, 81 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 50 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 284 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2021 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 1,00, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 10,17, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,51 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,54 artış gerçekleşti.
Temmuz’da bir önceki aya göre fiyatı en çok artan ürün, yüzde 29,42’lik artışla ‘yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar’ oldu.
Salatalık, bir ayda yüzde 19,63’lük artışla ikinci sırayı alırken, kuru soğan yüzde 18,33’lük artışla üçüncü oldu.
Özetleyelim:
Bizi yönetenler ekonomide iyi şeyler olacağını, pahalılıkla mücadelede başarı elde edileceğini ve enflasyonun da tek haneli rakamlara indirileceğini hedef olarak seçtiklerini söylüyor. Ancak, devletin resmi rakamları bile bu açıklamaları gölgede bırakıyor.
Yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi uygulamalarda ve planlamada yanlışlar var. Bu durum karşısında pahalılık ve enflasyon düşürülemiyorsa reçetede bir yanlışlığın var olduğunu söylemeliyiz.
