FOLKLORUMUZ VE ATATÜRK
YAHYA AKSOY
“…Kültür, zeminle orantılıdır.o zemin, milletin karakteridir.” Atatürk
Ulusumuzun bireylerini kaderde ,kıvançta ve tasada ortak yapan duygu ve düşüncelerimizi, kimliğimizi ve kişiliğimizi besleyerek geliştireren kültür değerlerimiz, folklor-halk bilimi olarak anılır ve değerlendirilir.
Folklor, halkın vicdanında,yaşamında,benliğinde ve hafızasında yer alan maddi ve manevi halk kültürü değerlerini araştırır,inceler, tahlil eder ve belgeler.
Efsaneler,masallar,destanlar,inançlar,deyişler,türküler,atasözleri,fıkralar,bulmacalar,zanaatlar, el sanatları, örf-adetler,ninniler, tekerlemeler,maniler,halk mutfağı, halk oyunları,halk çalgıları,halk ilaçları,giyim- kuşam ve halkın yaşam felsefesi temelinde oluşan zengin ve özgün halk kültürü folklorumuzun temelini oluşturur.
Büyük önder Atatürk’ün ifade ettiği ve uygulamaya koyduğu gibi”Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli kültürdür”, kültürün temelini de halk kültürü oluşturur.
Halk oyunları ve halk müziğimize eşlik eden vurmalı, üflemeli çalgılarımız bulunmaktadır.Davul, zurna, saz,bağlama, meydan sazı, cura,kemençe, tulum,klarnet,kaval, zilli def,darbuka.
Saz çalan şairlere “âşık-ozan adı verilmektedir.Türklerin en eski milli çalgısı “Kopuz”dur. Orta Asya’dan Anadolu’ya ve Rumeli’ye kadar yayılmış ve çalınmıştır.
Doğup büyüğü bölge olan Rumeli türkülerini de seven Atatürk, halk müziğine büyük önem vermiştir. Dolmabahçe’de yapılan bir sohbette Yunus Nadi’ye şöyle demiştir:” Alaturka şarkıları ben de seviyorum fakat unutmamak gerekir ki inkılâp yapan bu nesil bazı fedakârlıklara katlanmasını bilmelidir.Ancak milli türkülere de yer verilmelidir.”
Atatürk, Türk halk oyunlarından Harmadalını, Zeybek oyununu,Erzurum Barlarını çok iyi bilir ve kendine özgü gurur ve heyecan verici bir eda ve tavırla ,oyunları mükemmmel bir şekilde oynardı. Park Otelinde bir eğlencede harman dalı oynayanlara kıyasla, oyuna kalkar ve “öyle değil böyle oynanır” dercesine Harmandalı Zeybeğini oynamıştır.
Milletimizin ortak duygu ve düşüncesini yansıtan halk kültürü değerlerimiz, birlik ve beraberliğimizin temel taşlarıdır. Korunarak araştırılmalı,geliştirilmeli, arşivlenerek, tanıtılmalıdır. Atatürk’ün dediği gibi: “… Yüksek kültür ve yüksek fazilette, dünya birinciliğini tutmak” için genç nesillere milli kültür değerlerimizin önemini kavratmalı ve eğitim proğramlarının özünü ,sözünü buna gör hazırlamalı ve çağdaş bilim ve teknoloji esaslarını uygulamalıyız.
YAHYA AKSOY