Halkın Enflasyonu % 50 Yİ DE GEÇTİ

-GIDA FİYATLARINDAKİ YILLIK ENFLASYON YÜZDE 50’YİGEÇTİ
-TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ KRİZ GIDA FİYATLARI YOLUYLA YOKSUL
VATANDAŞLARI VURUYOR.
-GIDA FİYATLARI EYLÜL AYINDA YÜZDE 12,56, OCAK- EYLÜL
DÖNEMİNDE YÜZDE 41,35, SON BİR YILDA İSE YÜZDE 51,75 ORANINDA
ARTTI.
-GIDA FİYATLARINDA EYLÜLDE YAŞANAN YÜKSEK ORANLI
ARTIŞLARDA TÜM GIDA GRUPLARI ETKİLİ OLDU.

Türkiye ekonomisinde yaşanan ve giderek derinleşen ekonomik kriz, özellikle
gıda fiyatları yoluyla dar gelirli ve yoksul vatandaşları vuruyor. Eylülde bir önceki aya
göre yüzde 12,56 olan gıda fiyatlarındaki yıllık enflasyon son bir yılda yüzde 50’yi
geçti.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu KAMU-AR biriminin, Ankara’daki pazar ve
marketlerden düzenli olarak derlediği fiyatları esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu”
araştırmasının eylül ayı sonuçları, dar ve sabit gelirliler üzerindeki gıda enflasyonu
baskısının krizle birlikte nasıl dayanılmaz bir noktaya geldiğini işaret ediyor.
Tüketim harcamaları araştırmaları, en yoksul yüzde 10’luk kesimin harcadığı
her 100 liranın 31 lirasını gıda için yaptığını, en zengin yüzde 10’luk kesimin 100
liralık harcaması içerisinde gıdanın aldığı payın ise 13 lirada kaldığını gösteriyor.
Dolayısıyla gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar yoksulların bütçesini
zenginlere göre çok daha derinden etkiliyor.
Birleşik Kamu-İş’in araştırmasına göre Türkiye’deki aileler gıda için
harcadıkları her 100 liranın 17,9 lirasını pirinç, ekmek, bulgur, buğday unu, makarna

ve şehriye gibi ürünlere harcıyor. Diğer ülkelere göre miktar olarak çok az
tüketilmesine rağmen, dünyanın belki de en yüksek fiyatlarının geçerli olması
nedeniyle et ve balık için yapılan harcamalar ise gıda harcamalarının yüzde 22,4’ünü
oluşturuyor. Süt, peynir, tereyağı ve diğer süt ürünleri ile yumurtanın gıda
harcamaları içerisindeki payı ise yüzde 13,4’ü buluyor. Türkiye’de gıda için harcanan
her 100 liranın 5,5 lirası tereyağı dışındaki yağlara,10,8 lirası meyveye, 15,1 lirası
sebzeye, 6,1 lirası şeker, reçel, bal gibi gıda ürünlerine, 3,1 lirası çay ve kahveye, 3,6
lirası alkolsüz içeceklere, 2,2 lirası ise diğer gıda maddelerine ayrılıyor.
Bu arada TÜİK’in araştırmalarına göre yoksullar gıda harcamalarının büyük
bölümünü ekmek, tahıl ve sebzeye ayırırken, zenginlerin gıda harcamalarının büyük
bölümünü et balık ve deniz ürünleri meydana getiriyor.
Türkiye’de başta hayvancılık olmak üzere tarım sektörünün üretimindeki
artışın, talep artışının gerisinde kalması, üreticiyle tüketici arasındaki zincirde yer alan
aracıların yüksek kar oranları ve diğer nedenlerle gıda fiyatlarında yaşanan
yükselişten en büyük zararı, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan
yoksul kesimler görüyor.

GIDA FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM (EYLÜL 2018)

Eylül ayında, ekmek, un, bulgur, pirinç, makarna fiyatlarında bir önceki aya
göre yüzde 8,91 oranında artış yaşanırken, bir süredir et ithalatı yapılarak fiyatları
kontrol altına alınmaya çalışılan et-balık harcamalarında eylülde yüzde 3,96 oranında
artış kaydedildi.
Eylül ayında süt ve süt ürünleri ile yumurta harcamalarında ise yüzde 3,96
oranında yükseliş gözlendi. Katı ve sıvı yağ fiyatlarında yüzde 11,66 oranında artış
oldu.

Meyve harcamalarının yüzde 15,66 oranında arttığı eylül ayında sebze
harcamalarında ise yüzde 50,09 oranında artış kaydedildi.
Bakliyat fiyatları yüzde 7,79 oranında artarken, salça, zeytin, bal, çay tuz ve
benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatlarında da yüzde 3,25 oranında
artış yaşandı.
OCAK-EYLÜL 2018 DÖNEMİ
Araştırmaya göre 2018 yılının ilk dokuz aylık döneminde gıda harcamalarında
yaşanan toplam artış ise yüzde 41,35 olarak gerçekleşti. Bu dönemde ekmek 13,05
oranında artarken, süt ve süt grubu ürünlerin fiyatlarında yüzde 31,33, yağ fiyatlarında yüzde
20,01, meyve fiyatlarında yüzde 75,26 artış gözlendi. Sebze fiyatlarında yüzde 151,04 artış
kaydedilirken bakliyat fiyatlarında yüzde 5,58 oranında azalış yaşandı. Son dokuz ayda
diğer gıda maddelerinin fiyatlarında ise ortalama yüzde 14,21 oranında artış oldu.
SON BİR YIL
Araştırmanın yapılmaya başlandığı Eylül 2017 ile Eylül 2018 aylarını kapsayan
son 12 aylık dönemde ise gıda harcamalarında ortalama yüzde 51,75 oranında artış
gözlendi.
Bu dönemde ekmek, un, bulgur, makarna ve benzerlerinin fiyatlarında yüzde
27,74, et-balık fiyatlarında 8,23, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatları yüzde 44,27
oranında artış gösterdi. Son bir yılda katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 22,87 oranında
arttı. Meyve fiyatları yüzde 61,63 oranında sebze fiyatları ise yüzde 268,28 oranında
artış kaydetti. Bakliyat fiyatları yüzde 2, gıda fiyatları ise yüzde 26,67 oranında artış
gösterdi.