Gölbaşı’ndaki yer altı şehri kamuoyuna açıklanmalı
Tarihin yok edilmesine izin vermeyeceğiz

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, TANAP Projesi çalışmaları sırasında Gölbaşı Dikilitaş Mahallesi’nde ortaya çıkan birinci derece doğal SİT alanı olan yer altı şehrine ilişkin resmi gazetede yayınlanan Ankara 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun, temizlik ve kazı çalışmaları yapılarak SİT derecesinin yeniden değerlendirilmesi kararı verdiğini bildirdi. Mimarlar Odası Ankara Şubesi bu duruma, “Nevşehir’deki temizlik ve kazı çalışmalarını ve yaşanan tarihi soykırımı düşündüğümüzde, aynı sürecin Gölbaşında da yaşanmasından büyük kaygı duyuyoruz. Kültür Bakanlığı Gölbaşında bulunan yer altı şehrinin Ankara, Türkiye ve Dünya için önemli bir kültür katmanı olduğunun farkına vararak bütün kalıntıları ortaya çıkarmalı ve kamuoyuna açıklamalı. Tarihin yok edilmesine izin vermeyeceğiz, peşini bırakmayacağız”
Mimarlar Odası Ankara Şubesi düzenlediği olağan basın toplantısında Gölbaşı’nda ortaya çıkan yeraltı şehri ne ilişkin açıklama yaptı.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Ankara 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 13 Aralık 2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan Gölbaşı Dikilitaş Mahallesi sınırları içinde gerçekleştirilen Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) çalışmaları sırasında 1158+290- 1158+370 km.leri arasında oraya çıkan yer altı şehri olduğu tespit edilen ve tescillenen arkeolojik alanın, tescil değişikliğinin gündeme gelmesi kararına tepki gösterdi.

SİT derecesi yeniden değerlendirilecek

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, kurulun Resmi Gazete’de 13 Aralık 2016 tarihinde yayınlanan kararında söz konusu yer altı şehrine ilişkin, alanda Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü uzmanlarınca daha önce yeraltı kilisesi olduğu belirtildiği ancak alanda yapılan çalışmalar ve jeoradar tespiti sonucunda yeraltı şehri olduğunun anlaşıldığını belirtti.

Canhdan, söz konusu koruma kurulunda “Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü uzmanlarınca yapılan çalışmalar ve jeoradar tespiti sonucunda yeraltı şehri olduğu anlaşılan alanın ekli harita üzerinde sınırları ve koordinatları gösterildiği şekilde 1. Derece arkeolojik sit olarak tescil edilmesine, söz konusu alanda 27.01.2016 gün ve 3025 sayılı kararımız ile istenen temizlik ve kazı çalışmalarının yapılarak tamamlanmasından sonra ortaya çıkacak veriler doğrultusunda sit sınır ve derecesinin yeniden değerlendirilebileceği” ifadelerin kullanıldığına dikkat çekti.

Kaygı duyuyoruz

Candan, sözlerine şöyle devam etti:

Ankara medeniyetler katmanı, değişik dönemlerden kültürel mirası bugüne taşıyan bir kent, Gölbaşı Dikilitaş’ta yer altı şehrinin varlığı, Ankara’nın kültürel, tarihsel gelişimini, turizm potansiyelini ve ekonomik gelişimini doğrudan etkileyecek bir durumdur. Böylesi bir durumda Kültür Bakanlığı ve yöneticileri, birinci derece arkeolojik sit alanı olan alanı açığa çıkaracak ir strateji belirlemesi gerekiyor. Kaynak yaratarak kalıntıları ortaya çıkarması ve bu süreçle birlikte potansiyeli değerlendirerek TANAP Projesi’nin yönü değiştirilmelidir. Ancak koruma kurulu kararı istenen temizlik ve kazı çalışmalarının yapılarak tamamlanmasından sonra ortaya çıkacak veriler doğrultusunda sit sınır ve derecesinin yeniden değerlendirilebileceğini söylüyor. Kültür Bakanlığı kültürel varlıklarımızı koruma noktasında topluma karşı güven tazelemek zorundadır. Dünya mirası olarak bizim topraklarımızda korunmuş olan Nevşehir yer altı şehrinin açığa çıkarılması sürecinde Kültür Bakanlığı’nın bugüne kadar yaptığı çalışmalarda güven vermediği çok açıktır. Nevşehir Kalesi’nde yer altı şehri bulundu. Bu yer altı şehrinde de temizlik ve kazı çalışmaları yapmak istediler. Artık orada bir yer altı şehri yok, tescilli bütün yapılar ortadan kaldırılmış. Bütün kültür varlığımız, binlerce yıllık değerler ortadan kaldırıldı ve yok edilme çalışması yapıldı. Gölbaşı’nda bulunan yer altı şehrine ilişkin resmi gazetede yayınlanan karar Nevşehir’deki sürecin bir benzerinin yaşanacağının habercisidir. Gölbaşı’ndaki yer altı şehrinin de başına bunun gelmesinden kaygı duyuyoruz.”

“Kültür Bakanlığı tarihimize sahip çıkamıyor, bu konuda tescilli”

Candan, Kültür Bakanlığı’nı göreve çağırırken, Gölbaşı Belediyesi yetkililerinden alanın korunması konusunda duyarlılık göstermesini isteyerek, şunları kaydetti:
“Kültür Bakanlığı elindeki verileri ve yer altı şehrinin jeoradar tespitlerini ve alanın birinci derece arkeolojik SİT alanı ilan edilmesine neden olan bütün görselleri kamuoyuna açıklasın. Umarız biz yanılırız ama Anadolu Medeniyetler Müzesi’nin denetiminde yapılan çalışmalarda kültürün ve tarihin alt üst edildiğini biliyoruz. Hacı Bayramdaki Roma kalıntılarının başına gelenler ve kalıntıların üzerine dökülen beton buna örnektir. Ankara Valiliği gözümüze baka baka bütün bunlara göz yummuştur. Bu size emanet edilen kültürel mirasa ve dünyaya karşı yapılmış çok büyük bir kıyımdır.Konuyu yakın takibe alıyoruz, kamuoyunun bu konuda duyarlı olmasını istiyoruz. Nevşehir’deki yer altı şehri ile Gölbaşı’ndaki yer altı şehrinin arasında bağlantı bile olabilir o aksı düşündüğümüzde tüm bunlar araştırmalı. Kültür Bakanlığı bu kararla temizleme/yoketme hareketine geçmiş gibi görünüyor. Nevşehir’de yaşanan kültürel mimari soykırımı düşündüğümüzde, Kültür Bakanlığı tarihimize sahip çıkamıyor, bu konuda tescilli.”