30 milyon turist gelir mi?..

30 milyon turist

gelir mi?..

Necdet Buluz

Turizm sezonu açılırken, hemen herkes Turizm Bakanı Ersoy’un “3o milyon turist bekliyoruz” açıklamasına kilitlendi. Peki, 30 milyon turist gelir mi? Bu soruya yanıt ararken, dışarıda ve bizde oluşabilecek gelişmelere de göz atmak istedik.

Avrupa’da Mayıs ayında kısıtlamaların yavaş yavaş kalkması ile birlikte turizm yeniden kıpırdanmaya başladı. Neredeyse bütün Avrupa ülkeleri kısmı veya tam açılma sürecine girerken, İspanya’da 6,5 aylık olağanüstü dönemin sona ermesi ile insanlar sabaha kadar sokaklarda kutlamalar yaptı. Birçok ülke zaten haftalardır bu geçişi yaşıyor. En geç Mayıs sonunda önemli bütün turizm destinasyonları kapılarını iç ve dış turizme açmış olacak.

Bu arada birçok ülke farklı tanıtım ve reklam hamleleri ile turist çekmeye çalışıyor, amansız bir mücadele var. Her ülke turist çekme peşinde.

· Dubai Almanların iptal ettikleri ‘Oktoberfest çölde yapmaya karar verdi. En az 5 milyon Avrupalıyı hedefliyorlar.

· Malta, ülkesine gelen turistlere 200 € verecek. Bu paranın yarısını otel yarısının da tatil esnasında harcama koşulu var.

· İtalya, bazı tatil destinasyonlarını ‘koronasız bölge’ olarak öne çıkarıyor.

· Yunanistan, bütün turizm personelini aşılama sözü verdi. -ama henüz gerçekleşmekten uzak, zira bir çok adaya dağılmış olması lojistik zorluklar getiriyor.

· İspanya, dün gece dünyaya ‘biz açıldık’ mesajını verdi.

· Mısır mumyaları naklen yayınla bir oraya, bir buraya taşıyor.

Avrupa Birliği ve özellikle Almanya’dan ‘artık seyahat edebilirsiniz‘ sesleri yükselmeye başladı. Hatta aşı pasaportu olmasa da bunun mümkün olacağı dillendiriliyor.

Turizm Günlüğünde yayınlanan “2021 turizm sezonu ne zaman ve nasıl başlayacak?” başlıklı analizde konu enine boyuna masaya yatırılmış.

Bizim durumumuz yurt dışındaki ve yurt içindeki gelişmeler doğrultusunda ilerleyecek. Bu sezonun 3 aşamalı bir süreçten süzüleceğini öngörülüyor.

1. Önce herkes kendi ülkesine yoğunlaşacak (Mayıs-Haziran)

2. Ardından AB ülkelerine gidilmesinin ve oraların dolmasının önü açılacak (Mayıs-Haziran- Temmuz)

3. Türkiye’nin kapısı çalınacak (Temmuz)

Yurt dışındaki gelişmeler ile bir kaç gündür sürdürdüğümüz ikili görüşmelerden bunlar çıkıyor. Geçtiğimiz hafta Almanya, Rusya, Macaristan ve Sırbistan ile yapılan birebir görüşmelere başta İngiltere ve Polonya olmak üzere diğer Avrupa ülkeleri ile de devam edileceğini tahmin ediyorum.

Bütün bu gelişmeler ışığında eğer, önümüzdeki günler içinde olağanüstü bir olayla karşılaşmazsak ve salgında kontrolü sağlarsak Rusya temmuzda, AB ülkeleri Temmuz sonunda Türkiye’ye yönelir diye düşünüyorum.

Dünya sağlık örgütünün simulasyonunda 2021 yılı için en kötü şartlarda 2019 yılının yarısı kadar bir hareketlilik öngörülüyordu. Yani yaklaşık 700 milyon insan şartlar oluşursa seyahat edebilir. Geçtiğimiz yıl da yaklaşık 500 milyon insan seyahat etti. Bu yıl korona sürecini biraz daha halletmiş, aşılanma yolunda önemli adımlar atmış olmak iyimserliğimizi artırıyor.

Bununla birlikte Uzakdoğu ülkeleri kapılarını kapadı ve yakın dönemde pek açmayacak gibiler. Amerika’dan kısa dönemde yurt dışı uzak seyahat yoğunluğu pek beklenmiyor. Bu bağlamda konsantre olunması gereken yer Avrupa olacak.

· Doğudan başlarsak, Rusya ve Ukrayna büyük bir olasılıkla yine sadece Türkiye, Mısır, Tanzanya ve belki biraz Yunanistan birazda Kıbrıs’a yoğunlaşacak. Temmuzda sıcaklıklardan dolayı sadece Yunanistan ve Türkiye seçeneği kalır.

· Normal şartlarda en az 500 milyon seyahatin gerçekleştiği Avrupa’dan bu yıl günümüz koşullarında yıl kötü olasılıkla yüz, iyi olasılıkla iki yüz milyon seyahat gerçekleşebilir.

· Akdeniz ülkeleri, bu yıl diğer bölgelerin kapalı veya uzak olması dolayısı ile önemli ölçüde öne çıkacaklar . Yunanistan ve Adalar, İtalya, Portekiz, İspanya, Hırvatistan, Türkiye, Mısır ve Bulgaristan en güçlü adaylar. Bu ülkeler 4 ay içinde 100-200 milyon turisti ağırlayabilir mi?

· Türkiyesiz çok zor. O yüzden bu ülkeler içinde yatak kapasitesi ve uçak bağlantıları en güçlü ülke olan Türkiye’ye ihtiyaç var.

Tahmin yapmak, öngörüde bulunmak bu yıl gerçekten çok zor görünüyor. Tahmin yapabilecek veriler her an değişiyor. Örnek verecek olursak, “5-6 milyon Rus gelir” dediğimiz gün Rusya uçuşları durdurdu.” İngiliz patlaması olacak” diye sevinirken İngilizler Türkiye’yi kırmızı listeye aldılar. Her şey her an değişirken tahmin çok zor, 6 milyon da olur, 30 milyon da. Bu artık biraz bizim diplomatik başarımıza bağlı görünüyor. Her şey beklendiği gibi olursa, 2020 yılının biraz üstünde sezonu kapatabiliriz. Bunun bile büyük başarı olabileceği ifade ediliyor.

Önemli bir konu ile yazımı sonlandırayım. 16 ülkeden gelişlerde PCR test zorunluluğunu 15 Mayısta kaldırıyoruz.

Korona tehlikesinin henüz geçmediği bu dönemde, belki turist yoğunluğu yaratmak için alınan bu karar bence tekrar gözden geçirilmeli. Zira bahsi geçen ülkelerin çoğu uzak doğuda ve bu yıl oradan bir hareketlilik zaten beklenmiyor. Ayrıca bu ülkelerden ülkemize önemli bir trafikte yok.

Mesela Hong Kong’tan 2019 yılında Antalya’ya sadece 9 kişi geldi. Ayrıca Hong Kong’un Korona ve aşılanma sürecindeki verileri de pek şeffaf değil. Keza Tayvan, Tayland, Avustralya, Yeni Zelanda, Singapur, Vietnam da şu dönemde Türkiye için olmazsa olmaz ana pazarlar değiller. Hepsi bir Polonya etmiyor.

Japonya ve Çin kısa vadede zaten yurt dışını kapadı. Geriye kalan Ukrayna ve İngiltere önemli pazarlar ve mutlaka gelmeliler ama test ya da aşı yapılarak gelmeleri ülkemizdeki turizm hareketini azaltmayacağı gibi, diğer ülkelerden gelecek turistleri de rahatlatacaktır.

Unutmayalım, başından beri ısrarla üstünde durduğumuz ‘güvenli turizm’ ile yola devam etmeliyiz. Ayrıca halk arasında korona süreci ile turiste ve turizme karşı oluşan yanlış algıyı da göz ardı etmemek gerekiyor.

Hem dünyada hem Türkiye’de halk hiç bir zaman korona sürecindeki turizme bu kadar uzak, kızgın ve kırgın değildi.

Dünyada testsiz ya da aşısız bir turizm hareketi en azından 2021 yılında neredeyse hiç yok.

Bu kararın yeniden gözden geçirilmesi de istekler arasında.

necdetbuluz@gmail.com