Turizmimizdeki derin yara…

Necdet Buluz

Geçenlerde turizm ile ilgili bir yazı yazmıştık. 1917 turizm sezonunda doluluk oranının geçen yıllara göre iyi olduğunu söylemiştik. Sektör temsilcileri “Doluluktan şikayetimiz yok ama, gelir düzeyimizdeki düşüş sürüyor” demişlerdi.

Nitekim 2017 yılının ilk 6 aylık dönemini değerlendiren TÜROFED Başkanı Osman Ayık, Ocak-Mayıs döneminde Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısının geçen yılın aynı dönemine göre %5,55 artış göstererek 8.762.509 olarak gerçekleştiğini söyleyerek turizmde bir canlılığın olduğunu söyledi. Ayık “Gene aynı dönem ülkemize en çok ziyaretçi gönderen ilk beş ülke sırasıyla; Rusya Federasyonu, Gürcistan, Almanya, İran ve Bulgaristan’dır. İlk beş ayda Avrupa’dan gelen ziyaretçi sayısında geçen yıla göre %17,10’luk azalış olmuştur. Rusya Federasyonu’ndan gelen ziyaretçi sayısında ise %571,86 oranında artış mevcuttur” diyerek doluluk oranındaki artışlara da dikkat çekmiştir.

Ancak, sıkıntılarımız bununla gideriliyor mu? Hayır. Yine bunun nedeni Ayık’ın açıklamalarından öğreniyoruz. TÜROFED Başkanı “Turist sayısı artıyor ama gelirimiz artmıyor” diyor.

Şimdi gelin Osman Ayık’ı dinleyelim:

“Antalya’nın ilk 6 aylık rakamları incelendiğinde geçen yıla göre %55 oranında artış yaşanmıştır. Yaz sezonunun başlamasıyla Rusya, Ukrayna ve Belarus’tan gelen yabancı ziyaretçi sayısındaki yüksek artış bu rakamın oluşmasına neden olmuştur. Yalnız bu yılın rakamlarının 2015 yılının rakamlarının %17,6 oranında gerisinde olduğu unutulmamalıdır. Birinci kaynak pazarımız olan Almanya’dan gelen ziyaretçi sayısındaki ilk 6 aylık kümülatif rakamda geçen seneye göre düşüş yaşanmasına rağmen geçen yıl Haziran ayında gerçekleşen rakamı bu yıl yakalamış olması ilerleyen dönemler için umut vericidir. Muğla ilimizin ilk 6 ayı değerlendirildiğinde hem yerli hem de yabancı turist sayısında artış yaşandığı görülmektedir. Bu yıl, 2016 yılına göre %13 artış yaşanmasına rağmen 2015 yılının rakamlarının %32 oranında gerisindedir. Bölgenin en önemli kaynak pazarı olan İngiltere’deki düşüş devam etmektedir. Bunun yanında Rusya Federasyonu, Beyaz Rusya, Ukrayna ve İsrail’den gelen ziyaretçi sayısında yüksek artışlar yaşanmıştır ama bu artışlar 2015 yılı rakamlarının yakalanmasına yeterli olmamıştır. TÜİK’in açıkladığı ilk çeyrek raporunda; turizm gelirimiz 3,4 Milyar ABD Doları olarak gerçekleşerek geçen yıla göre %17 oranında düşüş göstermiştir. 2017 yılının ilk üç ayındaki turizm gelirimiz ise 2015 yılının %31 oranında gerisinde kalmıştır.”

Turizm konusunu masaya yatırdığımızda karşımıza çıkan sorunlardan birinin arz-talep dengesizliği olduğunu görmekteyiz. Bu dengesizlik kapanmadıkça da sektörün nefes alması güçleşiyor. Hiç kuşkusuz sorunlar çok ama ana sorunların mutlak şekilde çözülmesi gerekiyor.

İşte Osman Ayık da bu konuya değinmeden geçemiyor. Söylediklerine birlikte göz atalım:

“Turizm sektörünün karşı karşıya olduğu birçok sorun mevcuttur. Bu sorunları çeşitli mecralarda dile getirdik: Gelirlerdeki düşüş, maliyetlerin artması, belediyelerin ve Maliye Bakanlığı’nın talep ettiği vergiler, turizm sektörü için açıklanan desteklerin yetersiz ve işlevsiz olması, kredi desteği, tanıtım alanında daha etkin olunması, imaj, güvenlik algısı, günübirlik evler ve anlık kimlik bildirim uygulamasındaki belirsizlikler, kalifiye personel sıkıntısı vs. Bunların yanı sıra, Türkiye geneli açısından baktığımızda İstanbul, Ege ve Akdeniz kıyı bölgelerindeki yatak arzındaki artış ve arz-talep dengesindeki bozulma en büyük sorunların başındadır. Ayrıca online pazarlamanın payı artarak tüm dünyada büyümektedir. Bu nedenle, Türk vatandaşlarının Booking.com aracılığıyla Türkiye’de bulunan otellere ulaşamaması iç pazarı olumsuz olarak etkilemekte, bundan en büyük zararı da küçük ve orta boy işletmeler ile münferit pazarlama yapan tesisler görmektedir. 2017’nin ikinci yarısında Rus pazarı, eski Doğu Blok ülkeleri ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinden gelen talepteki artış ile başta Almanya olmak üzere Avrupa ve Orta Avrupa pazarında ise son dakika satışlarının artarak devam etmesini bekliyoruz.”

Osman Ayık’ın sonuç olarak söyledikleri de şöyle:

“Sonuç olarak, sayısal anlamda 2016’dan daha iyi bir sezon geçireceğiz. Ancak toplamda 2015 rakamlarına ulaşılabilmesi açısından Avrupa pazarındaki genel seyrin belirleyici olacağına inanıyoruz. Ege bölgesini ele aldığımızda yurt dışından direkt uçuşların bulunması; İzmir, Bodrum ve Dalaman bölgelerine yabancı ziyaretçilerin taleplerini arttıracaktır. Özellikle Denizli ve Kapadokya gibi önemli ören yerlerinin bulunduğu bölgelerimizde iç pazarı hareketlendirmek adına ören yerleri giriş ücretlerinin makul seviyelere çekilmesi ve belirli günlerde ücretsiz giriş sağlanması yönünde talepler almaktayız. Kapadokya’dan bahsetmişken fotografik uygunluğu ve Ortodoksların en önemli merkezlerinden biri olması sebebiyle Rus ziyaretçiler açısından Kapadokya’nın popülaritesi artmış durumdadır ve bu bizi sevindirmektir. Yalnız Kapadokya Havalimanı’nın tadilatının halen bitmemesi ve ne zaman biteceğinin belirsiz olması bölgeye ulaşımı zorlaştırmaktadır.”

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz