Herkes yerli yerinde

kalırsa…

Necdet Buluz

Soru şu:

“Bazı ülkeler koronavirüs nedeni ile vatandaşlarının yurt dışına çıkışını engelleyecek. Böyle bir durumda turizm ne olur?”

Şu ana kadar İspanya, İtalya Fransa ve Amerika gibi ülkelerin vatandaşlarını yurt dışına çıkmamaları için uyardıkları haberlerini aldık.

Böyle bir duruma diğer ülkelerden de katılımlar olursa dünya turizmi,hali ile Türk turizminde de sıkıntılar başlar.

Dünyayı etkisi altına alan Corona virüsü salgınının en fazla vurduğu sektörlerden biri de turizm oldu. Birleşmiş Milletler Uluslararası Turizm Örgütü (UNWTO), COVID-19 salgınından dünyadaki tüm turistik mekanların olumsuz etkilenerek çeşitli kısıtlamalar getirdiğini, bu yerlerin yüzde 72’sinin de sınırlarını uluslararası turizme kapattığını açıkladı.

UNWTO verilerine göre, mekanların Avrupa’da yüzde 83’ü, Amerika’da yüzde 80’i, Asya ve Pasifik’te yüzde 70’i, Ortadoğu’da yüzde 62’si, Afrika’da yüzde 57’si uluslararası turizme kapandı.

Amerika’da turizmin tamamen durduğu açıklanıyor. Değerlendirmede de şu noktalara dikkat çekiliyor:

“Amerika’daki turizm şu anda frene basılmış ve tamamen durmuş bir vaziyette. Şu anda zaruri ihtiyaçlar dışında seyahat eden yok. Uçak şirketleri uçuşlarını azalttı. En büyük problem de küçük havalimanlarına uçuşlarını durdurmuş olmaları. Ana havalimanlarına uçuyorlar ancak aktarma yapacakları küçük alanlara uçmayacaklar. Tabi bu burada oturanları olumsuz etkileyecek. Bundan sonra Amerikalılar başta gemi seyahatleri olmak üzere hava yolu gibi ulaşım araçlarını tercih etmeyecekler. Büyük bir olasılıkla otobüsle bir yerden bir yere gitme de tamamen yavaşlayacak. Ancak ve ancak mali sıkıntısı olanlar bu yolu tercih edecekler”.

UNWTO hazırladığı değişik senaryolarda, uluslararası turizm sektöründe zararın 850 milyon dolar ile 1,2 milyar dolar arasında olacağının tahmin edildiğini açıkladı. UNWTO, uluslararası turizm sektöründe 100 ila 120 milyon kişinin işlerini kaybetme riski taşıdığını öngördüklerini kaydetti.

ABD de uluslararası turizmde gelir kaybına uğrayacak ülkelerin başında geliyor. ABD’de 40 yıldır turizmcilik yapan ‘Prime Travel’ın sahibi Selim Kesedar VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, Amerikalılar’ın uzun bir süre ülke dışına çıkmamayı tercih edeceklerini söyledi.

Turizmci Kesedar, gemi seyahatlerinin uluslararası turizmde en fazla etkilenen sektör olduğunu belirterek, “En az 2-3 yıl hiçbir Amerikalı gemiyle seyahat etmez” diye konuştu.

Şu noktaya da dikkat:

Amerika’nın aldığı bu karar Avrupa’yı etkiler. Çünkü, Avrupalılar kendilerine bir çağrı olmasa bile, bu konuda bilinçli hareket ederek yurt dışına çıkmamayı tercih edebilirler. Böyle bir durumda turizm hiç kuşkusuz büyük bir darbe yiyebilir.

Daha önce çok fazla tercih edilen bir tatil yolculuğu olan cruise turlarının artık bir süre rağbet görmeyeceğini belirten Kesedar’ın bu konudaki görüşlerini de yansıtalım:

”Gemi seyahatleri, yaşanan kötü senaryoların ardından en az 2-3 yıl daha toparlanamaz. Salgın hastalık yüzünden denizin ortasında kalıp yaşadıkları kentlere dönemeyen kişilere tanık olduk. Corona virüsü saptanan gemiler limanlara sokulmadı. İnsanların gemi seyahatlerine güvenleri, hijyen kurallarının uygulanmaması ve yaşananlardan dolayı neredeyse sıfırlandı. Gemide olacak herhangi bir salgının hepsini etkileyeceğini düşünüyorlar. Daha önce de bu gibi şeyler oluyordu fakat sadece bir gemide oluyordu. Bu salgında tüm gemiler etkilendi. En lüksünden en düşük servis verende de problem çıktı. Geminin içinde denizde mahsur kalmaları insanları çok korkuttu. Havayolu şirketlerinin 11 Eylül terör saldırıları dönemindeki yolcu kapasitesinin daha da altına inmiş durumda.11 Eylül olduğu vakit insanlar uçmayı istemediler. Sadece zaruri uçması gerekenler uçağa bindi o dönemde. İnsanların uçmak istemediği o dönem gemi seyahatleri devam etti. O dönemde talepten gemiler Miami’ye, New York’a, Baltimore’a yerleşerek insanları yoğunluklu olarak Karayipler’e taşıdılar. Bugünkü durumda öncelikli olarak cruise turizmi yapan gemicilik sektörü olmak üzere, her iki ulaşım sektörü de büyük bir şekilde zarar gördü. Eylül–Ekim ayından önce havayollarının sıklıkla kullanılacağını düşünüyorum. Gerekli hijyen şartları sağlanır, oturma gurupları ayarlanırsa havacılık sektörü Eylül-Ekim’den itibaren kısmen toparlanmaya başlar. Full olarak hizmetin de yılbaşından sonra olacağını tahmin ediyorum. Uçaklar tam kapasite çalışamayacağı için bu durumun bilet fiyatlarına etki edebileceğini görmemiz lazım Bilet fiyatları mutlaka etkilenecektir. Uçaklar tam kapasite çalışmayacak. Bilet fiyatı kontrolu havayolu firmalarının elinde. Bazı destinasyonlarda fiyat yükseltip bazı destinasyonlarda yolcu kapasitesinin düşmesine rağmen fiyat arttırmayabilirler. Mutlaka fiyatlarda bir yükselme olacak ama bilinmesi gereken bir şey varsa uçak fiyatları hala 70’li yılların fiyatları. New York – İstanbul gidiş dönüş fiyatları 70’li senelerde 850 – 900 dolar civarındaydı. Bugün de bu fiyatlar aynı seviyede. Uçak şirketlerinin bilet fiyatlarını gayet iyi ayarlayabileceklerini düşünüyorum.”

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz