İLHAM KAYNAĞI EYLÜL!

YAHYA AKSOY

On iki ayın en renklisi, anlamlısı ve etkilisi olan Eylül ayı geldi,hoş geldi.
Günlere,aylara ve yıllara verilmiş görevler ve yüklenen anlamlar vardır. Takvimlerin ve mevsimlerin
tarihçesi incelendiği zaman aylara yüklenen anlamlar verilen değerler kendiliğinden ortaya çıkar.
Doğada baharla beraber başlayan canlılık,yaz mevsiminde olgunlaşmaya ve son baharda hasada yerini
bırakır.
Yaz mevsiminin son dönemine gelen Eylül ay, olgunlaşmanın, bayramın ve şenliğin ayıdır. Bu değerleri
sosyal ve kültürel zenginlikler tamamlar. Düğünler,şenlikler ve esenlikler bütün hızıyla, özellikleri ve
güzellikleri ile halk tarafından omuz oğuza ve sevinçle paylaşılır.
Eylül ayı gelince düğün ,dernek kurulur.davullar, zurnalar çeler halaylar tutulur.Gelin alayı kurulur,aynalar
tutulur, gönül zenginlikleri ve göz güzellikleri aynalara yansıtılır, “Aynalı körük olmazsa,ut kemani
çalmazsa ben gelin gitmem” türküleri söylenir,kınalar yakılır, el işi ,göz nuru çeyizler sergilenir.Sofralar
kurulur tüm konuklar doyurulur.gönül sevinci ve mutluluğu halkla paylaşılır.
M.Rauf’un “EYLÜL” adlı romanı da ünlüdür.Eylül ayı üzerine öyküler, türküler,masallar, insan
isimleri,ninniler ve şiirler de bulunmaktadır.
“Eylülde aşk, eylülde acı, eylülde yalnızlık zordur,
Eylülde her şey zordur, ben eylülü onun için severim…”
Diyen şair gibi eylülde her şey zor ve güzeldir. Eylülün ilk günlerini yaşıyoruz, bir başka deyişle hazan
mevsiminin başlangıcını. Günler kısalmaya başladı, gittikçe daha da kısalacak. Yaz günlerinin o
kavurucu sıcakları yerini tatlı bir serinliğe terk ediyor yavaş yavaş. Doğa bir başka bahara kadar vedaya
hazırlanıyor; sarının, kızılın her tonu sarıyor evreni, yapraklar rüzgarların peşi sıra koşturup duruyor. Yani
eylül hüzünlerin ve ayrılıkların ayı… Bu nedenle de edebiyatçılara, şairlere ilham kaynağı olmuş hep…
İlk defa 1900-1901 yılları arasında Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edilen Eylül’ün kitap halinde ilk
baskısı 1901 yılında yapılmıştır.
Rauf’un en önemli eseri olan Eylül, zamanının ilk psikolojik romanı olarak kabul edilir.
Romanda, Suad, Süreyya ve Necib üçlüsü arasındaki aşk-sadakat-evlilik üçgeninde, bu insanların ruhsal
çözümlemesi yapılmıştır.
9 Eylül 1922’de İzmir’e giren ve müstevli düşmanı denize döken Mustafa Kemal Paşa ve orduları tarihin
altın sayfalarında yerlerini almışlardır.
12 hayvanlı Takvimde, ayların özellikleri ile hayvanların nitelikleri eşleştirilmekte ve canlıların zamana
göre ne anlamlara geldikleri konusuna ışık tutulmakta.
Astronomide yıldızlar ve aylar özel olarak tanımlanır ve eşleştirilir.Burçlar da da bunun etkileri anlatılır.
İnsanı etkilen gök yüzü, yer yüzü, aylar ve mevsimler doğa ile birey arasında yakın bağın
olduğunu göstermektedir.
Yılların tecrübesine dayalı olarak ,meslek içi eğitimler için en uygun ayın EYLÜL olduğu ifade
edilir. Belgesel çekiminde de eylül ayı tercih edilmektedir.
Tarihin akışı toplumun akışı ile paraleldir. Zamanlar, bireyler ve toplumlar üzerine yazılmış eserlerin
pek çoğu ilham kaynağı EYLÜL ayına tarihlenmekte ve Eylüller heyecan vermeye devam
etmekte…Güzel aylarınız ve ilhamlarınız sonsuz olsun,gönlünüz mutlulukla dolsun…