TÜRKÇE’ NİN USTASI JÜLİDE GÜLİZAR Yahya Aksoy
“Kadın olmak zor,hâlâ çok zor.kadın olmak dünyada zor ama ülkemizde ZOROĞLU ZOR.” jülide gülizar
Tarih ve coğrafya bilgisi kuvvetli olanlar bir toplumun temel dayanağının dil olduğunu hiç bir zaman unutmazlar.Dile önem vermek ülkeye ve özgürlüğe sahip çıkmak demektir.Türkçe’nin dil erleri hiç bir zaman unutulmazlar. gözlerde , gönüllerde ve dillerde hep yaşarlar. usta sunucu ve dil eri Jülide Gülizar bunlardan birdir.Önemli ve öncelikli konularda toplumun sözcülüğünü ve öncülüğünü yapmıştır. Engin tecrübesi , eşsiz özverisi ve inasan sevgisi ile kendini toplumun sorunlarına adamış usta bir eğitmendi.
İnsanlar dilleri, eserleri ve gönülleri ile toplumda iz bırakırlar. Yazarlar ve şairler vardır; kalemleri, bilgileri ve eleştirileri ile birer otorite olurlar. Usta .Nurullah Ataç, R.C.Ulunay gibi… Deneme yazan bir yazar, ‘bu yazdıklarımı Nurullah Ataç acaba nasıl karşılar?’ diye düşünürdü.
Jülide Gülizar’da dil alanında bir usta, bir otorite idi. Sunucular-spikerler konuşurken kullacakları sözcükleri seçerken hep hatırlarına J.Gülüzar’ı getirmek zorunda kalırlardı. ‘Dilimi, sözcüklerimi, sunumumu,şivemi,vurgu ve durgularımı Jülide Gülizar nasıl karşılar acaba’diye daha dikkatli davranmaya özen gösterirlerdi.
“Bebekle oynama dönemi geride kaldığında en önemli oyuncaklarım sözcükler oldu… Yaşamım hep onlarla geçti.Seçtiğim mesleğimin temeli bile sözcükler oldu. Sözcükler beni hiç terk etmedi, ben de onları…”
TRT ‘nin haberlerini sunan(1968) erkek spikeri Zafer Cilasun ve kadın spikeri Jülide Gülizar ilklere imzalarını attılar,heyecan yarattılar. Alanlarında özel saygı yarattılar.İlk spiker olarak radyolarda haberler sunan (1937) Emel Gazmihal hanımefendiyi de saygı ile anmadan geçemeyiz.
Jülide Gülizar,” Ben bilmem Beyim Bilir” kitabında ” Kadın olmak-Birkaç yıl Öncesinden-Diyarbakır’dan-Gazetelerden-Rabia ile Osman-Kısa Kısa-Artam’lar– Niğde Cezaevi Kadınlar koğuşu-Teee Alamanya’lardan-Ama biz de erkeğiz-Şükriye-Yasire-Necibe-Gurbet-Belgüzar-Zarife-Burası Türkiye Radyoları-TRT-Bir Konu Bir Konuk-Vhere Are You Ging Türkçe” başlıkları altında kadına, dile, radyo ve TV’ye dair bilgi ve belgelere dayalı olarak çarpıcı örnekler vermekte:
“…Bu kitapta genellikle tanık olduğum,bire bir kendi ağızlarından dinlediğim olayları anlatıyorum. Ama bunların dışında da düşünemeyeceğimiz kadar çok olaylar var. Onları gazetelerde okuyoruz. Okuyup geçiyoruz….”
Jülide Gülizar, kitabına düştüğü notta şunlara yer veriyor ve bu anlatım kitabının içeriğine ışık tutuyor:
” … Mücadele-Yenilgi-Kin- Nefret- Heyecan-Pek yakında – Bu sinemada-Kadın olmak Zor- Pek yakında sinemamızda …Hanımlar… KADIN OLMAK ZOR-36 kısım tekmili birden.Pek yakında sinemamızda… Bizim çocukluğumuzda, bir çok filmin tanıtımı böyle yapılırdı sinemalarda. Filmin önemli noktaları vurgulanarak. Amaç , insanların duygularını titretmekti…”
Uzun yıllar TRT ‘de yaptığı programlar ve sunuculukla basın-yayın hayatına damgasını vuran Gülüzar’ı dinlemek için insanlar haber saatini ilgiyle ,heyecanla ve büyük bir merakla beklerlerdi. Jülide hanım saygı ve sevgi ile beklenen, aranan ve takdirle karşılanan bir insandı. Bilgisi, tecrübesi yanında dil ve kültüre verdiği özel değerle hep ön plandaydı.
1983 yılında Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Halk Ozanları Derneği işbirliğinde Türkiye genelinde 550 âşık,ozan, mahalli sanatçı ve halk şairinin katıldığı “Vatan, Bayrak,Atatürk ve Cumhuriyet” konulu destan yarışması açmıştık.Bu yarışmanın Jüri üyeleri Yahya Aksoy,Jülide Gülizar, Prof.Dr.Ahmet Uğur ve Ozan-Der başkanı Ali metin’den oluşmaktaydı. Yarışma konusunun çok iyi seçildiğini ifade eden Jülide gülizar,”Bu konuları Türkiye’de ozanlardan daha iyi kimse anlatamaz” demişti.
Yarışma birincisi Darendeli âşık Beyanî “OĞUL” adlı şiirinde şöyle demekte:
“Bayramda seyranda bu ana yurtta/İnsan birbirine sarılır oğul/Barışıp birleşir sevinçte dertte/Taş taşın üstüne örülür oğul…Dört mevsim güzeldir, yurt dilim dilim/Yedi dil bilsemde Türkçe öz dilim/Türk kültürü külliyetli bir ilim/Buna çalışmakla erilir oğul…Cumhuriyet denen hür iradeyle/Seçip seçiliriz milletçe reyle/Bizde atalardan gelenek böyle/Seven sevmeyene darılır oğul.”
Kanal B televizyonunda en çok izlenen “DİL YARASI” proğramını uzun bir süre sunan Jülide Gülizar,En son “ATATÜRK, TÜRKİYE CUMHURİYETİ VE ANKARA” belgeselini hazırlamış ve sunmuştur. Kendisine bu konuda, tarih ve dil alanında ülkemizin yetiştirdiği en seçkin, saygın ve etkin bilim adamı Prof.Dr. Şerafettin Turan hocamız yardımcı olmuştur.
Kanal B televizyonu’nu “Düşünce Dünyası” proğramında yıllar önce 45 ayrı proğramda ATATÜRK’ÜN DÜŞÜNCE DÜNYASI’nı anlatmıştım. Jülide hanım, her proğramı izler ve sonuçta büyük bir heyecanla ve sevgiyle takdirlerini, düşüncelerini ve duygularını benimle paylaşırdı.
Özellikle yurt dışında yaşamak durumunda kalan Çocuklarımız için masalların öneminini düşünerek, Kültür Bakanlığı ile Kültürel İletişim Vakfı’nın işbirliğinde 1995 yılında “Çocuklara Masallar” kaseti hazırlanmasında Jülide gülüzar’ın büyük emekleri olmuştur. Rüştü Asyalı, Jülide Gülizar ve birçok tiyatro sanatçısının tekerlemeleri, masalları seslendirmesi sonucunda MEB Film Radyo Tv ile Eğitim Başkanlığı işbirliğinde elde edilen “Çocuklara Masallar” kaseti Avrupa ve Orta Asya’da yaşayan çocuklara ulaştırıldı.Bu projenin koordinatörlüğünü o tarihlerde büyük bir heyecan ve hevesle Jülide Gülizarla birlikte yapmaktan büyük onur ve mutluluk duymaktayım. Jülide Gülizar, proğramların, projelerin saygın bir ismiydı.
Ankara Başkent hastanesi’nde annesine ve kendisine gösterilen sıcak ilgi ve yardımlar için, ” sayın Haberal çok vefalı, duyarlı ve yardımsever bir insandır” diyordu.
“Ah Baba Ah!, Yaşam sana teşekkür Ederim,Burası Türkiye radyoları, TR+TV=TRT,Bir Konu Bir Konuk,Onlar Da İnsandı, Where Are You Going Türkçe” eserlerinde yaşamından ve yaptığı proğramlardan çarpıcı kesitler sunmuştur.
Kadın- erkek, genç -yaşlı herkesin gözünde, gönlünde ve dilinde , Atatürk’ün aydınlık yolunda Çağdaş Türkiye Cumhuriyetinin örnek-simge kadını olarak bir idöl olan Jülide Gülizar, her zaman bu niteliklerini yücelerde tutmuştur.
“Benim kuşağım, Atatürk’ün o güzelim öğretmenlerinin yetiştirdiği çok özel ve şanslı bir kuşak. Beynimiz, gönlümüz, Cumhuriyet coşkusuyla, yurt ve insan sevgisiyle dolu dolu öğrencilerdik. Düşüncelereimizde kendiliğinden doğmuş bir slogan,’Önce yurdum, ulusum,sonra ailem,sonra ben.’
Atatürkçü Düşünce Derneği’ne, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’ne, Dil Derneği’ne,Çağdaş Gazeteciler Derneği’ne büyük ilgi göstererek yardımlarda bulunan, 1929’da Adanada doğan, 14 Mart 2011’de Ankara’da aramızdan ayrılan ama hiçbir zaman gönüllerden ayrılmayacak olan Jülide Gülizar’ı saygı ve hasretle hep anmaktayız. Atatürk’ün Aydınlık yolunda dili, gönlü ve hizmetleri ile günümüze ve geleceğe hep ışık tutmaktadır. Nurlar içinde yatsın…