BEKAROĞLU’NDAN BAŞBAKAN YILDIRIM’A CAN ALICI ÇAYKUR SORULARI
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, ÇAYKUR'un Varlık Fonuna
devriyle birlikte olabilecekler hakkında Başbakan Binali Yıldırım'ın
yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.
Bekaroğlu “finansman sağlanırken Türkiye Varlık Fonu portföyü üzerinde
teminat, rehin, kefalet ve ipotek tesis edilebilir” ifadesinin neden
konulduğunun açıklanmamasını istedi.
Haber:Hayati Akbaş
ANKARA-CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, ÇAYKUR'un Varlık Fonuna
devriyle birlikte olabilecekler hakkında Başbakan Binali Yıldırım'ın yanıtlaması
istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.
Bekaroğlu tarafından verilen soru önergesinde şu ifadelere yer verildi: “Doğu
Karadeniz Bölgesi’nde 759 bin dekar çaylık sahada yaklaşık 205 bin üretici çay
tarımı ile geçimini sağlamaktadır. Çay, Doğu Karadeniz Bölgesi için iktisadi hayatta
olduğu kadar, sosyal hayatta da önemli bir işlev görmektedir. Ülke ekonomisine her
yıl yaklaşık 3 milyar dolar katkısı olan çay üretimi, çay üreticileri, fabrikalarda
çalışan mevsimlik ve kadrolu işçiler, bölge esnafı da dahil edildiğinde yaklaşık bir
milyon insanın geçim kaynağını oluşturmaktadır.
Bölgede çay üretiminin büyük bir kısmı hala ÇAYKUR tarafından
gerçekleştirilmektedir. 2015 yılı rakamlarına göre toplam 1 milyon 328 bin ton yaş
çayın 681 bin tonu ÇAYKUR, 647 bin tonu da özel sektör tarafından alınmakta,
üretilen 256 bin ton kuru çayın 130 bin tonu ÇAYKUR, 126 bin tonu özel sektör
tarafından yapılmaktadır.
Çay tarımı Doğu Karadeniz Bölgesi’nde doğrudan ve dolaylı istihdamı
arttırması yanında insanların bölgede kalmasını da sağlamaktadır. Bu anlamıyla
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yaşayanlar için ÇAYKUR, sıradan bir Kamu İktisadi
Kuruluşu değil bölgede sosyal devletin önemli bir yürütücüsü işlevi görmektedir.
12.594 işçisiyle ÇAYKUR, Doğu Karadeniz Bölge Ekonomisinin önemli bir
lokomotifi, çay tarımının ve üreticilerinin güvencesidir.
2001 Ekonomik Programı ile özelleştirilecek olan kamu iktisadi teşekkülleri
arasına alınan ÇAYKUR, 5.2.2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan
24.01.2017 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye Varlık Fonu’na aktarılmıştır.
Bugüne kadar çay üreticileri, sivil toplum kuruluşları, akademisyenler ve uzmanlar,
üreticinin güvencesi olan ÇAYKUR’un özelleştirilmesine yönelik itirazlarını dile
getirmiştir. Çay tarımının geleceğini yok edecek başta Çay Kanunu olmak üzere
birçok özelleştirme adımıyla ilgili olarak çözüm önerileriyle birlikte çekincelerini
ortaya koymuşlardır. Şimdi ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na devriyle ilgili olarak da
endişeleri bulunmaktadır.
6741 sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Türkiye Varlık Fonunun
kaynakları ve finansman sağlanması başlıklı 4 üncü maddesinde belirtilenler, fon
işletimine geçen ÇAYKUR’un başına gelebilecekler konusunda önemli işaretler
vermektedir. Özellikle maddenin “finansman sağlanırken Türkiye Varlık Fonu
portföyü üzerinde teminat, rehin, kefalet ve ipotek tesis edilebilir” konulu 3
üncü fıkrası ÇAYKUR gibi önemli bir kuruluşun rehin ve ipotek gösterilerek çeşitli
varlıklarının haczedilme ihtimaline işaret etmektedir. Bunun yanında kamu hizmeti
niteliği olan ÇAYKUR’un, özel hukuk normlarına tabi bir fon tarafından işletilmesi,
kâr öncelikli bir kurum olarak toplumsal fayda ve ortak refaha yönelik geleneksel ve
toplumsal işlevlerinin ortadan kalkabileceğine dair önemli bir kaygıdır.
ÇAYKUR’un varlık Fonu’na devredilmesi sadece bizleri değil, çay tarımından
geçimini sağlayan insanları da endişelendirmektedir.
Bu bağlamda;
1. ÇAYKUR’un varlıklarının teminat, rehin, kefalet ve ipotek gösterilmesi elden
çıkarılması demek değil midir? Kurumların varlıklarının elden çıkarılabilecek olması,
bu kurumların özelleştirilmesi demek değil midir?
2. ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na devrine ilişkin açıklama yapan iktidar partisi
milletvekilleri ÇAYKUR’un daha da ileri gideceğini, devrin olumlu olduğunu iddia
etmektedir. Bu açıklamalar Varlık Fonu Kuruluş Kanununda belirtilen maddelerle
birlikte okunduğunda halkı kandırmak değil midir? ÇAYKUR’un ileriye gitmesi için
Varlık Fonu ne yapacak?
3. Türkiye’nin 300 bin tondan fazla olan kuru çay piyasasına dünya çay devlerinin
göz diktiği bilinmektedir. Varlık Fonu kuru çay piyasasını da pazarlayacak mıdır?
4. Çay üreticisinin en büyük endişesi Türk çayının zamanla devre dışı bırakılarak,
çay piyasasını yabancı çay firmalarının işgal etmesidir. ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na
devri bu endişeyi arttırmıştır. Türk çayının ve çaycılığının korunması için aldığınız
tedbirler nelerdir?
5. Yıllardır Çay Piyasası Kanunu çıkarılacağı söylenmektedir. Daha önce bu
konuda sorduğum soruya karşılık olarak kanun tasarısı/teklifini yakın bir zamanda
kamuoyunun bilgisine ve takdirine sunacağınızı belirtmiştiniz. Henüz bir açıklama
yapılmadı. Çay Kanunun akıbeti ne olmuştur? ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na
devrinden sonra Çay Kanunu gündemden çıkarılmış mıdır?”