BEKAROĞLU, ÇAY ÜRETİCİSİ DEVLET ELİYLE SÖMÜRÜLÜYOR!
Doğu Karadeniz Bölgesinde çay üreticilerinin sorunlarının araştırılması
hakkında CHP Grup önerisi verildi.
Haber:Hayati Akbaş
ANKARA-Doğu Karadeniz Bölgesinde çay üreticilerinin sorunlarının araştırılması
hakkında CHP Grup önerisi verildi. Önerge Ak Parti ve MHP Milletvekillerinin karşı
oyları ile reddedildi. Rize Milletvekillerinin çayla ilgilenmedikleri eleştirisine cevap
veren Ak Parti Rize Milletvekili Osman Aşkın Bak, geçmişte çayın denize
döküldüğünü hatırlatarak, çaydaki sorunları Ak Parti hükümetlerinin çözdüğünü
söyledi.
Önergenin gerekçesini açıklayan CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu,
konuşmasına, daha önce çayla ilgili önerge veren milletvekilleri olan Trabzon
Milletvekili Ahmet Kaya, Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan, İzmir Milletvekili Murat
Çepni ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca’ya teşekkür ederek başladı. Tümü
Ak Parti’ye mensup Rize Milletvekillerinin çayla ilgili herhangi bir önerge vermedikleri
gibi, verilen önergeleri de desteklemediklerini vurgulayan Bekaroğlu, “Rize
milletvekilleri çayla ilgili ne yapıyorlar, biraz sonra anlatırlar” dedi.
Çay tarımının Rize, Artvin ve Trabzon’da yapıldığını ifade eden Bekaroğlu, şu
günlerde ikinci sürgün döneminin başladığını ve üreticilerin çay topladığını
belirterek, “Birinci sürgünde olduğu gibi ikinci sürgünde de çay üreticilerinin çok ciddi
sıkıntıları var. Çay üreticisinin yanında çay işletmecileri var, çay tüketicileri var,
yarılıkçılar var ve çoğu Gürcistan vatandaşı olan çay işçileri var. Çok ciddi problem
var bölgede değerli arkadaşlar.” diye konuştu.
Yaklaşık 1 milyon insanın çaydan geçindiğini, başka bir gelir kaynağı
olmadığını ve her geçen gün çayla geçimin zorlaşmakta olduğunu söyleyen
Bekaroğlu, şöyle devam etti:
“Bölge hâlâ, azalmış olmakla beraber göç veren bir bölge. En büyük problem,
çay üreticisi ‘çayımı satamıyorum, çayımı istediğim fiyata satamıyorum. Devlet bana
çay ekim izni vermişti, çay ektim, artık o topraklarda çaydan başka bir şey ekilmiyor.
Çünkü 70 seneden beri kimyasal gübre kullanılıyor ve o toprak toprak olmaktan
çıkmıştır. Başka hiçbir şey yapamam, bugün çayı kaldırsam 10 sene oraya hiçbir şey
ekemem. Ama (devlet) bana verdiği sözü tutmuyor, para kazanamıyorum. Niye
kazanamıyorum; çünkü devlet görevini yapmıyor.’ diyor.”
ÇAY ÜRETİCİSİ DEVLET ELİYLE SÖMÜRÜLÜYOR!
“Bildiğiniz gibi değerli arkadaşlarım, çay daha önceden devlet tekelinde
işleniyordu. Ama 1984 yılından başlayarak özel sektör çay işleme işine girdi. Ve o
günden beri çok ciddi sıkıntıları var çay üreticilerinin. Niye sıkıntıları var? Herkesi
suçlamıyoruz, özel sektöre de ilkesel olarak karşı çıkmıyoruz ama istismar var, çay
üreticileri devlet eliyle sömürülüyor.
Nasıl oluyor, size anlatayım. ÇAYKUR’un kendi resmi sitesinde günlük 9 bin
100 ton yaş çay işleme kapasitesi olduğu söyleniyor. Başka bir milletvekili bunun 9
bin 500 ton olduğunu söylemişti burada. Ama ÇAYKUR sezon geldiğinde kota ve
kontenjan uygulamaya başlıyor. Birinci sürgünde kotayı 500 kg olarak belirledi.

Kontenjan ise 50 kilo ile başlıyor, bir gün sonra 30’a, bir gün sonra 15’e bir gün sonra
da 10 kg’a düşürüyor. Böyle olunca, çay yaprağı orada durmuyor, koparacaksınız,
kopardığınız gün de teslim edeceksiniz, yoksa bozuluyor. Üretici de ÇAYKUR’a
satamadığı için gidiyor özel sektöre satıyor. Özel sektör ne yapıyor; maalesef 3 lira 3
kuruş olan çayı 1,80’e kadar indiriyor ve öyle alıyor. Üreticinin başka çaresi yok. Oysa
ÇAYKUR gerçekten sözünde dursa ve dekarından 500 kg. çay alsaydı 45 gün devam
etmiş kampanya 390 bin ton çay alacaktı. Kapasitesi oranında çay alsaydı 420 bin
ton çay alacaktı. Öyle olunca da özel sektör fabrikasını çalıştırmak için gerçek
fiyatından çayı alacaktı. Burada devlet eliyle çok ciddi bir sömürü vardır. Daha başka
çayın çok ciddi problemleri var, bölgenin ciddi problemleri var; bunlar konuşulabilir,
tartışılabilir. Bu sorunların çözümü için bu işin araştırılması gerekiyor. Bu kürsüden
defalarca çayın ve çaycının problemlerini konuştuk, araştırma önergeleri verdik. Bu
konuyu araştıralım, bütün tarafların sorunlarını masaya yatıralım dedik ama iktidar
partisi hiçbir zaman yanaşmadı.”
ÇÖZÜM, ÇAYKUR’UN TAM KAPASİTE KULLANMASI
“Çözüm açıktır; ÇAYKUR normal şekilde devlet kuruluşu, vatandaşın kuruluşu
olarak çalışacak. Taban fiyat uygulayacaksınız; diyeceksiniz ki, ‘şu fiyatın altında asla
ve asla kimse alamaz. Bu bir seçenektir. İkincisi ve daha doğru olan belki
ÇAYKUR’un verdiği fiyattan da daha yüksek fiyattan satabilir. O zaman ÇAYKUR,
günlük işleme kapasitesini tam olarak kullanacak, 9 bin 100 ton çay alacak. Böyle
olunca da özel sektör fabrikasını çalıştırmak için yaş çayı fiyatından alacak, belki de
daha fazla para verip alacak.”
ÖZEL SEKTÖR DEDİĞİMİZ 10 TANE FİRMA!
“Evet, çaycının şu an en temel problemi, bölgede aç gözlü özel sektör, devlet
ve devlet görevlileri işbirliği yaparak bölge insanını sömürmektedirler. En temel
problem bu. Eskiden devlet tekeli vardı, şimdi özel sektör dediğimiz 10 tane firmadır.
150 firma vardı, bunların tamamını batırdılar. Ucuza çayı alıp işliyorlar, bir kısmı da
kaçak çayla harmanlayıp satıyorlar ve milleti sömürüyorlar. 1 milyon insanı geçimden
mahrum ediyorlar. Bu önergeyi destekleyin. Hep beraber konuşalım ve tedbirleri
alalım.”
ÇAY GEÇMİŞTE DENİZE DÖKÜLÜYORDU
Rize Milletvekillerinin çayla ilgilenmedikleri eleştirisi üzerine söz alan Ak Parti
Rize Milletvekili Osman Aşkın Bak, geçmişte çayın denize döküldüğünü hatırlatarak,
Rize milletvekillerinin birinci önceliğinin çay olduğunu, çay sezonu öncesi Bakan’ın
Rize’de çay fiyatını açıkladığını, çay sektörünün tüm bileşenleriyle toplantılar
yapılarak sorunların çözüme kavuşturulduğunu söyledi.

ÇAY ÜRETİMİNİN YÜZDE 10,0 AZALACAĞI TAHMİN EDİLDİ

TÜİK Bitkisel Üretim 2019 1.Tahmin’i Açıklandı

Hayati Akbaş

HOPA-Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınmakta ve Resmi İstatistik Programı
kapsamında TÜİK tarafından yayımlanmakta olan ülkemizde yetiştirilen tarımsal
ürünlerin üretim miktarlarına ilişkin tahminlerden TÜİK Trabzon Bölge Müdürlüğünün
derlediği bilgilere göre;
Türkiye genelinde, 2019 yılının ilk tahmininde bir önceki yıla göre tahıllar ve
diğer bitkisel ürünlerde %5,4, sebzelerde %2,7, meyveler, içecek ve baharat
bitkilerinde %5,8 oranında artış gösterdi. Üretim miktarlarının 2019 yılında yaklaşık
olarak tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 67,9 milyon ton, sebzelerde 30,8 milyon ton,
meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 23,6 milyon ton olarak gerçekleşeceği
tahmin edildi.
Doğu Karadeniz bölgesinin en önemli bitkisel ürünlerinden olan Fındık Türkiye
üretiminin 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 38,8 oranında artarak 515 bin
tondan 715 bin tona yükseleceği, Çay (yaş çay) üretiminin bir önceki yıla göre yüzde
10,0 azalarak 1,5 milyon tondan 1,35 milyon tona düşeceği ve Kivi üretiminin yüzde
5,8 oranında artarak 61 bin 920 tondan 65 bin 525 tona yükseleceği tahmin edildi.