Enflasyon ayarları
tutar mı?…

Necdet Buluz

Ekonomi ile ilgili bakanların açıklamaları şöyle:
“Enflasyonu tek hanelere indireceğiz. Bunun için de gereken önlemler alınıyor”
Açık söylemek gerekirse bizim de en büyük beklentimiz pahalılığın ve buna bağlı enflasyonun tek haneli rakamlara inmesidir.
Ancak, dikkat edilecek olursa yıllardır hep aynı sözleri dinliyoruz. Her ne kadar resmi rakamlarda enflasyon tek hanelerde gösteriliyorsa da mutfaklar ve market raflarındaki durum bunun tam tersini gösteriyor. Halkın enflasyonu % 12-20’ler arasında gösteriliyor.
Çarşı-pazara çıkanların en büyük sıkıntısı fiyatlardaki önlenemeyen artışlar. Bir alınan mal, bir başka zamanda aynı fiyata alınamıyor. Özellikle gıda maddelerindeki artışlar da söylendiği gibi enflasyon rakamlarını düşürmüyor, tam tersi artırıyor.
Dolar’daki tırmanış önlenemiyor. Bu da özellikle ithal edilen mallardaki artışın devam edeceğini gösteriyor.
Zaten akaryakıta son yapılan zamların da Dolar’daki artış nedeni ile gerçekleştiği ifade ediliyor.
Son yapılan ayarlamalarla benzine %12, motorine % 18 oranında büyük zam yapıldı. Hükümet kanadından destek bekleyen kesimlerin bu zamlarla şok yaşadıklarına da vurgu yapılıyor.
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken de yapılan zamlar karşısında şaşkınlığını gizleyemeyenlerden. Palandöken, açıklamasında “Biz, zam yapmayın demekten usandık, onlar zam yapmaktan usanmadı. Özellikle motorine yapılan % 18’lik zam esnafa ve çiftçiye büyük darbe olur. Esnaf ve çiftçi yapılan bu zammı kaldıramaz” dedi.
Bir de şu gerçeği görmeliyiz:
Akaryakıt zamları sadece araç sahiplerini etkilemiyor. Tarım sektörünü de her yönden etkiliyor. Ulaşım hizmetlerini etkiliyor. Daha açık ifade ile iğneden ipliğe her şeyi etkiliyor. Bunlar da zamları, pahalılığı getiriyor. Sonuç olarak, enflasyon rakamlarını yükseltiliyor.
O halde bizi yönetenlerin söylediği “Enflasyon rakamlarını tek hanelere indireceğiz” söylemleri inandırıcı olabilir mi?
Mazot fiyatlarındaki artış çiftçileri neredeyse isyan noktasına getirdi. Üretimde fiyat artışları olacağı, buna ürünlerin taşınmasındaki artışların da ekleneceği söyleniyor.
Çiftçilerin zaten borç batağında olduğunu biliyoruz. Sıkıntısı giderek büyüyen üretici kesiminin bu akaryakıt zamları karşısında daha da sıkıntıya gireceklerini de söylemliyiz. Bu nedenle ekili araziler elden çıkarılıyor, üretim de ister istemez düşüyor.
Hali ile çarşı-pazara giden tarım ürünlerinde artışların olacağı vurgulanıyor.
Akaryakıt ürünlerine ard arda yapılan zamların taşımacılık hizmetlerine de yansımaması mümkün değil. Sektörde hizmet verenler de şimdi zam kuyruğuna girmeyecek mi?
Otobüs, kamyon, servis araçları, dolmuş, taksi fiyatlarında da ayarlamalar olmayacak mı? Bunlar zammı, bu zamlar da enflasyonu tırmandıracak.
Bu noktada sıkıntıyı çekecek olan iki kesim var:
Birincisi üretici,ikincisi de tüketici.
Yapılan araştırmalar şunu gösteriyor:
Çiftçinin de, esnafın da en büyük maliyet kalemi akaryakıt. Akaryakıta gelen her zaman, her iki kesimi de kökten etkiliyor.
Zam yağmuru başladığında pahalılık kendisini gösterecek, enflasyon rakamları da yukarılara çıkacaktır.
Bu anlayışla enflasyonu indirmek mümkün olamaz. Bu nedenle de enflasyon ayarlarının tutmasını biz mümkün görmüyoruz.
Sözü fazla uzatmaya da gerek yok:
Akaryakıta yapılan son zamlar yeni zamların da bir habercisidir.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz