Seçimlerde İstanbul’un
önemi…
Necdet Buluz
Cumhurbaşkanı Erdoğan, önümüzdeki yerel seçimlerde İstanbul’a çok büyük önem veriyor. ”Cumhur ittifakı Anadolu’da tuttu. Anadolu’da insanlar bir eliyle MHP’nin işaretini yapıyor, diğer eliyle bizim işaretimizi yapıyorlar” diyor. Ancak, ittifak sonrasında İstanbul’la ilgili bir şey söylemiyor.
Geçenlerde Abdulkadir Selvi’nin konu ile ilgili yazdığı bir yazıda İstanbul konusunu içeren bölümündeki söylediklerini önemsememiz gerekiyor:
“İstanbul’un ilginç bir özelliği var. AK Parti 28 Mart yerel seçimlerinde yüzde 47 ile Türkiye ortalamasının üzerinde bir oy aldı. 7 Haziran’da yüzde 40.9, 1 Kasım’da 48.7 ile Türkiye ortalamasına yaklaştı. 7 Haziran’da yüzde 12.4, 1 Kasım’da yüzde 10 alan HDP ile, 7 Haziran’da yüzde 11, 1 Kasım’da yüzde 8.5 alan MHP seçmenlerinin ilginç bir eğilimi ortaya çıktı. Yerel seçimde 4.8 alan HDP’nin, 4.0 alan MHP’nin oylarının önemli ölçüde AK Parti’ye, kısmen CHP’ye gittiği görülüyor. İstanbul’daki muhafazakâr Kürtler ve Anadolu milliyetçileri yerel seçimlerde ağırlıklı olarak AK Parti’yi destekliyor. Ama genel seçim ve Cumhurbaşkanlığı seçiminde partilerine dönüyor. Bu birinci gösterge. İkincisi ise 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan 49,8 oranında oy aldı, 16 Nisan referandumunda ise evet oylarının oranı 48.6’da kaldı. İstanbul bir sinyal veriyor. Hani İzmir için yaşam tarzı seçmen eğilimlerinde belirleyici olur diye bir ön kabul var ya, bir süredir farklı bir İstanbul kimliği doğuyor. İstanbul sonuçlarını iyi okumak ve İstanbul’u anlamak gerekiyor. Erdoğan bunu gördü.”
Hemen vurgulayalım:
İstanbul için çıkarılacak aday önemli. AK Parti-MHP ittifakının İstanbul’a nasıl yansıyabileceğini de hesap etmek gerekiyor. Bu ittifak Kürt ve Milliyetçi seçmenleri nasıl etkiler, CHP’nin çıkaracağı adayı geride bırakabilir mi, ekonomik göstergeler iyiye gider mi şu an için bu sorulara doyurucu bir yanıt vermek mümkün değil.
Ancak, sık yapılan kamuoyu araştırmaları var. Bunlardan biri de Gezici Araştırma’nın yaptığı bir kamuoyu anketi önümüzde duruyor.
Gezici Araştırma’nın Merkezi Yerel Yönetimler Araştırması’nı değerlendiren Murat Gezici’nin tespitlerine bakalım:
“İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Hatay, Mersin, Muğla, Aydın, Eskişehir ve Tekirdağ gibi muhalefet – iktidar çekişmesinin seçimlerde yoğun olarak görüldüğü illerde seçim ittifakının iktidar lehine avantaj sağlayacağı görüldü. Hâlihazırda CHP’nin elinde olan oy farkının yüksek olduğu büyükşehir il ve ilçe belediyesi dışındaki diğer muhalif belediyelerde seçim ittifakıyla el değiştirmeler gözlemlenebilecektir. Muhalefetin bu anlamda seçmeni ikna etmek için daha etkili bir dil geliştirmesi gerekmektedir. Bununla birlikte ittifakın Aydın, Tekirdağ, Adana, Mersin, Hatay, Manisa, Antalya, Balıkesir, Kastamonu, Bartın, Nevşehir, Burdur, Edirne, Giresun, Kırklareli, Yalova gibi milliyetçi oy oranlarının anlamlı sonuçlar verdiği illerde iktidar partisinin Milliyetçi Hareket Partisi’ne destek vermesi halinde bu durum Ak Parti’nin İstanbul, Ankara gibi yerlerde milliyetçi seçmenin desteğini alacağını göstermektedir. İstanbul, Ankara gibi ülkenin en önemli iki şehirinde yapılan belediye başkanlıkları ile ilgili değişimler neticesinde seçmen davranışında pozitif yönde iktidar partisi lehine bir değişiklik gözlemlenememiştir. Rutin projelerin dışında günümüz ihtiyaçlarına yönelik projelerin geliştirilememesi hizmet beklentisi yüksek İstanbul ve Ankara seçmeninde negatif etki doğurmuş olup Ak Parti’nin özellikle Refah Partisi geleneği ile beraber 90’lı yıllardan itibaren yerel yönetimlerde göstermiş olduğu başarıyla çelişen bir durumu ortaya koymuştur. Halkın muhalefet belediyeleri ve kayyum atanan belediyelerin hizmetleri konusunda göreli daha yüksek bir memnuniyete sahip olduğu yapılan araştırmada görülmüştür.”
Gezici Araştırma Merkezi tarafından yürütülen belediye başkanlarının performanslarını ölçerek en başarılı belediye başkanlarını belirleyen araştırmada, en başarılı ilk 5 büyükşehir belediyesinden 3’ünün CHP’li olması dikkat çekiyor.
Bu tabloya baktığımızda, CHP’nin de bundan sonra göstereceği adayların önemi ortaya çıkıyor. Aynı zamanda ittifak yapan AK Parti ile MHP’nin yerel seçimlerde nasıl bir taktik içine girecekleri de seçimlerin sonuçlarını etkileyecektir.
Bu sıralamaya göre en başarılı büyükşehir belediye başkanı 1. Sırada % 64.2 Manisa Büyükşehir Bld. Bşk. Cengiz Ergün, 2. Sırada % 61,8 ile Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu 3. Sırada % 59,9 Adana Büyükşehir Bld. Bşk. Hüseyin Sözlü 4. Sırada % 59,2 ile Eskişehir Büyükşehir Bld. Yılmaz Büyükerşen, 5. Sırada % 58.9 ile İzmir Büyükşehir Bld.. Bşk. Aziz Kocaoğlu.
En başarılı ilçe Belediye Başkanları; 1. % 64.4 ile Çukurova Belediye Başkanı Soner Çetin, 2. sırada % 63,4.1 İle Bodrum Bld Bşk. Mehmet Kocadon, 3. Sırada % 63,1 ile Buca Bld. Bşk. Levent Piriştina, 4. Sırada % 62,7 ile Bornova Bld. Bşk. Olgun Atilla, 5. Sırada % 62,4 ile Sur Bld. Bşk. Bilal Özkan.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz