Önce Şubat ayında 14 Şehit verdiğimiz Suriye -Rusya ilişkilerinin yakın tarihçesine bir göz atalım ve Rusya nın Suriye sevdasının nereden ve niçin kaynaklandığını görelim.
”Arap ülkelerinin çoğu ile Arap Baharı kadar olduğu gibi Rusya, Suriye ile tarihsel açıdan güçlü, istikrarlı ve dostane ilişkilere sahiptir.Karadeniz Filosu için Rusya’nın tek Akdeniz deniz üssü Suriye’nin Tartus limanında yer almaktadır.
2011 ve 2012 yıllarında Rusya, Suriye hükümetine karşı olası yaptırımlar veya askeri müdahalesini önlemek için, Batı ve Arap ülkeleri tarafından desteklenen kararlara karşı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde veto yetkisini kullandı ve Rusya, Suriye’nin daha önce satın aldığı sözleşmeli olan büyük miktarlarda silahları tedarik etmeye devam etti. 30 Eylül 2015 tarihinde, Rusya, Esad hükümetinin desteğiyle Suriye İç Savaşı’nda askeri müdahaleye başladı.(kAYNAK vİKİPEDİ)
Şimdide bir Rus Akademisyeninin (Vitaly Naumkin,) gözünden Rusya nın Suriye üzerinde nasıl bir etkiye ve de yetkiye sahip olduğunu görelim.
” Rusya’nın Suriye’deki son askeri hareketliliğinin ayrıntılarını açıklarken şu noktalara özellikle dikkati çekiyordu.
”Rusya’nın Suriye’ye giderek artan silah ve eğitmen ikmali dünya basınında en çok tartışılan meseleleri arasında. Peki tam olarak ne oluyor?
Öncelikle, Moskova, Şam’a sağladığı askeri-teknik desteği asla gizlemedi. Rus yetkililerin sürekli vurguladığı gibi, bu, uluslararası hukuka uygun olarak ve neredeyse tamamen imzalanan anlaşmalar çerçevesinde yapılıyor.
İkincisi, IŞİD’le mücadele meselesi ön plana geçti. ABD ve koalisyondan birçok müttefiki IŞİD’in Suriye’deki mevzilerini zaten bombalıyor. Rusya’nın bir süredir, kendi ulusal güvenliğine doğrudan tehdit olarak gördüğü bu şerre savaş açmak için küresel ve bölgesel güçlerin katılımıyla oluşturulacak geniş bir koalisyon oluşturulması çağrılarında bulunduğu bilinen bir gerçek.
Rusya’nın IŞİD’i kendisine tehdit olarak görmesiyle ilgili şunu hatırlatmak yetebilir: Hoşgörüsüyle bilinen Volga bölgesindeki tek bir mıntıkadan bile, 200’den fazla kişi IŞİD safında savaşmak için çoktan yola çıktı bile. Kuzey Kafkaslar da cabası. Böylesine geniş bir koalisyon oluşturulması hâlâ halledilmiş değil.
Üçüncüsü, iki cephede savaşa öncülük eden ılımlı Suriyeli muhalif güçleri teröristlerden çok daha zayıf ve gerileme halindeler. Rus uzmanlara göre, muhalif güçler Suriye topraklarının yüzde 5’ini kontrol ederken, ülkenin yarıya yakını IŞİD’in elinde. Bu şartlar altında, Şam’a destek vermeyi, tamamen cihatçılarla mücadele bağlamında görüyorlar.”
Şu sözlerde Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’ a ait:
“İdlib’de Rusya ve Türkiye’nin durumu sadece dondurmak suretiyle teröristlere dokunmamak ve onların faaliyetlerine izin vermek istediği izlenimi” verildiğini hatırlatan Lavrov, “Bu böyle değil. Teröristlere İdlib’de hiçbir zaman dokunulmama konusunda söz verilmedi. Rus ve Türk liderlerin yaptığı anlaşmaları tekrar okuyunuz, o zaman her şey anlaşılacak.”
”İdlib ile ilgili anlaşmaların temelinde muhaliflerin teröristlerden ayrılması şartı olduğunu belirten Lavrov, teröristlerin bu anlaşmalarla yapılan ateşkesin bir parçası olamayacağını ifade etti.
Türk tarafının muhalifler ile teröristlerin ayrımı konusunda sonuç alamadığını öne süren Lavrov, bununla birlikte İdlib’de provokasyonların sürdüğünü savundu. ”
Türkiye’ nin başına sarmalanmak istenen Suriye’ deki RUSYA ÇIKMAZI ! nın yaşandığı ve Savaş Tamtamlarının çalındığı bir ortamda biz bugünkü köşemize hiç kendi yorumlarımızı katmadık.
Sadece konunun ciddiyetini ve önemini anlatmaya çalışan diğer yorumları ekledik.
Ender YOLDAR