Bütün oyun, petrol üzerine
oynanıyor…

Necdet Buluz

Bugüne kadar gerek Suriye’de, gerekse bölgemiz coğrafyasında dış güçlerce bir çıkar ve enerji paylaşımının verildiğine vurgu yaptık. Bugün gelinen noktaya baktığımızda oynanan oyunun tamamen petrol üzerine kurulmuş olduğunu da daha açık biçimde görmekteyiz
Bu noktada PKK’nın Suriye uzantısı PYD/YPG ve bunların arasına karışmış olan PKK güçlerinin bu amaçla kullanılmakta olduğu da biliniyor.
Suriye’de bugüne kadar başrol oyuncusu olarak Amerika ve Rusya’yı görmekteyiz. İngilizler ve Fransızların da bölgedeki zengin petrol yataklarının paylaşımında önemli rol oynadıklarını da izliyoruz.
Önce şu gelişmeler bir göz atalım:
Rakka’ya bağlı Tabka’nın PYD’ye bırakılmasının ardından örgüt, ABD’nin desteğiyle Deyrizor’a ilerliyor. Sahada çatışmalar devam ederken ABD-PYD koalisyonunun bölgenin en büyük aşiretleri ile de ittifak arayışlarını sürdürüyor.
PYD temsilcileri IŞİD’la mücadele ve sonrası için Baggara ve Ageydat aşiret liderleri ile görüşmeleri sürdürdüklerini açıkladı.
Bölgeden elde edilen petrol Humus’taki Esed’e ait rafinerilere aktarılıyor. Terör örgütü DEAŞ döneminde de aynı uygulama devam ederken Deyrizor’dan elde edilen petrol konusunda ABD’li ve İngiliz temsilcilerin, aşiret liderlerine ham petrolün işlenmesi ve ihracatında Esed’siz çözüm önerisinde bulunduğu bildiriliyor.
Dikkat edilecek olursa dış güçler daha önce Irak’ta olduğu gibi, Suriye’de de çeşitli aşiretlerden destek alıyor. Bu arada aşiretlere de önemli vaatlerde bulunulduğunun altını çizelim.
Haseke’de Suriye’nin en büyük aşiretlerinden Şammar ile anlaşan PYD-ABD ittifakı doğal Rakka Operasyonu kapsamında da işbirliğini sürdürüyor. Şammar Aşireti’ne bağlı Kuvvetin Nuhba milisleri Haseke’den sonra Tabka ve Rakka operasyonlarında terör örgütü ile işbirliğini sürdürüyor. Deyrizor 2014 yılından bu yana % 85 oranında IŞİD tarafından kontrol ediliyor.
Esed ve müttefikleri İran destekli Gruplar ise yalnızca Cura, Harabiş ve Kusr bölgelerinde etkin. Fırat Nehrinin ikiye böldüğü Deyrizor şehrinde halen 280 bin sivilin yaşıyor.
Bu gelişmelere dikkat edecek olursak, dış güçlerin bölgedeki enerji paylaşımında nasıl bir yol izlediklerini ve çalışma içinde olduklarını daha açık biçimde görmüş oluyoruz.
PKK’nın Suriye uzantısı PYD tarafından gerçekleştirilen saldırılarla Deyrizor kırsalında son 2 haftalık dönemde 20’den fazla yerleşim birimi IŞİD’tan alındı. PYD-ABD ittifakı bölgenin en zengin rezervlerinin yer aldığı Meyadin Kasabasına saldırıyor. Deyrizor bölgesinde El Tenak, El Ömer ve Tabiya petrol rezervi açısından en büyük potansiyele sahip bölgeler. Tabka sonrası karadan ilerleyişini sürdüren PYD’ye ABD ve Koalisyon uçaklarının hava desteği devam ediyor.
Amerika’nın bugüne kadar neden PYD ile işbirliği yaptığı ve Türkiye’yi bu işin dışında tutmaya çalıştığı da zaten bu gelişmelerden ve planlardan sonra daha iyi anlaşılabilmektedir.
PYD’nin Deyrizor hedefini değerlendiren Suriye Geçici Hükümet’nin enerjiden sorumlu Bakanı Abdullah Rezzak örgütün bu konuda ABD ve İngiltere başta olmak üzere bilinçli olarak yönlendirildiği belirtip “Deyrizor’da yapılan araştırmalar kentin petrol ve doğalgaz denizi üzerinde yüzdüğünü gösteriyor, bu konuda çok net veriler var ve Batılılar bu potansiyeli kaçırmak istemedikleri için PYD eliyle sömürmek istiyorlar” diye konuştu.
Bu konuda başkaca yorum yapmaya gerek var mı?
Yazımızın sonuna da şu gelişmeyi ekleyelim:
Suriye Geçici Hükümet Enerji ve Hizmetler Bakanı Abdullah Rezzak bölgedeki çok önemli bir gelişmeye dikkat çekiyor ve “ Irak ile Suriye’nin sınır kapılarından El Kaim Deyrizor sınırları içerisinde yer alıyor, Tuveybe ilçesinde yer alan kapının PYD tarafından işgal edilmesi ile iki ülke militanları arasında engel kalmayacak” diyor.
Aylardır gündemde tutulan Rakka operasyonunda sona yaklaşılırken sessizce Deyrizor’a yönelen PYD’ye bir destek de İngilizlerden geldi.. Bir yıl önce bölge aşiretlerinden toplanan gençlerle İngiltere öncülüğünde kurulan Ceyş el Cediyd ( Yeni Suriye Ordusu) milislerinin de Deyrizor’da IŞİD’a karşı PYD milislerine destek vereceği belirtiliyor. Sayıları 2 bini bulan İngiliz destekli gruplar halen aşiretler adına üretim yapan petrol kuyularına beklemekle görevli milislerden oluşuyor.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz