Turizmde çalışan

sayısı azaldı…

Necdet SİVASLI

Yaşanan coronavirüs-19 nedeniyle 2020 yılının Ağustos ayında Türkiye turizm çalışanların sayısının % 9.5 düştüğü açıklandı. Bu konuda yapılan bir analizde özellikle otellerde çalışan sayısı düşürüldü. İşsizler ordusuna da böylece yenileri eklenmiş oldu.

Türkiye turizminde çalışanların sayısı COVID-19 sürecinde, özellikle mart ayından bu yana şiddeti kısmen azalan bir trendle düşüş gösteriyor. Sezonda görülen bu düşüş, kış aylarında da iki kat daha artacak.

Turizmin kısmen başladığı temmuz ayından bu yana istihdamdaki düşüş yavaşlasa da 2016 yılından sonra gözlenen toparlanmadan çok uzaktayız. Bunda çok çeşitli etkenler var. Bir başka yazımızda bu konuya enine boyuna değinmeye çalışacağız.

Özellikle konaklama sektöründeki istihdam gerilemesi hala %20’lerin üzerinde seyrediyor. Onu seyahat acentaları izliyor. Zaten konaklama sektörü fiyat indirimine, ardından personel indirimine giderek ayakta kalma mücadelesi verdi. Çokları sezonu zararla kapattı.

Turizmdatabank’ın, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerinden derlediği bilgilere göre; 2020 yılının Ağustos ayında turizm sektöründe çalışanların sayısı % 9.5 düşüşle 1.13 milyona geriledi.

Özellikle konaklama sektöründeki istihdam kaybı %23.7 ile dikkat çekerken, 434 bin kişiden 331 bin kişiye inildi.

Öte yandan yiyecek içecek hizmetlerinde istihdam 2019 yılı ile aynı seviyelerde gerçekleşti.

2019 yılı Ağustos ayında, ülkemizin turizm sektöründe; konaklama, yiyecek içecek hizmetleri, havayolları, seyahat acenteleri – tur operatörleri ve spor, eğlence dinlence faaliyetleri alanlarında kayıtlı olarak çalışanların sayısı % 9.5 düşüşle, 1.25 milyon seviyesinden 1.13 milyon seviyesine geriledi.

Turizmde en fazla istihdam yaratma gücüne sahip konaklama sektöründe çalışanların sayısı, 2020 yılı ağustos ayında % 23.7 (Temmuz 2020 32.5) düşüşle 434 bin seviyesinden 331 bin seviyesine geriledi.

Toplam 118 bini aşan turizm istihdamı kaybının %87’si otellerde yaşanan düşüşten kaynaklandı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ve TÜİK verilerine göre Türkiye turizmi; turist sayısı ve istihdamda en büyük kayıplarından birini en son 2016 yılında yaşamıştı.

2020 yılında konaklamadaki istihdam kaybının; 2016’nın neredeyse 2 katı büyüklüğe ulaştığı görüldü.

Daha önce açıklanan rakamlara da göz atalım:

2020 turizm sezonunda 100 milyar dolar gelir bekliyorduk. Hesap tutmadı. Daha sonra rakamı 20 bin dolara indirdik. Son yapılan açıklamalarda bu rakamın da tutturulamadığı söylendi.

Bu ayda, havayolları istihdamı %1 gerilemeyle 29 bine, yiyecek içecek hizmetleri de %0.3 artışla 667 bine ulaştı.

Aslında konuya daha farklı pencereden bakmak gerekiyor:

Çünkü, turizm sadece otellerle sınırlı değil. Bunun taşımacılık sektörü, yeme-içe sektörü, alış-veriş sektörü de izliyor. Bu sektörlerin de aynı oranda iş yapamaz durumda oldukları ve çok kişinin işsiz kaldığını da görmezden gelemeyiz.

İşte bakın, yıllardır zirvede olan ve kar eden Milli Havayolumuz THY şu an zarar etmiş durumda. Belki THY çalışanlarını işten çıkarmadı ama, yeni alım yapımını da durdurdu. Bu da zarar demek değil mi?

Turizm beldelerindeki yeme-içme sektörü, alış-veriş sektörü de çöktü. Birçok kişi işyerini açmadı, açanların çoğu küçülmek ve çalışanını çıkarmak zorunda kaldı. AVM’lerde birçok işyerinin kapanmış olduğunu da ekleyelim.

Turizm sektörü çok geniş bir sektör. İstihdamı da aynı genişlikte. Sektörde yaşanan sıkıntıları istihdamda gerilemelere neden olunca bu da ayrı bir sıkıntının habercisi oldu.

Şimdi gözler 2011 sezonuna çevrildi. Bu sezonu sıkıntılı geçiren sektör gelecek yıldan umutlu, ancak pandeminin devam etmesi halinde işler yine kötüleşebilir. Şimdiden hesap-kitap yapmanın doğru olmadığı da görülüyor.

Temennimiz önümüzdeki turizm sektörün beklendiği gibi parlak geçmesidir. Tüm olumsuzluklara rağmen yine de umutlarımızı yitirmeyelim.

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz