Rusya’nın tutumu
değişir mi?..
Necdet Buluz
Rusya’nın Türkiye’ye yeniden uçuşları ne zaman başlatacağı konusundaki belirsizlik sürüyor. Zaman ilerledikçe de zarar büyüyor. Konunun sadece Antalya’daki otellerle sınırlı kalmadığı, yan sektörün de sıkıntılarının büyümeye başladığına dikkat çekiliyor.
Yapılan görüşmeler ve çağrılara rağmen Rusya’nın tutumunun siyasi ağırlıklı olduğu görülüyor. Bilindiği gibi Cumhurbaşkanı sözcüsü Kalın ile turizm Bakanı Ersoy Rusya’ya giderek üst düzey görüşmelerde bulunmuşlar, Türkiye’deki durumu da anlatmışlardı.
Şimdi Rusya’dan Türkiye’ye bir heyet gönderilecek, bu bekleniyor. Sonuç ne olur henüz bilinmiyor.
Türkiye-Ukrayna yakınlaşmasının rahatsızlığının bazı konulara yansıdığını da görmüş oluyoruz. Bilindiği Türkiye Ukrayna’ya siha ve iha’ların satışını yapmış, ikili üst düzey görüşleri de gerçekleştirmişti. Rusya’nın bunlardan duyduğu rahatsızlıkları daha önce yansıtmıştık.
Rusya, her zaman olduğu gibi ikili oynuyor. Çıkarlarını ön planda tutuyor. Hemen her konuya da sinsice yaklaşıyor. Biz bu nedenle her zaman “Rusya’ya güven olmaz” görüşümüzü yansıtıyoruz.
Nitekim, bazı ülkelerle olan ikili ilişikleri nedeni ile Rus turistlerin yönünü de o ülkelere çevirdi. Mısır ve Yunanistan bu ülkelerin başını çekiyor. Mayıs ayı itibarıile adı geçen ülkelere 1 milyonun üstünde Rus turistin gittiği söyleniyor. Haziran-Temmuz-Ağustos aylarında da rezervasyon ağırlığı var.
Havacılık köşe yazarı ve uzmanı Güntay Şimşek, geçenlerde Rusya’nın Türkiye’ye uçuş yasağı konusunda görüş paylaştı. Şimşek, açıklamalarında “Rusya, Eylül’den önce kapılarını açmayacak gibi görünüyor” dedi.
Bunun anlamı şu:
Türkiye Temmuz ve Ağustos aylarını da kayıp ay olarak görmeli.
Güntay Şimşek’in görüşlerine gelince:
‘’Rusya’nın Türkiye uçuşlarına ne zaman izin vereceği üst düzeye ziyarete rağmen netlik kazanamadı. Vaziyet heyet üyelerinin yüzlerine de yansımıştı. Rus yetkililer, Türkiye uçuşlarını ağustos sonu eylül başı gibi başlatmak istediklerini dün yapılan görüşmede gündeme getirmişler. Buna gerekçe olarak vaka sayısıyla birlikte, Türkiye nüfusunun yarıdan fazlasının bu tarihe kadar aşılanabileceğini ileri sürmüşler. Başka sebeplerde var… Türk heyeti de sunumlarla Rusya’yı bu kararında ısrarcı olmaktan vazgeçirmeye çalışmış. Türkiye’de yerinde incelemeler yapıp, uçuşların ne zaman başlayacağına öyle karar vermeleri konusunda mutabık kalınmış. Yani mutabık kalınan net bir uçuş kararı, turist gönderme takvimi, tarihi yok. Ancak konuştuğum kaynaklar Rusya’nın 1 Eylül’de Türkiye’ye turist gönderme ve uçuşları açma planının halen daha geçerli olduğunu söylediler. Bu tarihin ağustos ayının başına çekilmesinin bile zor olacağı belirtiliyor. Zira Rusya hem iç turizmini desteklemek hem de Mısır ile anlaşması çerçevesinde turistlerini buraya gönderme planlarını yapmış durumda. Mısır’ı destekleyecekler. Tur operatörleri de programlarını iç turizmi hareketlendirmek için Soçi, Kırım ve Mısır’da Kahire, Hurgada, Şarm eş-Şeyh merkezlerine göre yapmışlar. Dolayısıyla haziran bir yana sürpriz bir gelişme olmazsa Türkiye için temmuz, ağustos da kayıp gibi… Rusya domates yasaklarında olduğu gibi uçuş kısıtlamalarında da benzer taktiği uygulayacak görünüyor. Kısa vadede uçuşlar açılmayacak. Rus turistleri bir süre özleyeceğiz. Hatta Rus yetkililerin dünkü görüşmede Türk heyetini kırmamak için müzakerelere devam ederek, ağustos sonuna kadar oyalama taktiği uygulayacakları belirtiliyor. ‘’
İşin bir başka boyutu da turizmde yan sektörün durumu. Çünkü gelen Rus turist otellerde kalıyor ama, özellikle de deri sektörünün de can damarı sayılıyor.
“Bu da nerden çıktı?” Diyenlerin olacaktır.
Sözü fazla uzatmayalım. Yan sektörde sıkıntı yaşayanların sesine kulak verelim:
Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği (TDKD) Başkanı Gürkan Gözmen, Rusya’dan Türkiye’ye olan uçuşların ne zaman açılacağı ile ilgili belirsizliğin bir an önce giderilmesi gerektiğini söylüyor.
TDKD Başkanı Gürkan Gözmen Rusya’dan Türkiye’ye dönük uçuş yasağının sadece turizmi değil, iki ülke arasında uzun yıllara dayanan ticari ilişkilere de zarar verdiğini söyledi. Gözmen, ”Bu belirsizlik en geç 1 Haziran’da sona ermeli. Ülkemizin salgınla ilgili almış olduğu tedbirler meyvelerini veriyor. Vaka sayılarındaki ciddi düşüş ve halkımızın gayreti salgını önemli ölçüde kontrol altına almamıza olanak tanıdı.” dedi.
Turizm bölgelerinde bir yılda yapılan deri ürünleri satışının 1 milyar dolar olduğuna dikkat çeken Gözmen, “Rus turistin gelmemesi sadece turizmle ilişkilendirilmemeli. Tarımdan deri sektörüne kadar birçok alan bu durumdan etkileniyor. Turizm bölgelerinde çalışan esnaf geçen yıl koronavirüs nedeniyle ödemelerini yapamadı ve öteledi. Bu yıl da benzer bir durum yaşanırsa çok büyük zorluklar yaşanır. Türkiye’nin yıllık deri-konfeksiyon ihracatı 250 milyon dolar seviyelerinde. Bunun 50 milyon doları Rusya’ya oluyor. Bu pazarı kaybetmememiz gerekiyor” dedi.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.necdet.buluz