İsrail sahneye çıktı…

Necdet Buluz

Trump’un Amerikalı askerlerin Suriye’den çekilme kararından sonra yazdığımız yazıda “İnanalım mı?” diye sormuştuk. Çünkü bugüne kadar verdiği hiçbir kararı yerine getirmeyen Amerikan Başkanı’nın bu açıklamalarına da güvenmemiştik.

Nitekim bölgeden gelen haberler, İsrail’in ortaya çıkması, Beyaz Saray ile Pentagon arasındaki sıkıntılar bu çekilme işinin beklendiği gibi kolay olmayacağını gösteriyor.

Dikkat edilecek olursa bazı sorular da gündeme gelmiş, silahlandırılan teröristlerin ne yapacağı ve bu silahların toplanıp toplanamayacağı tartışmaları da başlamıştı.

Kaldı ki, Fransa 5 bin askerinin bulunduğu Suriye’de Amerika’dan boşalacak alanları doldurabileceğinin mesajlarını vermişti.

Görebildiğimiz kadarı ile bölgede her şey net değil ve karışıklıklar da devam ediyor. Bekleyip, görmek gerekiyor.

Ortadoğu uzmanları ise, Amerika’nın bölgede kalıcı olmaya devam edeceğini, çekilen askerlerin Kuzey Irak’ta kalacağını ve yeniden eski yerlerine kısa zaman içinde dönebileceklerine dikkat çekiyor. Bazıları da “8 üssü bulunan Amerika, bu üslerden kesinlikle vaz geçmez “görüşündeler.

Rusya Devlet Başkanı Putin’de yaptığı açıklamada “Afganistan’dan da çekilecekleri sözünü verdiler ama yıllardır oradalar. Suriye’den çekilmeleri konusunda atılmış somut adım yok” demişti.

Özetle, bölgede nelerin olabileceği halen tartışma konusu olmaya devam ediyor. Kafalardaki sorular da çoğalıyor.

Amerika’nın Suriye kuzeyinden çekileceğini açıklamasının ardından saha yeniden şekillenmeye başladı. Suriye’de yeni bir sıkıntının yaşanmasına fırsat vermek istemeyen Türkiye, diplomatik ve istihbarat çabalarını yoğunlaştırmış durumda. Çekilme sözünün ardından henüz herhangi bir adım atmamış olmakla birlikte ABD eğer askerlerini çekerse birliklerin yeni istikametinin neresi olacağı merak ediliyor.

Bölgede İsrail’e güvence veren Trump yönetiminin Suriye güneyi boyunca Irak kuzeyinden Tanaf ve Golan Tepeleri’ne uzanan hattı yeni güzergâh olarak seçebileceği belirtiliyor.

Öte yandan Irak’ın Erbil kentindeki Hariri Üssü’nü hayli genişleten Pentagon için yeni adresin burası olabileceği, böylelikle Irak kuzeyindeki terör kuşağının edileceği iddia ediliyor.

Bugüne kadar verdiği sözleri tutmayan Washington’a karşı Ankara ise hayli temkinli. Terörist ortağıyla başarılı olamayan ve “Arap ordusu” çabası da tutmayan ABD ordusunun, Trump’ın “çekilme” sözünün havada kalmaması ve sürecin yeni bir oyalama senaryosuna dönüşmemesi için hemen harekete geçmesi bekleniyor.

Daha önceleri sınırda gözlem noktaları kurmaya çalışan ABD’nin, çıkarlarından ve İsrail’in dayatmalarından vazgeçmesi kolay olmayacak. Bu nedenle her atılacak adımı bekleyip görmek gerekecek.

Halen çekildiklerine ilişkin kuvvetli bir işaret olmayan ABD askerleri, sınırın 15 km ötesinde bekliyor. Çekilme kararından sonra İsrailin bastırması ve Amerika’daki Yahudi lobisinin ayağa kalkması da Trump’a geri adım attırabilir.

Ankara, Trump’ın kararını Pentagon’a uygulatabilmesi halinde çadır kentlerinde kalan Suriyelilerin eve dönebilmesi için de müşterek plan üzerinde de çalışıyor.

Özetleyelim:

Amerika’nın Suriye’de bulunmasının en önemli nedenlerinden birisi İsrail’in güvenliğidir. Trump’ta bu konuda İsrail’e söz vermiş bulunuyor.

Şimdi gerek İsrail Başbakanı Netenyahu, gerekse Amerika’daki Yahudi lobisi Trump’u sıkıştırmaya başladı. Suriye’den asker çekilmesine karşı çıkan Pentagon’dakiler Yahudi lobisinin istekleri doğrultusunda hareket ediyor. Bu alandaki görüş ayrılıkları şiddetlenerek sürüyor.

İsrail’in sahneye çıkması ile her şey değişebilir.

Çıkma kararından sonra beklenen hareketliliğin olmamasının nedenlerinden birisi İsrail’in sahneye çıkmasıdır.

Netenyahu’nun Türkiye’ye karşı küstah sözleri ve tavırları da İsrail’in içine düştüğü sıkıntıları açığa vurması bakımından önemsenmelidir.

Çünkü Amerikan’ın Suriye’deki boşluğunu İran dolduracak, bu da İsrail’in bölgedeki üstünlüğünü ve çıkarlarını alt üst edecektir. Türkiye ise bölgede önemli bir aktör olarak öne çıkıyor.

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz